Trong khu vực trưng bày của Bảo tàng hiện lưu giữ một bức ảnh của Chủ tịch Hồ Chí Minh do đích thân Người tặng Tổng thống Gamal Abdel Nasser vào đầu thập niên 1960 và sau đó đã được nhà lãnh đạo Ai Cập lưu giữ cẩn thận.
Đến thăm Bảo tàng nhân chuyến thăm cấp nhà nước đến Ai Cập, Chủ tịch nước Lương Cường đã có dòng lưu bút: “...Tôi tin rằng, những giá trị và tư tưởng của Tổng thống Gamal Abdel Nasser sẽ tiếp tục là ngọn đèn dẫn lối cho thế hệ mai sau, củng cố mối quan hệ hữu nghị và hiểu biết lẫn nhau giữa các quốc gia, trong đó có Việt Nam”. Mối quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và Ai Cập đang tiếp tục mở ra một giai đoạn hợp tác mới nhân chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường.
Chủ tịch nước Lương Cường và phu nhân xem bức chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh được bày trong phòng khách của cố Tổng thống Ai Cập Gamal Abdel Nasser. Ảnh: TTXVN
Từ Ai Cập đến Liên đoàn Arab
Ngược dòng lịch sử hơn 60 năm của thế kỷ trước, khi ấy, ở thời điểm cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam đang diễn ra cam go, quyết liệt thì Ai Cập đã là một trong những nước Arab đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Một nghĩa cử rất đáng quý. Điểm chung như một sợi dây gắn bó tình hữu nghị giữa hai nước ở thời điểm lịch sử ấy chính là tinh thần đoàn kết giữa các quốc gia cùng niềm khát khao độc lập và phát triển. Nhắc lại những ký ức đẹp này, Đại sứ Ai Cập Amal Abdel Kader Elmorsi Salama trước khi kết thúc nhiệm kỳ tại Việt Nam đã đến chào Chủ tịch nước Lương Cường, chia sẻ những điều thật xúc động. Bà trao đổi với Chủ tịch nước rằng, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của nhân dân Việt Nam đã 3 lần đến thăm Ai Cập và để lại tình cảm tốt đẹp với đất nước kim tự tháp. Ai Cập luôn ngưỡng mộ sâu sắc Chủ tịch Hồ Chí Minh và ngưỡng mộ ý chí tự lực quật cường để giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam.
Trong tâm thức của nhân dân Ai Cập nói riêng, các nước châu Phi và các nước Liên đoàn Arab nói chung, Việt Nam là cái tên rất đặc biệt, là nguồn cảm hứng cho phong trào giải phóng dân tộc cả trước kia và hiện nay, nhất là trong một thế giới còn nhiều bất ổn bởi các cuộc xung đột và nghèo đói. Điều này một lần nữa được khẳng định ngay tại thủ đô Cairo, Ai Cập, nơi mà Liên đoàn Arab với 22 nước thành viên đặt trụ sở và có buổi đón tiếp trọng thị Chủ tịch nước Lương Cường đến thăm ngày 4-8.
Không như những nghi thức ngoại giao thường thấy, Tổng thư ký Liên đoàn Arab Ahmed Aboul Gheit đã ra tận cổng trụ sở đón tiếp Chủ tịch nước Lương Cường và trọng thị mời Chủ tịch nước dự thượng cờ Việt Nam tại trụ sở Liên đoàn Arab. Đặc biệt hơn, họ dành phần lớn thời gian sáng 4-8 để lắng nghe bài phát biểu chính sách quan trọng của Chủ tịch nước Lương Cường. Điều đó cho thấy, không chỉ nước chủ nhà Ai Cập, mà các nước Liên đoàn Arab rất coi trọng Việt Nam và dành sự quan tâm đến chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường.
Trong không gian trang trọng, Chủ tịch nước Lương Cường được mời phát biểu, phía dưới là bàn tròn với các đại sứ, trưởng phái đoàn các nước thành viên Liên đoàn Arab chăm chú lắng nghe và vỗ tay tán thưởng. Cảm nhận rõ nét là sự đồng cảm giữa Việt Nam và các nước thuộc Liên đoàn. Đáp từ phát biểu của Chủ tịch nước Việt Nam, Đại sứ Jordan Amjad Adaile, Chủ tịch Hội đồng đại diện thường trực Liên đoàn Arab chia sẻ, chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường là dấu mốc lịch sử trong quan hệ của Liên đoàn Arab với Việt Nam, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực và tăng cường tình đoàn kết Việt Nam-Arab. Các thành viên của Liên đoàn quyết tâm thực hiện các hoài bão, mong muốn mà Chủ tịch nước chia sẻ, kinh nghiệm của Việt Nam trong đấu tranh giải phóng dân tộc là nguồn cảm hứng cho các dân tộc Arab và hai bên cùng có sự sẻ chia về các giá trị về độc lập, tự do.
