Minh bạch và kỷ luật là nền tảng cho chu kỳ mới của thị trường trái phiếu doanh nghiệp

7 giờ trướcBài gốc

Đà phục hồi của thị trường trái phiếu mở ra chu kỳ vốn trung và dài hạn mới Thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi thanh khoản

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang bước vào giai đoạn củng cố kỷ luật và nâng cao chuẩn mực minh bạch sau hơn 2 năm cải cách mạnh mẽ. Hệ thống quy định pháp lý mới được ban hành liên tiếp từ năm 2023 đến nay đã tạo nền tảng quan trọng nhằm bảo vệ nhà đầu tư, nâng cao trách nhiệm của tổ chức phát hành và hướng tới sự phát triển bền vững của thị trường vốn.

Theo ông Nguyễn Đình Duy – Giám đốc, Chuyên gia phân tích cao cấp từ VIS Ratings, các văn bản pháp lý như Nghị định 65/2022/NĐ-CP, Thông tư 76/2024/TT-BTC cùng sửa đổi Luật Chứng khoán và Luật Doanh nghiệp đã yêu cầu mức độ minh bạch cao hơn trong phát hành riêng lẻ, quản lý sử dụng vốn và công bố thông tin. Doanh nghiệp không còn được nêu mục đích huy động chung chung mà phải báo cáo chi tiết tình hình sử dụng vốn định kỳ 6 tháng/lần.

“Đây là bước tiến lớn trong việc tăng cường giám sát, góp phần hạn chế các rủi ro về sử dụng vốn sai mục đích” - ông Duy nhận định.

Mặc dù khung pháp lý đã được hoàn thiện đáng kể, các chuyên gia cho rằng việc bảo đảm an toàn cho thị trường vẫn phụ thuộc vào khả năng giám sát thực thi và nâng cao hiểu biết của nhà đầu tư. Hiện nhà đầu tư cá nhân đang nắm giữ khoảng 250.000 tỷ đồng trái phiếu, tương đương 18,1% tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp – một tỷ lệ đáng kể trong bối cảnh rủi ro tín dụng vẫn hiện hữu.

“Nhiều nhà đầu tư vẫn dựa vào tài liệu chào bán hoặc tư vấn mà thiếu đánh giá độc lập về năng lực tài chính của doanh nghiệp phát hành. Do đó, việc nâng cao hiểu biết tài chính và xác định mức độ phù hợp của sản phẩm đầu tư là hết sức cần thiết” - ông Duy nhấn mạnh.

Trên thực tế, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã cho thấy những tín hiệu phục hồi tích cực. Trong 9 tháng đầu năm 2025, khối lượng phát hành tăng 35% so với cùng kỳ, với xu hướng tích cực dự báo kéo dài sang năm 2026. Từ đầu năm 2023 đến tháng 9/2025, có 237 đợt phát hành của các doanh nghiệp phi ngân hàng có tài sản bảo đảm hoặc bảo lãnh thanh toán, chiếm gần 50% tổng số đợt phát hành. Tuy nhiên, thông tin về chất lượng và tính thanh khoản của tài sản bảo đảm vẫn còn hạn chế, cho thấy nhu cầu tiếp tục nâng cao tính minh bạch và quản trị rủi ro.

Ông Nguyễn Minh Quang – Chuyên gia từ VIS Ratings cho rằng, để thị trường phát triển bền vững, cần tăng cường vai trò của đại diện người sở hữu trái phiếu và tổ chức xếp hạng tín nhiệm. Hiện có 5 tổ chức xếp hạng tín nhiệm được cấp phép tại Việt Nam, nhưng mới có 89 doanh nghiệp và 9 lô trái phiếu được công bố xếp hạng, tương đương 23% số doanh nghiệp có trái phiếu lưu hành và chỉ 0,4% tổng dư nợ toàn thị trường.

“Việc mở rộng phạm vi xếp hạng và xây dựng chuẩn mực đánh giá thống nhất sẽ là nền tảng giúp nhà đầu tư nhận diện rủi ro tốt hơn, qua đó củng cố niềm tin thị trường” - ông Quang nhận định.

Trong giai đoạn mới, thị trường trái phiếu doanh nghiệp cần tiếp tục hướng đến ba mục tiêu song hành: tăng cường kỷ luật thực thi, nâng cao minh bạch thông tin và củng cố năng lực giám sát. Khi các yếu tố này vận hành đồng bộ, cùng với sự thận trọng của nhà đầu tư và sự tuân thủ của doanh nghiệp phát hành, nền tảng ổn định dài hạn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ được củng cố vững chắc hơn./.

Thu Hương

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/minh-bach-va-ky-luat-la-nen-tang-cho-chu-ky-moi-cua-thi-truong-trai-phieu-doanh-nghiep-186203.html