Mở rộng nội hàm, đưa văn hóa vào chính trị, công vụ và kinh doanh

3 giờ trướcBài gốc

Khẳng định văn hóa là nền tảng, sức mạnh nội sinh

Theo đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn (Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội) đánh giá cao tinh thần đổi mới và tầm nhìn chiến lược của Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV, đặc biệt là việc đặt phát triển văn hóa và con người ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội. đây không chỉ là sự kế thừa quan điểm của Đảng trong các kỳ Đại hội trước, mà còn là một bước phát triển mới trong tư duy phát triển - từ nhận thức đến hành động.

Theo đại biểu Bùi Hoài Sơn, lần đầu tiên, Dự thảo Văn kiện đã khẳng định rõ: “Phát triển nguồn lực con người, phát triển văn hóa thực sự trở thành nền tảng, sức mạnh nội sinh, động lực to lớn cho sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước”. Đây không chỉ là một tuyên ngôn về vai trò của văn hóa, mà là sự tái định vị văn hóa trong mô hình phát triển quốc gia – không chỉ là lĩnh vực “mềm” mà là “nguồn lực cứng” khẳng định văn hóa là nền tảng, sức mạnh nội sinh và "hệ điều tiết" cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước, mở ra kỷ nguyên phát triển bằng văn hóa, vì con người.

Các đại biểu Quốc hội đánh giá cao tinh thần đổi mới và tầm nhìn chiến lược của Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV, đặc biệt là việc đặt phát triển văn hóa và con người ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội.

Đại biểu cho rằng, nội dung về xây dựng và thực hiện hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam là một trong những trụ cột quan trọng nhất của dự thảo Văn kiện lần này. Đây chính là “mã gen văn hóa” của dân tộc, là nền tảng tinh thần giúp củng cố khối đại đoàn kết, nâng cao sức đề kháng xã hội, định hướng lối sống và hành vi con người Việt Nam trong kỷ nguyên toàn cầu hóa. Việc tích hợp sâu các hệ giá trị này vào giáo dục, truyền thông và đời sống cơ sở không chỉ giúp hình thành nhân cách và bản lĩnh con người Việt Nam thời đại mới, mà còn tạo ra sức mạnh mềm để Việt Nam hội nhập bình đẳng và tự tin với thế giới. Tuy nhiên, nếu chúng ta cụ thể hóa được các hệ giá trị ngay trong chính Báo cáo chính trị này thì khi triển khai sẽ có sự thống nhất hành động cao hơn.

Theo đại biểu Bùi Hoài Sơn, một điểm mới, mang tính chiến lược là sự nhấn mạnh đến phát triển công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, kinh tế di sản và dịch vụ văn hóa. Đây là những lĩnh vực vừa khẳng định bản sắc dân tộc, vừa mở ra không gian kinh tế mới trong nền kinh tế tri thức. Khi văn hóa không chỉ là “nền tảng tinh thần” mà còn trở thành động lực tăng trưởng, chúng ta sẽ có thêm một “trụ cột kinh tế sáng tạo” góp phần nâng tỷ trọng của công nghiệp văn hóa trong GDP, đồng thời nâng tầm hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế. Đại biểu đề xuất trong chương trình hành động cần có chính sách đột phá về tài chính, tín dụng, bản quyền và đầu tư cho sáng tạo văn hóa, đặc biệt là chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp văn hóa, nghệ sĩ và thiết chế văn hóa cơ sở.

Đáng chú ý, dự thảo lần này đã đề cập đến chuyển đổi số trong văn hóa – coi đây là động lực quan trọng để mở rộng không gian sáng tạo, nâng cao hiệu quả quản lý và tiếp cận công bằng đến mọi người dân. Đại biểu đề nghị cần cụ thể hóa thêm các chính sách về thị trường sản phẩm, dịch vụ văn hóa số, về chuyển đổi số trong di sản, nghệ thuật biểu diễn, xuất bản và bảo tàng, để Việt Nam sớm hình thành hệ sinh thái văn hóa số quốc gia, đưa văn hóa Việt Nam ra thế giới bằng công nghệ Việt Nam.

Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn (Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội) phát biểu thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn

Đại biểu Bùi Hoài Sơn cũng nhận định việc mở rộng phạm vi khái niệm văn hóa, không chỉ là văn hóa nghệ thuật mà bao gồm cả văn hóa chính trị, văn hóa công vụ, văn hóa kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp, văn hóa khởi nghiệp sáng tạo và đạo đức doanh nhân là một bước tiến lớn, phù hợp với yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền, kinh tế thị trường định hướng XHCN và xã hội văn minh hiện đại. Trong thời gian tới, cần đẩy mạnh việc triển khai xây dựng và thực hiện bộ chỉ số văn hóa kinh doanh, để văn hóa thực sự trở thành tiêu chí đo lường năng lực cạnh tranh và uy tín xã hội.

Đại biểu cho biết sức sống của văn hóa đang trở lại mạnh mẽ trong tư duy phát triển của Đảng. Đại hội XIV của Đảng tới đây sẽ mở ra kỷ nguyên mới – kỷ nguyên của phát triển bằng văn hóa, bằng con người và vì con người. Đó là bước đi phù hợp với xu thế toàn cầu, khi các quốc gia đều nhận ra rằng: chỉ những nước biết khai thác giá trị văn hóa và sáng tạo mới có thể phát triển bền vững.

Phát triển văn hóa hình ảnh, văn hóa số

Nhiều đại biểu cũng thống nhất cho rằng, cần nhấn mạnh hơn vai trò văn hóa, con người và nghệ thuật trong phát triển bền vững. Nhiều ý kiến đề nghị bổ sung cụm từ “hiện đại, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” vào định hướng phát triển văn học, nghệ thuật. Đồng thời, cần có chính sách khuyến khích sáng tạo, hỗ trợ đội ngũ văn nghệ sĩ, phát triển văn hóa hình ảnh, văn hóa số – yếu tố đang định hình tư duy và lối sống trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.

Nhiều ý kiến đề nghị bổ sung cụm từ “hiện đại, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” vào định hướng phát triển văn học, nghệ thuật. Ảnh minh họa

Đưa ra vấn đề phát triển nông nghiệp bền vững, gắn với văn hóa và du lịch, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Anh (đoàn tỉnh Bắc Ninh) nhận định, mỗi vùng quê Việt Nam là “không gian văn hóa sống” có thể phát triển thành làng du lịch nông nghiệp, giúp bảo tồn văn hóa, tăng thu nhập và thu hút lao động trẻ quay về nông thôn. Do đó, đại biểu đề nghị bổ sung định hướng “phát triển nông nghiệp gắn với du lịch và văn hóa vùng miền” vào dự thảo Báo cáo Chính trị.

Cũng quan tâm đến lĩnh vực văn hóa, đại biểu Quốc hội Trần Thị Thu Đông (đoàn tỉnh Cà Mau) đề nghị, dự thảo Văn kiện quan tâm phát triển “văn hóa hình ảnh” trong không gian số, coi đây là yếu tố định hình tư duy thẩm mỹ, lối sống và bản sắc văn hóa của thế hệ trẻ. Đồng thời, cần đổi mới thể chế, chính sách đầu tư và cơ chế khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia phát triển công nghiệp văn hóa, nghệ thuật, gắn với quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Các ý kiến cũng nhận định, dự thảo cũng đã đặt ra yêu cầu phát triển toàn diện con người Việt Nam về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, kỹ năng sống, năng lực sáng tạo, coi con người vừa là mục tiêu, vừa là chủ thể phát triển. Để biến định hướng thành hiện thực, cần có cơ chế cụ thể hóa trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, đặc biệt trong giáo dục, truyền thông, môi trường văn hóa và quản lý xã hội. Trong đó, cần coi mục tiêu vì con người là hạt nhân của mọi chính sách phát triển, và “đầu tư cho văn hóa, cho con người” là đầu tư có hiệu quả kinh tế - xã hội cao nhất.

Nguyễn Vũ

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/mo-rong-noi-ham-dua-van-hoa-vao-chinh-tri-cong-vu-va-kinh-doanh.898123.html