Dấu mốc rộng mở giai đoạn hợp tác mới
Trong chuyến thăm cấp nhà nước đến Ai Cập, những cuộc hội đàm, hội kiến, gặp gỡ giữa Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thống Abdel Fattah Al Sisi cùng các nhà lãnh đạo cấp cao Ai Cập đã bàn thảo và nhất trí nhiều vấn đề cốt lõi để thúc đẩy quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, từ các lĩnh vực như chính trị, ngoại giao, quốc phòng, an ninh, kinh tế, thương mại, đầu tư, nông nghiệp, khoa học-công nghệ đến văn hóa-xã hội, giáo dục, giao lưu nhân dân... Không chỉ là định tính trong một lĩnh vực mà nhiều nội dung có thể định lượng được như quyết tâm nâng kim ngạch thương mại hai nước, hay nhiều văn kiện hợp tác quan trọng đã được ký ngay trong chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường như Bản ghi nhớ giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Kế hoạch, Phát triển kinh tế và Hợp tác quốc tế Ai Cập về hợp tác kinh tế; Bản ghi nhớ giữa Bộ Nội vụ Việt Nam và Bộ Phát triển địa phương Ai Cập về hợp tác trong lĩnh vực phát triển địa phương; Ý định thư về hợp tác quốc phòng và Bản ghi nhớ giữa Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam và Cơ quan liên lạc với các tổ chức quốc tế Ai Cập. Lãnh đạo các bộ, ngành, doanh nghiệp hai bên cũng đã có các cuộc làm việc và đạt nhiều thỏa thuận khác trong các lĩnh vực tài chính, thương mại, nông nghiệp và thăm dò khai thác dầu khí...
Và đúng như khẳng định của Tổng thống Abdel Fattah Al Sisi, chuyến thăm của Chủ tịch nước Lương Cường và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam là một dấu mốc quan trọng, mở ra giai đoạn hợp tác mới cho quan hệ hai nước sau hơn 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao khi hai bên đã ra tuyên bố chung, nhất trí nâng cấp quan hệ song phương lên đối tác toàn diện. Không chỉ Tổng thống Abdel Fattah Al Sisi, mà cả Thủ tướng Ai Cập Mostafa Madbouly khi hội kiến với Chủ tịch nước Lương Cường đều khẳng định sự nhất quán, quan hệ với Việt Nam là mối quan hệ lịch sử đặc biệt, được thiết lập từ sớm. Ai Cập luôn trân trọng và mong muốn thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ hữu nghị truyền thống và gắn bó son sắt như giữa những người anh em với Việt Nam.
Trong những ngày làm việc liên tục, dù là với Nhà nước, Chính phủ Ai Cập, hay trong một nghị trình với Liên đoàn Arab; dù mang tính thời sự cụ thể trong một chuyến thăm hay nằm trong tổng thể chính sách quốc gia, một điều cảm nhận rõ nét, đó là không khí trong các cuộc gặp gỡ, làm việc rất trang trọng nhưng chân thành, cởi mở và đồng cảm. Chủ tịch nước Lương Cường rất trân trọng tấm thịnh tình của phía bạn. Minh chứng rõ ràng nhất là chia sẻ của Chủ tịch nước với Liên đoàn Arab mà Ai Cập là một trong những thành viên chủ chốt về những kinh nghiệm quý báu của Việt Nam để cùng hướng đến sự thịnh vượng chung. Từ thực tiễn gần 40 năm đổi mới của Việt Nam, Chủ tịch nước đã chia sẻ 5 bài học kinh nghiệm lớn để Việt Nam từng bước phát triển, đó là: Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định đường lối đổi mới; giữ vững và tăng cường vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của công cuộc đổi mới; quán triệt sâu sắc và thực hành triệt để quan điểm “Dân là gốc"; bám sát thực tiễn, đánh giá đúng tình hình, có quyết sách kịp thời, phù hợp, đổi mới, hoàn thiện cơ chế, chính sách để khơi thông, phát huy và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực cho xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc; không ngừng đổi mới tư duy, nhất là tư duy chiến lược. Chủ tịch nước Lương Cường cũng luôn khẳng định, Đảng, Nhà nước, nhân dân Việt Nam không bao giờ quên sự ủng hộ chí tình mà nhân dân Ai Cập và các nước Liên đoàn Arab đã dành cho Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước ngày nay. Chủ tịch nước Lương Cường đã chia sẻ những lời sâu sắc: “Việt Nam luôn ngưỡng mộ nền văn minh rực rỡ của các nước Arab. Kho tàng sử thi, triết học, thơ ca hàng nghìn năm của thế giới Arab đã làm mê đắm biết bao thế hệ người Việt Nam chúng tôi. Bản sắc văn hóa độc đáo và những giá trị tinh thần vượt thời gian của các bạn luôn là nguồn cảm hứng bất tận về trí tuệ, lòng dũng cảm, yêu tự do và công lý, làm giàu thêm cho nền văn minh nhân loại”.
Chia sẻ với báo chí về quan hệ Việt Nam-Ai Cập, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng cho rằng: “Cá nhân tôi cảm nhận đây là chuyến thăm được cả ta và bạn mong chờ từ rất lâu, có ý nghĩa, tính chất đặc biệt không chỉ về quan hệ song phương mà còn hơn thế nữa”. Báo chí Ai Cập cũng đưa rất đậm nét về chuyến thăm của Chủ tịch nước và quan hệ tốt đẹp Việt Nam với Ai Cập.
Chuyến thăm Ai Cập của Chủ tịch nước Lương Cường không chỉ nhằm triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa của Đảng và Nhà nước ta, đặc biệt là làm sâu sắc hơn quan hệ với các bạn bè truyền thống, nhất là quan hệ Việt Nam-Ai Cập, mà trong bối cảnh kinh tế-thương mại thế giới đang diễn biến phức tạp hiện nay, chuyến thăm là bước đi quan trọng triển khai chủ trương đa dạng hóa thị trường, đối tác, nhất là các đối tác tiềm năng ở châu Phi, châu lục có vai trò ngày càng quan trọng trong bản đồ kinh tế thế giới. Chuyến thăm cũng là cơ hội để Việt Nam thúc đẩy, làm sâu sắc, nâng tầm, nâng cấp quan hệ với các nước đóng vai trò, vị trí quan trọng ở châu Phi.
NGUYỄN ANH TUẤN (từ Cairo, Ai Cập)
Ghi chép của phóng viên Báo Quân đội nhân dân