Miền trung ứng phó mưa lũ lịch sử

5 giờ trướcBài gốc

Lực lượng chức năng xã Đại Lộc (Đà Nẵng) di dời vùng trũng thấp đến nơi tránh trú an toàn.

Mưa lũ kéo dài gây ngập lụt, sạt lở tại nhiều địa phương miền trung, nặng nề nhất là Huế và Đà Nẵng. Chính quyền và các lực lượng chức năng đang nỗ lực triển khai các biện pháp ứng phó thiên tai, cứu trợ người dân bị cô lập.

Đồng bằng ngập sâu, vùng núi sạt lở

Từ ngày 27 đến đêm 28/10, lũ trên sông Hương tại TP Huế đạt đỉnh hơn 4,5 m, vượt báo động III 1,5 m, gây ngập diện rộng.32/40 phường, xã đồng bằng bị ngập sâu, giao thông chia cắt. Thống kê sơ bộ cho thấy có 35 nghìn ngôi nhà bị ngập từ 0,5-1,5 m, vùng thấp trũng ngập 2-2,5 m.

Ghi nhận tại trung tâm TP Huế, dòng nước lũ đục ngầu đã bủa vây, gây ngập hàng mét tại nhiều công trình quan trọng như kinh thành Huế, Nhà hát sông Hương, trường Quốc học Huế hay Bệnh viện Trung ương Huế. Lũ sông Hương lên mấp mé cầu đường bộ và cầu đường sắt Dã Viên. Tuyến đường sắt qua Huế cũng bị tê liệt do nước ngập đỉnh ray 15-20 cm.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Huế Phan Thiên Định cho biết, đây là một trong những đợt mưa lũ có cường độ và lượng mưa lớn nhất trong nhiều năm qua. Đỉnh lũ trên sông Bồ lần này đã vượt mức của trận lũ lịch sử năm 1999. Trên sông Hương, đỉnh lũ gần chạm mốc của năm 1999. Toàn thành phố có hơn 44.500 ngôi nhà bị ngập, nhiều tuyến đường nội đô bị chia cắt, giao thông gần như tê liệt trong các ngày cao điểm 27, 28 và 29/10.

Tám xã miền núi không bị ngập nhưng xảy ra sạt lở khắp nơi, làm chia cắt nhiều tuyến đường. Đèo Kim Quy trên Quốc lộ 49 sạt nặng, giao thông Huế-A Lưới tê liệt. Đường từ Phú Lộc qua đèo La Hy lên Khe Tre bị đứt, cô lập ba xã Khe Tre, Nam Đông và Long Quảng. Nước lũ còn cuốn trôi cầu nối hai xã Nam Đông và Khe Tre, khiến việc cứu trợ người dân gặp nhiều khó khăn. Ngay khi ngớt mưa, Công ty cổ phần Quản lý và xây dựng giao thông Thừa Thiên Huế đã bám sát mặt đường, khẩn trương san gạt, thông tuyến.

Tại Đà Nẵng, mưa lớn những ngày qua đã gây sạt lở, ngập lụt tại nhiều xã, phường. Theo Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự TP Đà Nẵng, toàn thành phố có hơn 66.800 hộ ngập do mưa lớn; các xã, phường đã tổ chức sơ tán hơn 4.800 hộ dân đến nơi an toàn. Mưa lũ làm 2 người chết, 3 người mất tích, 11 người bị thương; 10 nhà sập, 44 nhà hư hỏng; gần 4.000 gia súc, gia cầm chết; 1.880 m đường bị hư hỏng, sạt lở. Có hàng trăm điểm nguy cơ sạt lở rất cao, chủ yếu tập trung ở các xã phía tây nam thành phố.

