Mở rộng mã vùng nông sản chủ lực phục vụ nông thôn mới

một ngày trướcBài gốc

Cấp mã số vùng trồng: "Chìa khóa" thúc đẩy nông thôn mới

Trong tiến trình xây dựng nông thôn mới, việc phát triển các vùng nguyên liệu tập trung đối với nông sản chủ lực của từng xã không chỉ giúp ổn định sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn là tiêu chí quan trọng để được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tính đến quý 1/2025, cả nước đã có hơn 7.200 mã số vùng trồng được cấp cho các loại cây trồng chủ lực như thanh long, sầu riêng, chuối, xoài, bưởi, vải… phục vụ xuất khẩu, phần lớn tập trung tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ.

Việc cấp mã số vùng trồng giúp nông sản dễ dàng tiếp cận thị trường. Ảnh: Minh Đức

Tại huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, một địa phương đi đầu trong phát triển nông nghiệp hàng hóa gắn với truy xuất nguồn gốc, nhiều xã như Tân Thuận Tây, Tân Thuận Đông đã được cấp mã số vùng trồng cho cây xoài, nông sản chủ lực với hơn 9.000 ha. Theo Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Cao Lãnh, hiện có 57 mã số vùng trồng xoài đã được cấp cho các tổ hợp tác, hợp tác xã và nông hộ, giúp sản phẩm đủ điều kiện xuất khẩu vào các thị trường khó tính như Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia và Trung Quốc theo hình thức chính ngạch.

Ông Nguyễn Văn Út, nông dân xã Tân Thuận Tây chia sẻ: “Từ khi tham gia vào tổ hợp tác và được cấp mã vùng trồng, thương lái đến tận vườn thu mua với giá cao hơn từ 15 - 20% so với trước đây. Chúng tôi không còn bị ép giá như trước vì đã có thị trường ổn định”.

Không riêng Đồng Tháp, nhiều địa phương như Lục Ngạn (Bắc Giang), Krông Pắk (Đắk Lắk), Châu Thành (Tiền Giang) hay Cái Bè (Tiền Giang) cũng đang tích cực xây dựng vùng nguyên liệu được cấp mã vùng trồng cho các loại nông sản chủ lực như vải thiều, sầu riêng, chôm chôm, thanh long... Đây được xem là điều kiện bắt buộc nếu muốn tham gia chuỗi giá trị nông sản hiện đại, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm nông nghiệp Việt Nam.

Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), mã số vùng trồng là yêu cầu bắt buộc nếu muốn đưa nông sản vào thị trường xuất khẩu chính ngạch. Việc tổ chức vùng nguyên liệu tập trung không chỉ nhằm kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm, mà còn giúp nâng cao giá trị sản phẩm, ổn định đầu ra và hỗ trợ địa phương đạt tiêu chí phát triển sản xuất trong xây dựng nông thôn mới.

Vùng nguyên liệu tập trung: Nền tảng cho phát triển bền vững

Theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021-2025 (ban hành theo Quyết định 318/QĐ-TTg ngày 8/3/2022), một trong các yêu cầu quan trọng là “Xã có vùng sản xuất hàng hóa tập trung, có liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực và có ít nhất một sản phẩm được chứng nhận đạt chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên”. Trong đó, việc xây dựng vùng nguyên liệu gắn với mã số vùng trồng được xem là “nền tảng” để địa phương đáp ứng tiêu chí này.

Tại xã Ea Ktur, huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk, cây sầu riêng đang được quy hoạch thành vùng nguyên liệu tập trung hơn 300 ha và đã được cấp 11 mã số vùng trồng trong năm 2024. Việc cấp mã số vùng trồng giúp bà con tiếp cận tốt hơn với thị trường xuất khẩu, đồng thời xã có cơ hội đẩy mạnh xây dựng sản phẩm OCOP từ sầu riêng, nâng tiêu chí thu nhập và phát triển kinh tế hợp tác.

Việc xây dựng vùng nguyên liệu gắn với mã số vùng trồng được xem là nền tảng để địa phương đáp ứng tiêu chí nông thôn mới nâng cao. Ảnh: Bích Nguyên

Người dân xã Ea Ktur cũng ghi nhận rõ lợi ích từ thay đổi này. Bà H’Ria Niê, một hộ trồng sầu riêng chia sẻ: “Ngày trước tôi bán cho thương lái thì được giá nào hay giá đó, nhưng bây giờ sầu riêng có mã số vùng trồng nên công ty thu mua tận nơi, có hợp đồng rõ ràng. Nhờ đó, đời sống kinh tế gia đình tôi ổn định hơn, nhà xây mới, con cái ăn học đầy đủ”.

Tuy nhiên, để giữ vững mã số vùng trồng và mở rộng thêm các vùng nguyên liệu, các địa phương vẫn đang đối mặt không ít thách thức như: Tổ chức sản xuất còn manh mún, nhận thức người dân chưa đồng đều, thiếu nhân lực kỹ thuật để quản lý và cập nhật dữ liệu vùng trồng theo quy định.

Ông Trần Văn Cường, cán bộ phụ trách nông nghiệp xã Cái Bè (Tiền Giang) cho biết: “Việc duy trì mã số vùng trồng đòi hỏi nông dân phải ghi chép nhật ký canh tác, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng quy định. Địa phương cần hỗ trợ đào tạo, giám sát thường xuyên và kết nối doanh nghiệp để duy trì bền vững”.

Trước xu thế hội nhập, việc phát triển vùng nguyên liệu tập trung có mã số vùng trồng không chỉ là yêu cầu của thị trường quốc tế mà còn là hướng đi tất yếu để nâng cao chuỗi giá trị, giúp các xã hoàn thành tiêu chí phát triển sản xuất trong chương trình nông thôn mới. Đồng thời, đây là cơ hội để nông dân từng bước thay đổi thói quen canh tác, tiến tới sản xuất nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao và minh bạch.

Nguyễn Thanh

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/mo-rong-ma-vung-nong-san-chu-luc-phuc-vu-nong-thon-moi-390972.html