Ngày 31-10, xã An Phú (TP Hải Phòng) đã tổ chức lễ công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận bảo vật quốc gia mộc bản chùa Trăm Gian.
Trao quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Mộc bản chùa Trăm Gian là bảo vật quốc gia
Mộc bản chùa Trăm Gian, hiện lưu giữ tại chùa Trăm Gian, xã An Phú (Hải Phòng) được công nhận là bảo vật quốc gia tại Quyết định số 73/QĐ-TTg ngày 18-1-2024 của Thủ tướng Chính phủ.
Mộc bản chùa Trăm Gian hiện có 864 tấm mộc bản với nhiều loại văn bản như: kinh, sách, luật, luận và các loại sớ, điệp, ván lục thù, bùa chú… thuộc gần 26 đầu kinh, sách chính được chế tác nhiều đợt trong những khoảng thời gian xác định khác nhau, nhưng cơ bản được san khắc trong giai đoạn thời Nguyễn và một số ít được san khắc ở thời Lê (thế kỷ 17-18). Trong đó, mộc bản có niên đại sớm nhất được khắc vào triều vua Lê Cảnh Hưng (1750).
Chùa Trăm Gian là một trung tâm đào tạo Phật giáo lớn, các vị sư trụ trì đã xây dựng nên hệ thống sách vở quan trọng, dù đã bị thất lạc nhiều nhưng vẫn còn lại tương đối nguyên vẹn nhiều ván khắc có giá trị cao. Chính vì vậy, mộc bản chùa Trăm Gian là sưu tập duy nhất của một số pho kinh/sách/luật giới nhà Phật theo thiền phái Lâm Tế sơn môn Bổ Đà-Yên Ninh nên mang tính độc bản, không nơi nào có, nếu mất khó có thể thay thế được, vì hiện nay nghề khắc mộc bản gần như đã bị thất truyền.
Mộc bản chùa Trăm Gian, hiện lưu giữ tại chùa Trăm Gian, xã An Phú (TP Hải Phòng)
Mộc bản chùa Trăm Gian là những cổ vật được tạo tác cách đây hàng trăm năm, hiện vật được các cánh thợ ở làng nghề Thanh Liễu, Liễu Tràng (TP Hải Dương cũ) tạo tác với kỹ thuật tinh xảo, tất cả các khâu trong quá trình chế tác mộc bản được làm rất công phu, cầu kỳ, tỉ mỉ, tốn kém nhiều công sức.
Chữ viết trên mộc bản là chữ Hán, chữ Nôm hoặc cả chữ Hán xen chữ Nôm, chữ Phạn, chữ triện, chữ được khắc ngược để khi in ra giấy trở thành bản chữ xuôi. Vì vậy, người thợ khắc phải là người đa năng: giỏi chữ Hán/chữ Nôm, có bàn tay khéo léo, có con mắt tinh tường, bản tính kiên trì, nhẫn nại và trình độ thẩm mỹ cao mới tạo ra được các mộc bản này.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Minh Hùng, Phó chủ tịch UBND TP Hải Phòng nhấn mạnh, mộc bản chùa Trăm Gian được công nhận là bảo vật quốc gia là minh chứng thực tế cho bản sắc văn hóa đặc trưng, phong phú và vô giá hội tụ tại ngôi chùa.
Đây là vinh dự đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Hải Phòng nói chung, xã An Phú nói riêng; đồng thời đặt ra nhiều thách thức cho thành phố trong việc bảo tồn và phát huy giá trị quý báu của bảo vật quốc gia, các di sản văn hóa.
Phó chủ tịch UBND TP Hải Phòng yêu cầu Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp UBND xã An Phú trong việc quản lý, bảo vệ, bảo quản và phát huy giá trị di tích nói chung, bảo vật quốc gia Mộc bản chùa Trăm Gian nói riêng.
Mộc bản chùa Trăm Gian được công nhận là bảo vật quốc gia
Đảng ủy, UBND xã An Phú chỉ đạo các phòng, ban, cơ quan, đơn vị liên quan chủ động thực hiện công tác quản lý, bảo vệ di tích chùa Trăm Gian, xây dựng và triển khai phương án bảo vệ, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho bảo vật quốc gia theo quy định. Thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền và lan tỏa rộng rãi giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học của di tích và bảo vật tới đông đảo nhân dân, du khách...
TP Hải Phòng mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm, hướng dẫn, tạo điều kiện của Chính phủ, các bộ, ban, ngành để thành phố tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận, xếp hạng các di tích, bảo vật có giá trị của thành phố.
Ông Nguyễn Minh Hùng tin tưởng với việc thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ và sự quan tâm, giúp đỡ tích cực của các bộ, ngành, cơ quan trung ương, nhất là Cục Di sản văn hóa, xã An Phú sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn, độc đáo mang bản sắc văn hóa đặc trưng của xứ Đông văn hiến, thành phố Cảng anh hùng.
Tr.Đức