Niềm vui của bệnh nhân P sau ca phẫu thuật thành công. Ảnh: BVCC
Biến cố bắt đầu vào năm 2024, khi P gặp tai nạn giao thông trên đường đi học về. Cú ngã đập đầu xuống đường khiến cậu rơi vào tình trạng nguy kịch: chấn thương sọ não nặng, hôn mê sâu, tiên lượng xấu. May mắn, sau ca phẫu thuật thần kinh, P được cứu sống và hồi phục không để lại di chứng. Nhưng hành trình trở về cuộc sống bình thường của em lại bị chặn đứng bởi một biến chứng tưởng chừng không quá hiếm gặp – sẹo hẹp khí quản do quá trình đặt nội khí quản kéo dài.
Để duy trì sự sống, các bác sĩ buộc phải mở khí quản cho P, đồng nghĩa với việc em không thể nói chuyện như trước. Gia đình nhiều lần đưa em đi khắp các bệnh viện với hy vọng có thể rút ống canul, giúp em tự thở và phát âm trở lại. Nhưng cả ba lần thử rút ống đều thất bại, P lên cơn khó thở, cổ họng khò khè, đờm dãi ứ đọng, buộc bác sĩ phải mở lại khí quản. Mỗi lần hy vọng được nhen nhóm rồi lại vụt tắt khiến em và gia đình kiệt sức về cả thể chất lẫn tinh thần.
Trong lúc tưởng như bế tắc, gia đình P được một bệnh viện tuyến trước giới thiệu tới khoa Ngoại lồng ngực (B4), Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.
Tại đây, sau quá trình thăm khám kỹ lưỡng, bao gồm chụp cắt lớp vi tính, soi thanh quản và khí quản, các bác sĩ xác định P bị sẹo hẹp nặng ngay dưới vùng hạ thanh môn – hậu quả của việc đặt nội khí quản lâu ngày và ba lần mở khí quản liên tiếp.
Đại tá, TS.BS Ngô Vi Hải, Chủ nhiệm khoa Ngoại lồng ngực cho biết, đây là tổn thương phức tạp do vết sẹo hẹp sát hạ thanh môn, vị trí rất nhạy cảm. Hơn nữa, việc mở khí quản nhiều lần khiến khí quản và thực quản viêm dính, tạo thành một khối ở vùng sẹo hẹp, gây khó khăn lớn trong phẫu thuật.
Với nhiều năm kinh nghiệm xử lý các ca bệnh phức tạp liên quan đến khí quản, các bác sĩ khoa B4 quyết định thực hiện ca phẫu thuật cắt bỏ sẹo hẹp và nối khí quản tận – tận, nhằm tái tạo đường thở và phục hồi giọng nói cho bệnh nhân. Ca mổ kéo dài hơn 2 giờ đồng hồ, đòi hỏi kỹ thuật cao và sự cẩn trọng tuyệt đối.
Khi tỉnh dậy sau phẫu thuật, P hít một hơi thật sâu rồi khẽ thốt lên hai tiếng: “Bố ơi…”. Sau gần một năm chìm trong im lặng, em cuối cùng đã có thể nói – điều tưởng như đơn giản với bao người lại là khát khao cháy bỏng của một cậu bé tuổi mới lớn.
Theo TS.BS Ngô Vi Hải, sẹo hẹp khí quản là biến chứng nghiêm trọng sau quá trình đặt ống nội khí quản hoặc mở khí quản kéo dài.
Nguyên nhân thường do bóng (cuff) của ống hoặc canul bơm căng liên tục làm tổn thương thành khí quản, gây thiếu máu, dẫn đến sẹo dày và co kéo khiến khí quản bị hẹp, thậm chí bít tắc hoàn toàn đường thở rất nguy hiểm.
Các thủ thuật như nong hoặc đốt sẹo hẹp chỉ có hiệu quả tạm thời, nguy cơ tái hẹp cao và có thể khiến tổn thương lan rộng hơn. Vì vậy, theo bác sĩ Ngô Vi Hải, phẫu thuật cắt bỏ sẹo hẹp và nối khí quản thì đầu là lựa chọn tối ưu đối với những bệnh nhân đủ điều kiện, với tỷ lệ thành công lên tới 90 – 95%.
Minh Nhật