Tăng mức thuế suất với mặt hàng thuốc lá, góp phần giảm tình trạng phơi nhiễm khói thuốc thụ động. Ảnh minh họa
- Tình trạng phơi nhiễm với khói thuốc thụ động ở nước ta gây ra hệ lụy gì và tác động tới trẻ em thế nào, thưa Tiến sĩ?
TS.BS Vũ Thị Kim Hoa: Việt Nam mỗi năm có hơn 84.500 người tử vong do hút thuốc lá chủ động và khoảng 18.800 ca tử vong do phơi nhiễm khói thuốc thụ động. Chi phí kinh tế do thuốc lá gây ra lên tới 108.000 tỷ đồng, tương đương 1,14% GDP (năm 2022), chưa kể 49.000 tỷ đồng người dân bỏ ra để mua thuốc lá.
Không chỉ gây thiệt hại kinh tế cho quốc gia, hệ lụy từ thuốc lá còn lan rộng đến từng gia đình - nơi trẻ em phải gánh chịu hậu quả khi cha mẹ hoặc người chăm sóc mắc bệnh, thậm chí tử vong. Điều này khiến kinh tế gia đình sa sút, trẻ mất đi chỗ dựa và bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển toàn diện.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2025, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.
Trong đó mức thuế suất với mặt hàng thuốc lá điếu là 75%;
Mức thuế tuyệt đối áp dụng cho mặt hàng này từ 1/1/2027 là 2.000 đồng/bao; năm 2028 là 4.000 đồng/bao; năm 2029 là 6.000 đồng/bao; năm 2030 là 8.000 đồng/bao và năm 2031 là 10.000 đồng/bao.
Bên cạnh đó, với 41,1% nam giới trưởng thành hút thuốc, tình trạng phơi nhiễm với khói thuốc thụ động cũng xảy ra vô cùng phổ biến. Xu hướng tiêu dùng gia tăng trong những năm gần đây đã và đang gây hại đến sức khỏe đến sức khỏe, kinh tế và cản trở mục tiêu phát triển bền vững. Tổ chức Y tế thế giới đã cảnh báo, trẻ em sống trong môi trường có người hút thuốc thường xuyên dễ mắc các bệnh về hô hấp, viêm phổi, hen suyễn, chậm phát triển thể chất, và thậm chí là tăng nguy cơ tử vong ở trẻ sơ sinh.
TS.BS Vũ Thị Kim Hoa (bìa phải), Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam, trao giải tại một cuộc thi về truyền thông phòng chống các bệnh không lây nhiễm. Ảnh TCTE
- Hội Bảo vệ Quyền trẻ em Việt Nam đánh giá thế nào về việc Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) tăng mức thuế suất với một số mặt hàng có hại cho sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt là với thuốc lá?
TS.BS Vũ Thị Kim Hoa: Tổ chức Y tế thế giới đã khuyến cáo chính sách thuế đối với các sản phẩm rượu bia, thuốc lá, đồ uống có đường là giải pháp quan trọng để kiểm soát tác hại của việc sử dụng rượu bia, thuốc lá, đồ uống có đường, qua đó mang lại lợi ích giảm tiêu thụ các sản phẩm có hại, tăng thu ngân sách và tác động tốt với bảo vệ sức khỏe.
Hiện nay, Việt Nam đã sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt với định hướng tăng thuế với thuốc lá, rượu bia, và bổ sung thuế với các sản phẩm nước giải khát có đường có hàm lượng đường trên 5g đường/100 ml.
Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam nhận thấy, việc sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt là cần thiết và kịp thời để giảm tác hại của các sản phẩm cho sức khỏe, sự an toàn của người dân và sự phát triển toàn diện của trẻ em.
Việc này góp phần đảm bảo việc thực hiện các quy định pháp luật Việt Nam và các cam kết quốc tế liên quan đến bảo vệ sức khỏe trẻ em, đảm bảo quyền lợi cũng như tương lai của trẻ em Việt Nam - nguồn nhân lực tương lai của đất nước. Tăng thuế với thuốc lá, rượu bia, và bổ sung thuế với các sản phẩm nước giải khát có đường được thực hiện càng sớm sẽ giúp cứu sống nhiều người, giảm tổn thất kinh tế, xã hội và con người.
- Trân trọng cảm ơn bà!
PV (thực hiện)