Tại vùng rốn lũ ở các xã Vu Gia, Đại Lộc, Phú Thuận, Thượng Đức…, mưa lớn kéo dài kết hợp các thủy điện xả lũ từ thượng nguồn khiến mực nước các sông Vu Gia, Thu Bồn dâng cao, cô lập nhiều tuyến đường và khu dân cư. Tuyến đường qua địa phận xã Đại Lộc, nước ngập rất sâu khiến công tác cứu hộ, cứu nạn gặp nhiều khó khăn. Hiện mực nước thượng lưu các sông đang lên trở lại, hạ lưu dao động ở mức trên báo động III. Ngập lụt diện rộng còn tiếp diễn tại các vùng trũng thấp ven sông, ngập úng tại các khu đô thị. Nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất trên các sườn dốc khu vực vùng núi của Đà Nẵng.

Ngập lụt ở phố cổ Gia Hội, TP Huế.

Chủ động ứng phó

Trực tiếp có mặt chỉ đạo ứng phó thiên tai tại Huế, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá cao sự chủ động của địa phương. Đồng chí cho rằng, việc lũ lớn nhưng không gây thiệt hại nặng về người cho thấy kinh nghiệm ngày càng vững vàng của chính quyền và nhân dân Huế trong phòng tránh thiên tai.

Cục Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã nâng cảnh báo lên mức tím - mức cao nhất về nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, cảnh báo nguy hiểm đặc biệt với tính chất bất ngờ và thiệt hại lớn tại Huế. Chủ tịch UBND thành phố Huế Phan Thiên Định cho biết, từ giữa tháng 9, thành phố đã theo dõi, vận hành các hồ chứa. Một tháng trước lũ, Chi cục Thủy lợi và Biến đổi khí hậu cùng các đơn vị chức năng đã dựa vào dự báo xa của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia để giảm dần mực nước ở hồ Tả Trạch, Hương Điền, Bình Điền, đưa về mức đón lũ. Nhờ đó, khi mưa lớn từ thượng nguồn đổ về tối 26/10, các hồ có đủ dung tích chứa, điều tiết hợp lý, không gây ngập bất ngờ vào ban đêm và giảm thiểu thiệt hại.

Kinh nghiệm “bốn tại chỗ” cũng được các phường, xã vận hành chặt chẽ. Ông Võ Lê Nhật, Bí thư phường Phú Xuân cho biết, trước mùa mưa phường đã dự trữ lương thực, nước uống và rà soát cơ sở lưu trú tránh lũ. Khi có tình huống, lực lượng tại chỗ nhanh chóng đón dân đến điểm an toàn, hỗ trợ nhóm người dân yếu thế, rút ngắn thời gian ứng cứu.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Trần Nam Hưng cho biết: “Để kịp thời ứng phó, bên cạnh phát huy tối đa phương án “4 tại chỗ” trong cộng đồng dân cư, lãnh đạo thành phố đã yêu cầu chính quyền các địa phương huy động lực lượng túc trực cảnh báo, vận động người dân dự trữ lương thực trong thời điểm xảy ra mưa lũ kéo dài. Các địa phương cũng phải chủ động phương án huy động xe ô-tô của các lực lượng công an, biên phòng và các vật dụng cần thiết khác phục vụ ứng phó mưa lũ.

Các lực lượng tại chỗ thường xuyên rà soát các khu, điểm dân cư, nếu có dấu hiệu sạt trượt cả ta-luy dương, ta-luy âm phải khẩn trương di dời người dân đến nơi an toàn theo phương án đã xây dựng trước. Dự báo, mưa vẫn tiếp diễn với lưu lượng lớn, nguy cơ sạt lở, lũ dâng đang ở mức rất cao. Căn cứ tình hình thực tế, Đà Nẵng liên tục chỉ đạo các địa phương ứng phó để không xảy ra tình huống bị động, bất ngờ.

Bộ đội Biên phòng tiếp tế thực phẩm cho người dân bị cô lập ở xã A Lưới 1 (TP Huế).

Ấm tình người trong mưa lũ

Giữa mênh mông nước, tình làng nghĩa xóm cũng được thắp lên. Ở phường Vĩ Dạ (TP Huế), khi mất điện, các hộ dùng bếp gas tự nguyện nấu cơm cho cả xóm. Chị Hồng Thủy, giáo viên Trường THCS Chu Văn An chia sẻ: “Mình nấu nhiều hơn ngày thường một chút rồi gửi sang nhà hàng xóm, nhà này lại chuyền nhà kia. Có chi to tát mô, chỉ là giúp nhau lúc khó…”.

