Thôn Láo Lý (xã Hợp Thành) là địa bàn đặc biệt khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo khoảng 19%. Sinh kế của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên. Trong bối cảnh đó, việc tìm kiếm mô hình sinh kế phù hợp, bền vững và sát với thực tế luôn là bài toán đặt ra đối với cấp ủy, chính quyền địa phương.
Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, UBND xã Hợp Thành lựa chọn mô hình nuôi lợn đen bản địa sinh sản để hỗ trợ các hộ dân. Đây là giống vật nuôi lâu đời của vùng cao, thích nghi tốt với khí hậu, địa hình, ít dịch bệnh và thức ăn chủ yếu tận dụng từ phụ phẩm nông nghiệp, nương rẫy, phù hợp với tập quán canh tác của bà con.
Xã Hợp Thành hỗ trợ lợn đen bản địa sinh sản cho các hộ dân ở thôn Láo Lý.
Trong tổng số 79 hộ dân thôn Láo Lý, 62 hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 100% con giống lợn đen bản địa chất lượng (mỗi hộ 3 con), kèm theo thức ăn chăn nuôi và máy cắt thức ăn thô xanh. Các lớp tập huấn kỹ thuật được tổ chức ngay tại thôn, giúp người dân thuận tiện tham gia và dễ tiếp thu.
Tại các buổi tập huấn, cán bộ chuyên môn hướng dẫn từ quy trình nuôi lợn sinh sản, chuẩn bị thức ăn, vệ sinh chuồng trại đến các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo mùa. Việc “cầm tay chỉ việc” ngay tại cơ sở giúp bà con hình thành thói quen chăn nuôi khoa học, hạn chế rủi ro và nâng cao hiệu quả kinh tế.
Lớp tập huấn kỹ thuật chăn nuôi lợn đen được tổ chức ngay tại thôn.
Nhờ được hỗ trợ đồng bộ về con giống, vật tư và kỹ thuật, nhiều hộ dân đã chăm sóc đàn lợn bài bản hơn. Điển hình như gia đình chị Châu Thị Hoa, sau thời gian chăm sóc, đàn lợn sinh trưởng ổn định, ít bệnh, dễ nuôi, phù hợp với điều kiện của gia đình.
Chị Hoa cho biết: Trước đây, gia đình cũng nuôi lợn nhưng nhỏ lẻ, con giống không đảm bảo nên hiệu quả không cao. Lần này được Nhà nước hỗ trợ lợn đen bản địa và cán bộ hướng dẫn kỹ thuật cụ thể, gia đình rất yên tâm. Chúng tôi kỳ vọng từ đàn lợn này sẽ có nguồn thu ổn định để cải thiện cuộc sống.
Máy cắt thức ăn thô xanh giúp giảm đáng kể công lao động, tận dụng tốt nguồn cỏ, thân ngô, lá chuối tại địa phương.
Sau thời gian chăm sóc, đàn lợn sinh trưởng ổn định, ít bệnh, dễ nuôi và phù hợp với điều kiện của các hộ dân.
Không chỉ riêng chị Hoa, nhiều hộ khác cũng đánh giá mô hình dễ áp dụng và hiệu quả.
Anh Dương Văn Tuấn - Bí thư Chi bộ thôn Láo Lý cho biết: Trước khi triển khai, Chi bộ thôn phối hợp với chính quyền xã tuyên truyền, vận động bà con tham gia. Sau gần 1 tháng, bà con đã thay đổi tư duy, coi đàn lợn là tài sản để phát triển lâu dài, không còn tâm lý trông chờ, ỷ lại, từng bước chuyển từ phương thức chăn nuôi truyền thống sang chăn nuôi có áp dụng kỹ thuật. Đây là nền tảng quan trọng để thoát nghèo bền vững.
Cán bộ chuyên môn bám sát cơ sở, thường xuyên hướng dẫn, kịp thời giải quyết khó khăn cho các hộ chăn nuôi.
Không chỉ hỗ trợ sản xuất, chính quyền xã Hợp Thành còn chủ động tìm kiếm đầu ra cho mô hình, giúp người dân yên tâm chăn nuôi. Xã phối hợp với các hợp tác xã chăn nuôi để từng bước xây dựng chuỗi tiêu thụ lợn đen bản địa, bảo đảm đầu ra ổn định khi đến kỳ xuất bán.
Đánh giá về hiệu quả mô hình, ông Nguyễn Hồng Sơn - Trưởng Phòng Kinh tế xã Hợp Thành nhận định: Xã xác định rõ quan điểm chọn giống vật nuôi phù hợp với điều kiện tự nhiên, trình độ sản xuất và tập quán của người dân; lựa chọn kỹ hộ tham gia, ưu tiên những hộ quyết tâm vươn lên và có điều kiện tối thiểu về chuồng trại. Sau gần 1 tháng triển khai, đàn lợn sinh trưởng ổn định, không bệnh, dễ chăm sóc.
Hướng dẫn các hộ vệ sinh chuồng trại, chủ động phòng, chống dịch bệnh cho đàn lợn.
Chúng tôi xác định, đây là mô hình sinh kế lâu dài, vì vậy, chúng tôi yêu cầu cán bộ chuyên môn thường xuyên bám cơ sở để hướng dẫn, kịp thời tháo gỡ khó khăn trong quá trình chăn nuôi của bà con. Nếu được chăm sóc đúng kỹ thuật, mỗi lợn nái sinh sản có thể cho khoảng 2 lứa mỗi năm, mỗi lứa từ 7 - 8 con, mang lại nguồn thu ổn định cho các hộ tham gia.
Ông Nguyễn Hồng Sơn, Trưởng Phòng Kinh tế xã Hợp Thành nhận định
Đến nay, đàn lợn sinh trưởng ổn định, thích nghi tốt, đem lại hiệu quả bước đầu cho mô hình.
Thực tế bước đầu cho thấy mô hình hỗ trợ lợn đen bản địa sinh sản ở thôn Láo Lý đang phát huy hiệu quả. Khi chính quyền đồng hành cùng người dân, lựa chọn đúng mô hình và hỗ trợ đúng nhu cầu, hiệu quả mang lại không chỉ là con số về thu nhập mà còn là niềm tin, động lực để người dân mạnh dạn vươn lên, thoát nghèo bền vững.
Lê Nam