Sản phẩm OCOP của tỉnh Hưng Yên tham gia triển lãm tại Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc gia, Hà Nội.
Những thành quả của chương trình OCOP
Chi Cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Hưng Yên Vũ Công Bình đánh giá: Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) triển khai tại Hưng Yên đã làm thay đổi tư duy của phần lớn hộ, cơ sở sản xuất, kinh doanh, tạo động lực thúc đẩy phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm địa phương; từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún chuyển sang sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, hướng tới xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường tiêu thụ và giá trị sản phẩm.
Xã Hoàn Long, tỉnh Hưng Yên có gà Đông Tảo là một giống gà quý với đặc điểm nổi bật: chân to, tròn; thân hình cao lớn, có trọng lượng từ 4,5 đến 6kg, thịt săn chắc, thơm ngon… Để khai thác hiệu quả kinh tế của giống gà này, tỉnh Hưng Yên đã hỗ trợ Hợp tác xã chăn nuôi và kinh doanh gà Đông Tảo xây dựng nhãn hiệu tập thể gà Đông tảo, hỗ trợ xây dựng các sản phẩm chế biến từ Gà Đông Tảo đạt tiêu chuẩn OCOP.
Ông Lê Tuấn Cường, thành viên Hợp tác xã chăn nuôi và kinh doanh gà Đông Tảo cho biết: Từ khi các sản phẩm của gà Đông Tảo được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP, việc tiêu thụ trở nên thuận lợi. Với đàn 400 con gà Đông Tảo, mỗi năm gia đình ông Cường bán ra thị trường từ 3.000 đến 4.000 con gà giống và hàng tấn thịt gà Đông Tảo mang lại lợi nhuận cho gia đình ông khoảng 150 triệu đồng/năm.
Tỉnh Hưng Yên đang có nhiều cơ sở sản xuất đã tham gia tích cực chương trình OCOP để nâng tầm thương hiệu. Phó Giám đốc công ty cổ phần hải sản Thái Bình, tỉnh Hưng Yên Vũ Đức Triệu chia sẻ: Công ty cổ phần hải sản Thái Bình sản xuất nước mắm truyền thống khoảng 70 năm nay; tuy nhiên từ khi tham gia chương trình OCOP, công ty đã sản xuất nước mắm theo quy trình bài bản hơn, được kiểm soát chặt chẽ ở tất cả các công đoạn nên chất lượng được nâng cao và ổn định, bảo đảm an toàn… và được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao.
Cùng với đó, sản phẩm của công ty thường xuyên được hỗ trợ tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, hội chợ, triển lãm, quảng bá trên sàn thương mại điện tử, bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội, mẫu mã bao bì đẹp… nên sản phẩm đã tiếp cận và đến với người tiêu dùng, nhanh và thuận lợi; thương hiệu các loại nước mắm của công ty ngày càng có uy tín, nâng cao trên thị trường; nhờ đó, doanh thu của công ty đã tăng hơn 20%.
Thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), đến nay tỉnh Hưng Yên có 606 sản phẩm tham gia đánh giá, xếp hạng được công nhận là sản phẩm OCOP. Trong đó, có 493 sản phẩm đạt 3 sao và 113 sản phẩm đạt 4 sao.
Hiện nay, tỉnh Hưng Yên có 303 chủ thể có sản phẩm đạt OCOP gồm: 57 doanh nghiệp; 135 hợp tác xã; 15 tổ hợp tác; 96 cơ sở/hộ kinh doanh; với các nhóm sản phẩm: Nhóm thực phẩm có 500 sản phẩm; nhóm đồ uống có 32 sản phẩm; nhóm dược liệu và sản phẩm từ dược liệu có 26 sản phẩm; nhóm hàng thủ công mỹ nghệ có 35 sản phẩm; nhóm sinh vật cảnh có 12 sản phẩm; dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch có 1 sản phẩm.
Các sản phẩm OCOP được trưng bày, quảng bá, bán sản phẩm OCOP tại các hội chợ, triển lãm, siêu thị, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, như: Bánh cáy, kẹo lạc, kẹo vừng, kẹo dồi và chè lam của Công ty Thiên Đức; trứng và thịt vịt biển của Hợp tác xã Đông Xuyên; mắm cáy Hồng Tiến; bánh đa Quỳnh Côi; nhãn lồng Hưng Yên, mật ong hoa nhãn Hưng Yên, cam Hưng Yên, Bánh tẻ Phụng Công...
Một số sản phẩm đang mở rộng thị trường ra nước ngoài như: Chăn ga lụa đũi Nam Cao của hợp tác xã Lụa đũi Nam Cao; khăn Châu Minh của Công ty trách nhiệm hữu hạn Châu Minh; tranh thêu tay truyền thống của Công ty trách nhiệm xuất khẩu Tuấn Dương, long nhãn Hưng Yên...
Sản phẩm OCOP 4 sao được trưng bày tại hội nghị xúc tiến thương mại tỉnh Hưng Yên năm 2025.
