Trong bối cảnh thiếu trầm trọng các không gian phục vụ nhu cầu sinh hoạt cộng đồng cho người dân, việc chỉnh trang các khu vực này vừa góp phần tạo thêm các không gian mới phục vụ người dân, đồng thời góp phần tạo mỹ quan cho đô thị.
Công viên Biên Hùng sau khi tháo dỡ hàng rào đã tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận, tham gia các hoạt động vui chơi giải trí. Ảnh: Phạm Tùng
Hiệu quả từ những mô hình công viên “không hàng rào”
Cuối năm 2023, Dự án Cải tạo công viên Biên Hùng hoàn thành và được đưa vào sử dụng. Dự án này gồm các hạng mục tháo dỡ hệ thống tường rào phía trước công viên phía đường 30-4 và đường Hưng Đạo Vương; phá dỡ các tòa nhà của Trung tâm Phát triển quỹ đất, Văn phòng Đăng ký đất đai Đồng Nai chi nhánh thành phố Biên Hòa cũ để làm bãi đỗ xe công cộng. Cùng với đó, khu vực nhà banh cũ của tại trung tâm công viên Biên Hùng cũng được tháo dỡ để tạo dựng khu vực quảng trường phục vụ nhu cầu sinh hoạt, vui chơi, thể dục thể thao của người dân.
Sau khi được cải tạo, công viên Biên Hùng đã trở thành tâm điểm của các hoạt động vui chơi, lễ hội và các sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Ngoài việc tạo thêm các không gian mở trong khu vực công viên Biên Hùng, theo đánh giá, việc tháo dỡ hệ thống tường rào phía trước đã thực sự tạo ra sức sống mới cho công viên này.
Theo Giám đốc Sở Xây dựng Hồ Văn Hà, hiện nay xu thế thiết kế các không gian công cộng hay cả các trung tâm chính trị - hành chính đều theo hướng tiếp cận thân thiện với người dân, không cần hàng rào.
Bà Nguyễn Thị Vấn, người dân sinh sống tại phường Trung Dũng, đánh giá việc tháo dỡ hàng rào công viên Biên Hùng đã giúp người dân dễ “đến” với công viên này hơn. “Trước đây đi qua muốn vào nghỉ cũng ngại vì công viên có hàng rào phải đi qua cổng mới vào được. Nay thì tiện lợi hơn, bất cứ lúc nào cũng vào được công viên nên người dân cũng muốn vào vui chơi, nghỉ ngơi nhiều hơn” - bà Vân chia sẻ.
Được đưa vào sử dụng từ cuối năm 2022, thời gian qua, công viên Dương Tử Giang là địa chỉ quen thuộc diễn ra các hoạt động văn hóa nghệ thuật, là nơi vui chơi, giải trí của người dân thành phố Biên Hòa. Một trong những yếu tố khiến công viên Dương Tử Giang “hút khách” chính là việc công viên này có không gian mở, không có hàng rào. Điều này đã tạo điều kiện rất thuận lợi để người dân tiếp cận công viên này.
Đề xuất chỉnh trang, mở thêm không gian sinh hoạt cộng đồng
Theo Chủ tịch UBND thành phố Biên Hòa Nguyễn Phong An, với vị trí cửa ngõ của vùng kinh tế phát triển năng động nhất, hàng năm, thành phố Biên Hòa tiếp nhận một lượng lớn lao động từ các tỉnh đến làm việc, sinh sống. Tốc độ đô thị hóa trên địa bàn thành phố diễn ra hết sức nhanh chóng. Trải qua quá trình thực hiện quy hoạch, đến nay, đã phát sinh nhiều vấn đề cần được giải quyết của đô thị mà quy hoạch thời kỳ trước chưa đề cập hoặc chưa đáp ứng hết các chỉ tiêu, tiêu chuẩn của đô thị loại I.
Khu vực Thành Cổ được đề xuất ý tưởng chỉnh trang trở thành quảng trường đóng để phục vụ người dân.
Giám đốc Sở Xây dựng Hồ Văn Hà chia sẻ, một trong những hạn chế trong quá trình phát triển đô thị Biên Hòa là việc thiếu hụt các thiết chế văn hóa phục vụ cộng đồng.
Trước thực trạng thiếu hụt các quảng trường, Sở Xây dựng đã đề xuất ý tưởng chỉnh trang và hình thành các quảng trường Sông Phố và Thành cổ (Thành Kèn).
Theo đó, quảng trường Sông Phố sẽ được chỉnh trang để hình thành quảng trường với không gian được kéo dài, gần giống như một tuyến phố hay một hành lang. Đồng thời, tổ chức lại không gian để tạo cảm giác trục tuyến chính không ở vị trí xung khắc, hướng về sông Đồng Nai. Ở đầu và cuối quảng trường có một công trình điểm nhấn để chuyển tiếp sang các không gian đô thị khác, nơi mà người dân được tập trung cũng như tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật.
Với quảng trường Thành Cổ, ý tưởng được đề xuất là hình thành quảng trường đóng, tạo một không gian độc lập, giống như một “căn phòng” ngoài trời. Quảng trường này được bao bọc bởi mặt tiền các tòa nhà xung quanh và được mở ra thông suốt với tuyến phố Phan Chu Trinh, tạo cảm giác của quảng trường là sự gần gũi, nhỏ nhắn, an toàn, nội tâm.
Cùng với đó, Sở Xây dựng vừa đề xuất tháo dỡ hàng rào Trung tâm hội nghị và tổ chức sự kiện tỉnh (quảng trường tỉnh) tại khu vực Vườn Mít.
Theo ông Hồ Văn Hà, việc tháo dỡ hàng rào này nhằm mở rộng sự tiếp cận của người dân, tạo không gian công cộng, phát huy tối đa không gian phục vụ để tăng nhu cầu thụ hưởng, vui chơi của người dân.
Liên quan đến việc chỉnh trang quảng trường tỉnh, kiến trúc sư Khương Nguyễn Đức Chương cho rằng, việc chỉnh trang khu vực này là phù hợp với quy hoạch mới. Ông Chương đề xuất tổ chức vòng xoay điều tiết giao thông phía trước khu vực quảng trường; thiết kế lại hệ thống chiếu sáng, phun nước nghệ thuật khi có sự kiện kết hợp kịch bản về âm thanh; đưa bãi xe ra phía sau để không gian khu vực này không bị “chết”; tổ chức các công trình như: nhà vệ sinh công cộng, ghế đá có nét đặc trưng về kiến trúc, khu thiếu nhi, khu đọc sách... sau khi dẹp bỏ quán cafe…
Phạm Tùng