Tại Bệnh viện Trung ương Huế, bà Lương Thị Ba, người xã Quảng Điền đang chăm chồng điều trị ở Khoa Nội tổng hợp. Mấy ngày nay, hàng cơm quanh bệnh viện đều đóng cửa vì nước ngập sâu. “May có mấy nhóm từ thiện vẫn đưa cơm trưa, cơm chiều. Phải ra sớm mới có suất, chớ không biết xoay sao”, bà nói.

Những ngày nước dâng, lực lượng quân đội, công an, dân quân là chỗ dựa của người dân. Họ không chỉ sơ tán, mà còn đưa người ốm đến bệnh viện, thai phụ đi sinh, tiếp tế thực phẩm đến vùng ngập sâu. Trong hai ngày 27-28/10, lực lượng vũ trang ứng cứu hơn 100 trường hợp, hỗ trợ sơ tán 1.200 hộ dân, cung cấp hàng trăm thùng mì và suất cơm đến đúng địa chỉ. Ở phường Hóa Châu, lực lượng địa phương cứu sống bốn người bị cuốn trôi giữa dòng.

Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết: “Do Huế không có đê và trạm bơm, việc cắt lũ phụ thuộc hoàn toàn vào hệ thống hồ Hương Điền, Bình Điền và Tả Trạch. Việc vận hành liên hồ chứa đã giúp cắt giảm khoảng 700 triệu m3 nước về hạ du, góp phần giảm đỉnh lũ trên sông Hương 0,5 m và trên sông Bồ là 0,3m. Dự báo trong các ngày 30-31/10, một đợt mưa lớn khác có thể xuất hiện tại khu vực miền trung, nên phải sau ngày 31/10 mới hết lũ”.

Từ lâu, Huế luôn có truyền thống thiện nguyện mùa lũ. Ở khu vực cao quanh đàn Nam Giao, mỗi khi nước dâng, người dân ở cao góp sức nấu cơm mang xuống vùng thấp. Năm nay, Trường tiểu học Trường An mở cửa đón hàng chục người dân đến nấu bếp, chuẩn bị hàng trăm suất cơm theo đội ca-nô xuôi về vùng trũng. Ở những khu vực khó tiếp cận, nhóm flycam hỗ trợ chuyển cơm đến từng nóc nhà.

Trong mưa lũ, những nỗ lực bền bỉ của chính quyền, lực lượng vũ trang và sự chung tay của đồng bào đã giúp Huế giảm thiểu thương vong. Từ những kinh nghiệm được tích lũy qua nhiều mùa lũ, Huế hôm nay đã hình thành một “văn hóa phòng tránh thiên tai” riêng có, và đó là chỗ dựa vững chắc để người dân cố đô vững tin chống chọi đợt lũ kế tiếp. Bởi thế, dù dự báo lụt kéo dài, ông Nguyễn Ngọc Tân ở đường Ngô Thế Lân vẫn tỏ ra bình thản: “Đó giờ ở Huế, chưa thấy ai bị đứt bữa trong mưa lũ”.

Ông Nguyễn Văn Hoàng, Phó Chủ tịch UBND xã Duy Nghĩa (TP Đà Nẵng) cho biết, mưa lũ làm các tuyến đường trên địa bàn bị ngập hoàn toàn, không thể lưu thông. Lực lượng dân quân thường trực, công an xã, lực lượng xung kích thôn ngày đêm hỗ trợ di dời người dân và tài sản. Sư đoàn 315 đã cử 29 cán bộ, chiến sĩ cùng nhiều xuồng, ca-nô phối hợp chính quyền xã tiếp tế 100 thùng mì ăn liền, 30 thùng lương khô, 150 lốc nước, 300 hộp thịt đến với bà con vùng lụt.

CÔNG HẬU, VĂN TIẾN, ANH QUÂN, ĐỖ VẠN

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/mien-trung-ung-pho-mua-lu-lich-su-post919351.html