Tỉnh Hưng Yên đã hỗ trợ chủ thể tham gia chương trình OCOP sản xuất, mua sắm máy móc, thiết bị, chế biến bảo quản nông sản; hỗ trợ xây dựng đường giao thông vùng sản xuất sản phẩm OCOP; hỗ trợ xây dựng, quản lý nhãn hiệu các sản phẩm OCOP; hỗ trợ tăng cường chuyển đổi số trong truyền thông, website phục vụ truyền thông, quảng bá sản phẩm và thương mại điện tử cho các sản phẩm thế mạnh của địa phương.
Chương trình OCOP đã có sự lan tỏa mạnh mẽ trên địa bàn tỉnh, tạo động lực cho chủ thể sản xuất đẩy mạnh phát triển sản xuất, mở rộng quy mô tạo việc làm cho lao động nông thôn, tăng thu nhập, nâng cao đời sống. Các sản phẩm OCOP đa dạng về bao bì, mẫu mã, chất lượng, an toàn thực phẩm từng bước khẳng định được giá trị và chất lượng trên thị trường, được người dân tín nhiệm; giúp nâng cao chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp. Các địa phương và cơ sở sản xuất, kinh doanh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm kết nối, quảng bá đặc sản địa phương chắp cánh cho sản phẩm OCOP vươn xa.
Tiếp tục nâng tầm các OCOP
Chương trình mỗi xã một sản phẩm tuy đã đạt được nhiều thành quả tích cực, nhưng còn gặp một số khó khăn, vướng mắc: Nguồn kinh phí thực hiện chương trình OCOP còn ít chưa xứng với tiềm năng của tỉnh. Nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ. Việc xây dựng các vùng nguyên liệu đạt chuẩn theo tiêu chí hữu cơ, an toàn, VietGAP, GlobalGAP, HACCP còn hạn chế, gây trở ngại cho việc xuất khẩu sản phẩm OCOP.
Việc liên kết giữa các chủ thể OCOP, chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chưa nhiều. Vẫn còn xảy ra thực trạng lúc giá thị trường cao hơn giá hợp đồng sản xuất thì người sản xuất không bán sản phẩm cho doanh nghiệp mà bán thẳng ra thị trường; lúc giá thị trường thấp hơn giá thỏa thuận thì doanh nghiệp bỏ không thu mua sản phẩm của người sản xuất, dẫn đến liên kết chuỗi bị phá vỡ.
Một số chuỗi liên kết chưa hoàn chỉnh, quy mô nhỏ theo hình thức “thuận mua, vừa bán”, cho nên dễ xảy ra tình trạng đứt gãy, phá vỡ hợp đồng đã ký giữa nông dân với doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm. Nhiều sản phẩm nông nghiệp nhãn mác, thương hiệu còn có những hạn chế nên khó tiêu thụ ở các kênh phân phối hiện đại.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và môi trường tỉnh Hưng Yên Lê Trung Cần cho biết: Yếu tố quan trọng nhất của chương trình OCOP là chất lượng thực chất của sản phẩm, chứ không chạy theo số lượng. Do vậy, công tác phân hạng phải khách quan, nghiêm túc; đồng thời tăng cường hướng dẫn, kiểm tra sau đánh giá để sản phẩm OCOP Hưng Yên giữ được uy tín trên thị trường. OCOP cũng giúp khai thác hiệu quả tiềm năng về đất đai, nông sản bản địa, giá trị văn hóa vùng miền, góp phần gắn kết giữa nông nghiệp-dịch vụ-du lịch để bộ mặt kinh tế nông thôn Hưng Yên đang từng bước khởi sắc.
Nông dân xã Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên trồng và chăm sóc nhãn theo quy trình VietGAP.
Do vậy, để nâng tầm các sản phẩm OCOP, thời gian tới, tỉnh Hưng Yên cần tiếp tục hỗ trợ các chủ thể OCOP đầu tư máy móc, bao bì, mã vạch, nhãn hiệu và truy xuất nguồn gốc; tập trung xúc tiến thương mại, đưa sản phẩm OCOP vào các kênh phân phối hiện đại như: siêu thị, sàn thương mại điện tử, hệ thống bán lẻ lớn.
Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Hưng Yên tiếp tục phối hợp với các địa phương quy hoạch vùng nguyên liệu ổn định, nâng cao chất lượng đầu vào, xây dựng vùng sản xuất gắn với đặc sản, địa danh, tên tuổi rõ ràng để thuận lợi trong đăng ký bảo hộ thương hiệu. Đặc biệt, các chủ thể sản xuất cần ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong truy xuất nguồn gốc, quảng bá sản phẩm để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng trong nước và hướng tới xuất khẩu.
Trong bối cảnh nền kinh tế chuyển mình mạnh mẽ, chương trình OCOP không chỉ là giải pháp phát triển bền vững mà còn là hành trình nâng tầm sản phẩm đặc sản Hưng Yên. Khi chất lượng là chìa khóa, thương hiệu là giá trị, thì mỗi sản phẩm OCOP không chỉ “vươn xa” trên bản đồ tiêu dùng, mà còn khẳng định bản sắc, niềm tự hào của quê hương Hưng Yên trên thị trường trong nước và quốc tế.
Phạm Văn Hà