Mở rộng tiếp cận sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại cho phụ nữ dân tộc thiểu số

3 giờ trướcBài gốc

Ngày 9/6/2025, Bộ Y tế đã chính thức công bố Cam kết quốc gia về Kế hoạch hóa Gia đình 2030 (FP2030), một phong trào toàn cầu nhằm thúc đẩy quyền của mọi người trong việc tiếp cận dịch vụ sức khỏe sinh sản một cách an toàn và theo lựa chọn cá nhân.

Sự kiện ra mắt tại Hà Nội có sự tham dự của các đại biểu đến từ Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ; đại diện các Hội Phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, các Cục, Vụ, Viện liên quan và các cơ quan báo chí và truyền hình. Tất cả các đại biểu cam kết ủng hộ sức khỏe tình dục - sức khỏe sinh sản và quyền cho tất cả mọi người.

Hiện nay, 49,3% phụ nữ tại Việt Nam đang sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại. Tuy nhiên, tỷ lệ chưa đáp ứng nhu cầu kế hoạch hóa gia đình - tức những phụ nữ muốn tránh thai nhưng chưa tiếp cận được biện pháp phù hợp, vẫn ở mức 13,5% (FP2030, 2024).

Con số này còn cao hơn ở một số nhóm dân số cụ thể, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng sâu vùng xa với tỷ lệ 17,7% (UNFPA, 2021). Điều này cho thấy chúng ta vẫn chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu của các nhóm đối tượng trọng yếu.

Tỷ lệ 17,7% cho thấy vẫn còn một lượng đáng kể phụ nữ dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng sâu vùng xa ở nước ta muốn tránh thai nhưng chưa thể tiếp cận được biện pháp phù hợp.

Cam kết FP2030 của Việt Nam nhằm giải quyết trực tiếp những bất bình đẳng này thông qua việc mở rộng tiếp cận tại các vùng nông thôn và cộng đồng dân tộc thiểu số, phát triển các dịch vụ thân thiện với thanh niên phù hợp với thời gian tiếp cận của họ và đảm bảo rằng mọi người đều có thể tiếp cận dịch vụ mà không bị kỳ thị và phán xét.

Cam kết FP2030 đánh dấu một bước tiến lịch sử trong vai trò tiên phong lâu dài của Việt Nam về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và quyền. Dựa trên các thành tựu và bài học kinh nghiệm trong triển khai Chương trình Hành động của Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển (ICPD PoA) năm 1994, cam kết lần này tái khẳng định quyết tâm không để ai có nhu cầu sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại có chất lượng bị bỏ lại phía sau – đặc biệt là thanh niên, người di cư, người dân tộc ít người, người khuyết tật,...

Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu tại Hội thảo phổ biến Cam kết tham gia chương trình kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030 (FP2030).

Tại sự kiện, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết: "Trong giai đoạn 2015 - 2019, mỗi năm trên thế giới có 121 triệu ca mang thai ngoài ý muốn, trong số đó 61% được giải quyết bằng phá thai, tương đương với 73 triệu ca phá thai mỗi năm, ước tính có khoảng 45% số ca phá thai không an toàn. Năm 2024, có 4,7 triệu trẻ sơ sinh (chiếm khoảng 3,5% tổng số trẻ sơ sinh trên toàn thế giới) được sinh ra từ các bà mẹ dưới 18 tuổi và khoảng 340.000 trẻ được sinh ra từ các bé gái dưới 15 tuổi. Sinh con lứa tuổi vị thành niên sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và hạnh phúc của cả bà mẹ trẻ và những đứa trẻ.

Việc được tiếp cận các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe sinh sản là rất quan trọng đối với sức khỏe của phụ nữ và trẻ em trên toàn thế giới, giúp ngăn ngừa tử vong mẹ và giảm mang thai ngoài ý muốn. Mục tiêu 3.7 của Mục tiêu Phát triển Bền vững, Liên hiệp quốc kêu gọi các quốc gia "Đảm bảo khả năng tiếp cận phổ cập các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục, bao gồm kế hoạch hóa giá đình, truyền thông và giáo dục cũng như lồng ghép sức khỏe sinh sản vào các chiến lược và chương trình quốc gia".

Để triển khai có hiệu quả cam kết, Việt Nam sẽ triển khai toàn diện các mục tiêu:

- Giảm có thai ngoài ý muốn ở thanh niên vị thành niên;

- Tăng cường chất lượng và tiếp cận các biện pháp tránh thai hiện đại bao gồm các biện pháp lâm sàng và phi lâm sàng;

- Tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thực hiện kế hoạch hóa gia đình;

- Đảm bảo nguồn lực để cung ứng các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình có chất lượng.

Ông Matt Jackson, Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam chia sẻ tại Hội thảo.

Tại sự kiện, ông Matt Jackson, Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tại Việt Nam chia sẻ: "Tiếp cận và sử dụng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình có chất lượng và tự nguyện là quyền con người cơ bản. Đây là nền tảng của bình đẳng giới, giảm nghèo và phát triển bền vững. Cam kết hôm nay cho thấy Việt Nam tiếp tục đi đầu trong việc đặt con người, đặc biệt là thanh niên, vào trọng tâm của phát triển quốc gia, nhằm đạt được mục tiêu giảm đáng kể tỷ lệ tử vong mẹ và giảm nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình vào năm 2030".

Cũng tại sự kiện, bà Sumita Banerjee, Giám đốc Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của FP2030 chúc mừng Việt Nam. Bà cho biết: "Cam kết FP2030 của Việt Nam thể hiện sự lãnh đạo táo bạo và tầm nhìn hướng đến con người. Sáng kiến này sẽ góp phần giảm nhu cầu chưa được đáp ứng về kế hoạch hóa gia đình, ngăn ngừa thai ngoài ý muốn ở tuổi vị thành niên, trao quyền cho thanh niên và bảo vệ quyền sinh sản của phụ nữ và trẻ em gái trên toàn quốc".

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại hội thảo.

Đầu tư vào kế hoạch hóa gia đình không chỉ là điều đúng đắn, mà còn là một trong những khoản đầu tư giá trị nhất mà một quốc gia có thể thực hiện. UNFPA ước tính rằng cứ mỗi một đô la Mỹ đầu tư vào kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe bà mẹ tại các quốc gia đang phát triển sẽ mang lại 8,40 đô la Mỹ về lợi ích kinh tế cho các gia đình và xã hội – thông qua giảm chi phí y tế, tăng khả năng tham gia thị trường lao động và cải thiện trình độ học vấn cũng như thu nhập suốt đời của phụ nữ và trẻ em gái.

Với sự hỗ trợ kỹ thuật của các đối tác phát triển, Bộ Y tế sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trung ương và địa phương để thực hiện lộ trình FP2030 nhằm đảm bảo các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình được cung cấp kịp thời, toàn diện và phù hợp cho tất cả mọi người.

Tú Diệp

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/mo-rong-tiep-can-su-dung-cac-bien-phap-tranh-thai-hien-dai-cho-phu-nu-dan-toc-thieu-so-169250609104127797.htm