Một trường hợp 39 tuổi nhập viện vì viêm tụy cấp do tăng mỡ máu gấp 100 lần.
Một bệnh nhân nam, 37 tuổi, nhập viện cấp cứu vì đau ngực dữ dội. Kết quả chụp mạch vành ghi nhận tắc cấp tính do mảng xơ vữa, chẩn đoán nhồi máu cơ tim. Xét nghiệm cho thấy chỉ số cholesterol và triglyceride đều tăng rất cao. Trước đó, bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh và không hề biết mình có rối loạn mỡ máu.
Một bệnh nhân nữ, 30 tuổi, có thói quen ít vận động, thường xuyên uống trà sữa và ăn đồ ngọt. Khi nhập viện, bệnh nhân phù hai chân, tiểu ít và được chẩn đoán tăng huyết áp. Xét nghiệm cho thấy rối loạn lipid máu kéo dài đã gây tổn thương thận mạn tính, từ đó dẫn đến tăng huyết áp.
Đây là trường hợp cảnh báo người trẻ cũng có nguy cơ mắc bệnh mỡ máu nếu không kiểm soát lối sống và tầm soát sức khỏe thường xuyên.
Mỡ máu cao là bệnh thường âm thầm, ít triệu chứng trong giai đoạn đầu. Trong khi đó, lối sống hiện đại khiến nhiều bạn trẻ ăn nhiều thức ăn nhanh, đồ chiên rán, uống nước ngọt, ít vận động, thức khuya, làm việc căng thẳng. Chính những thói quen này khiến tình trạng rối loạn mỡ máu xuất hiện sớm hơn trước, và chỉ khi có biến cố tim mạch hoặc đi khám sức khỏe, họ mới “giật mình” biết mình đã bị mỡ máu cao.
Bác sĩ Hoàng Anh cũng chỉ ra những sai lầm hiện nay thường gặp ở người trẻ dẫn tới tình trạng mỡ máu cao. Theo đó, có nhiều bạn trẻ nghĩ rằng “gầy thì không thể bị mỡ máu cao” nên chủ quan, không đi kiểm tra sức khỏe. Bên cạnh đó, bệnh có nguy cơ từ lối sống như lạm dụng đồ ăn nhanh, thức ăn chế biến sẵn nhiều dầu mỡ; uống nhiều nước ngọt, bia rượu, trà sữa; thường xuyên thức khuya, căng thẳng, ít vận động; hút thuốc lá - vừa hại mạch máu, vừa làm nặng thêm tình trạng rối loạn mỡ máu.
Nếu không được phát hiện và kiểm soát, bệnh có thể dẫn đến: Xơ vữa động mạch do tích tụ cholesterol; nhồi máu cơ tim khi mảng xơ vữa bong ra, gây tắc động mạch vành; đột quỵ não khi mạch máu não bị hẹp hoặc tắc; tăng huyết áp, suy thận mạn do thành mạch bị tổn thương kéo dài.
Đây đều là biến chứng có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề.
Để phòng ngừa mỡ máu cao ở người trẻ, bác sĩ khuyến cáo mọi người cần ăn uống lành mạnh như giảm đồ chiên rán, thịt đỏ; tăng rau xanh, cá, ngũ cốc nguyên hạt, hạt và dầu thực vật. Duy trì vận động ít nhất 150 phút/tuần với các bài tập như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội, đạp xe. Cần tránh các thói quen xấu: không hút thuốc, hạn chế rượu bia và nước ngọt.
Bên cạnh đó, mọi người cần lưu ý ngủ đủ giấc, kiểm soát căng thẳng; khám sức khỏe định kỳ: từ 20 tuổi nên xét nghiệm mỡ máu 4–6 năm/lần, và ngắn hơn nếu có yếu tố nguy cơ.
HẢI NGÔ