TP Hồ Chí Minh mong muốn tạo “luồng xanh vật liệu” để đẩy nhanh tiến độ dự án lớn. Ảnh: Đ.Xá
Cách đây gần một năm, hàng loạt dự án hạ tầng xây dựng ở khu vực phía Nam như các đoạn thành phần thuộc trục cao tốc Bắc - Nam, đường Vành đai 3 TPHCM… gặp khó khăn, thậm chí phải tạm dừng thi công do thiếu nguyên vật liệu. Trong đó, cát đắp nền và cát xây dựng là những nguyên vật liệu thiếu nhiều nhất. Mặc dù sau đó tình trạng này đã được giải quyết nhưng không ai dám đảm bảo thời gian tới, khi nhiều dự án hạ tầng chuẩn bị khởi công và một số dự án hạ tầng khác vẫn đang tiếp tục xây dựng, tình trạng nêu trên sẽ không xảy ra nữa. Vì vậy, việc đảm bảo được nguồn cung vật liệu là vấn đề quan trọng, cần thiết. Hiện nay, ngoài một lượng nhỏ cát xây dựng được nhập khẩu từ Campuchia, phần lớn vật liệu xây dựng đều được khai thác và vận chuyển trong nước tới các công trường thi công dự án.
Theo kế hoạch, trong hơn 2 tuần nữa, tại khu vực phía Nam sẽ có rất nhiều dự án hạ tầng lớn được khởi công, đẩy nhu cầu nguồn nguyên vật liệu lên cao. Cụ thể, các dự án như cao tốc TPHCM - Mộc Bài dài 54km, mở rộng cao tốc TPHCM - Trung Lương - Mỹ Thuận dài gần 100km, một số đoạn của Vành đai 2 TPHCM, dự án cầu đường Nguyễn Khoái… dự kiến sẽ khởi công vào giữa tháng 12/2025. Trong khi đó, các dự án có quy mô lớn, cần nhiều nguyên vật liệu khác như cao tốc Dầu Giây - Tân Phú (dài 60km), Chơn Thành - Gia Nghĩa (dài khoảng 125km), mở rộng cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây (đoạn dài 22km)… vẫn đang gấp rút thi khiến cho dự báo về nguồn cung nguyên vật liệu thời gian tới rất cần thiết. Vì vậy, để đảm bảo tiến độ các dự án này, việc chuẩn bị nguồn cung vật liệu (bên cạnh những hoạt động khác) là vô cùng cần thiết, thậm chí mang yếu tố quyết định.
Theo ông Bùi Xuân Cường - Phó Chủ tịch UBND TPHCM, để đảm bảo tiến độ các dự án trọng điểm được hoàn thành theo đúng kế hoạch, TPHCM đang đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công, đặc biệt là các dự án trọng điểm. Hiện các sở ngành, địa phương phải huy động cả hệ thống chính trị, quyết liệt thực hiện khẩn trương, liên tục. Ông Cường cho biết, đối với các chủ đầu tư phải huy động đầy đủ nhân lực, thiết bị, vật tư theo cơ chế “3 ca, 4 kíp” và lập kế hoạch bổ sung thêm khối lượng công việc 15-20% so với kế hoạch đề ra. Ngoài ra, yêu cầu các đơn vị liên quan xem xét, tổ chức thực hiện bố trí luồng xanh vật liệu, cho phép xe chở nguyên liệu vật ở các dự án trọng điểm đi vào giờ cấm, đường cấm… Được biết, đây là các hoạt động quyết liệt nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án hạ tầng ở khu vực TPHCM thời gian tới.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, do đặc thù nguyên vật liệu xây dựng (như cát đắp nền, cát xây dựng…) thường được vận chuyển từ các mỏ vật liệu (chủ yếu ở Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ…) về công trường tại TPHCM phải qua nhiều trạm kiểm soát đường bộ, đường thủy. Hầu hết vật liệu được vận chuyển bằng đường thủy, sau đó là đường bộ với việc kiểm soát liên quan tới cảng vụ, biên phòng, công an, CSGT…. Đáng chú ý, các trạm kiểm soát này có quy trình kiểm tra gần như lặp lại (do đi qua nhiều tỉnh thành), khiến cho nguồn vật liệu vận chuyển bị chậm đáng kể. Ngoài ra, việc hạn chế di chuyển một số tuyến đường (với xe tải lớn) ở một số khung thời gian trong ngày cũng ảnh hưởng đáng kể tới quá trình vận chuyển. Vì vậy, trước đó, TPHCM đã tìm cách hỗ trợ các nhà thầu thi công dự án trọng điểm bằng cách lập hồ sơ điện tử về phương tiện, đường đi để rút ngắn thời gian đăng kiểm, kiểm định phương tiện vận chuyển cũng như thời gian kiểm tra giấy tờ liên quan.
Thực tế đã cho thấy, việc tạo ra một luồng xanh vật liệu đã giúp cải thiện đáng kể quá trình thực hiện dự án như Vành đai 3 TPHCM thời gian trước.
Trong bối cảnh các dự án hạ tầng lớn ở khu vực phía Nam bước vào giai đoạn nước rút, việc tạo “luồng xanh vật liệu” ở những dự án quan trọng là vô cùng cần thiết. Nó không chỉ giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án mà còn giúp tạo hành lang cần thiết, tránh sự chồng chéo, lặp lại các thủ tục gây lãng phí ở các dự án có nguồn vốn đầu tư công.
Đoàn Xá