Món ăn bài thuốc hỗ trợ trị rối loạn tiêu hóa mùa hè

18 giờ trướcBài gốc

1. Nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa vào mùa hè

Vào mùa hè, do thời tiết nóng kết hợp với độ ẩm, là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn dễ dàng sinh sôi và phát triển, do đó nếu bảo quản đồ ăn không tốt, rất dễ dẫn đến tình trạng ôi thiu, nấm mốc.

Việc sử dụng những đồ ăn không đảm bảo vệ sinh khiến cho người bệnh nhiễm các vi khuẩn đường tiêu hóa gây ra các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, buồn nôn, khó tiêu, đại tiện lỏng nát, đau rát hậu môn...

Rối loạn tiêu hóa thường gặp trong mùa hè.

Y học cổ truyền (YHCT) quan niệm, mùa hè thuộc hành hỏa, là thời điểm nhiệt khí thịnh hành, do đó nếu ăn uống không cẩn thận, ăn phải đồ ăn thiếu vệ sinh sẽ dẫn tới nhiễm phải khí nhiệt tà, gây ra các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa.

Ngoài ra, do thời tiết nắng nóng kéo dài, người bệnh thường có cảm giác thèm đồ mát lạnh như kem, nước đá... Tuy nhiên, nếu sử dụng những đồ ăn, thức uống này quá đà, cộng thêm thể chất vốn thuộc hàn, cũng rất dễ gây ra các vấn đề về đường tiêu hóa.

2. Một số món ăn bài thuốc hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa trong YHCT có thể được phân làm 2 thể bệnh cơ bản, tùy vào từng tình huống mà sử dụng sao cho phù hợp.

2.1. Rối loạn tiêu hóa do thấp nhiệt

Nguyên nhân gây rối loạn tiêu hóa do thức ăn không hợp vệ sinh, đồ ăn ôi thiu, có vi khuẩn... Triệu chứng thường gặp: Đại tiện lỏng nát, đau bụng, cảm giác mót rặn, sau khi đi xong không thấy thoải mái, phân vàng, hôi thối, nóng rát hậu môn, khó chịu, miệng khát, tiểu vàng ngắn…

Củ mài kết hợp với tam thất và xoan rừng trong Cháo Tam bảo hỗ trợ trị rối loạn tiêu hóa.

Có thể sử dụng các bài thuốc, món ăn sau:

- Cháo Tam bảo: Dùng củ mài sống 30g, tam thất 6g, xoan rừng 50 quả. Đem củ mài tán bột rồi cho vào nồi, thêm 4 bát nước lạnh, khuấy đều rồi nấu lên, khi nấu vẫn cần dùng đũa khuấy đều đến khi chín, múc cháo ra. Cho bột tam thất và xoan rừng vào để ăn. Mỗi ngày 2 lần, chia sáng tối.

- Nước rau má: Rau má tươi 30g, nước vo gạo vừa đủ. Dùng nước vo gạo để sắc rau má, sau đó uống, ngày 2 lần, chia sáng - tối, uống trước ăn.

- Cháo rau sam: Rau sam 150g, gạo tẻ 100g. Rau sam rửa sạch, thái nhỏ vừa đủ. Cho gạo vào nồi nấu đến khi gần thành cháo chín nhừ cho rau sam vào. Không được cho thêm muối, mắm, ăn lúc đói ngày 2 lần.

Nước rau má hỗ trợ trị rối loạn tiêu hóa do thấp nhiệt gây ra.

2.2. Rối loạn tiêu hóa do hàn thấp

Thể bệnh này thường do ham ăn nhiều đồ mát lạnh, hoặc ăn phải các món ăn có tính chất lạnh gây ra. Triệu chứng thường gặp: Đại tiện lỏng loãng, có khi ra như nước, không mót rặn, đau bụng, sôi ruột, có thể thấy sợ lạnh, tay chân nhức mỏi…

Có thể sử dụng bài thuốc, món ăn sau:

- Trà xanh gừng: Trà xanh 10g, gừng khô 3g; cho chung vào túi vải. Đun sôi nước, tắt lửa rồi thả cả hai vị trên vào ngâm chừng 3-5 phút rồi bỏ ra, uống ấm.

- Cháo gừng: Dùng gừng khô, riềng mỗi thứ 3g, gạo tẻ 50-100g. Sắc lấy nước gừng khô, riềng, rồi cho vào cháo đã nấu, ăn khi còn nóng.

- Nước hồ đào: Gừng tươi 10g, hồ đào 10 hạt, nước đường vừa đủ. Gừng tươi thái phiến, hạt hồ đào đập vỡ, sắc lấy nước, cho nước đường cho vừa miệng, uống ấm.

Trà gừng hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa do hàn thấp gây ra.

Lưu ý: Những bài thuốc, món ăn trên đều dùng cho các trường hợp cấp tính, không được dùng lâu dài. Khi thấy triệu chứng rối loạn tiêu hóa hết cần dừng lại, tránh làm hao tổn chính khí.

Ngoài ra, với những người bệnh ăn uống kém, thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa, đại tiện lỏng nát lâu ngày, có thể sử dụng bài thuốc sau đây để nâng cao sức khỏe, nhằm hạn chế mắc các bệnh đường tiêu hóa trong mùa hè:

Hạt bo bo 20g, mạch nha 12g, cam thảo nam 12g. Các vị thuốc đem phơi khô, sao vàng, tán thành bột mịn. Mỗi ngày uống 2-3 lần với nước hãm lá phèn đen tươi 20g hoặc cũng có thể nấu cháo cà rốt ăn thường xuyên, có thể làm mạnh đường tiêu hóa.

Đặc biệt, người bệnh cần được thăm khám bởi các bác sĩ YHCT trước khi sử dụng. Nếu dùng nhầm lẫn các bài thuốc, món ăn trên, sai thể bệnh có thể khiến bệnh tình nặng lên. Đặc biệt, nên hạn chế sử dụng các loại thuốc có tính cầm đi ngoài phân lỏng như lá ổi.

Ngoài ra, có những món ăn sau đây dễ gây ra tình trạng tích tụ thấp nhiệt tà, mùa hè nên hạn chế và ăn ít, bao gồm: Xoài, chuối già, cà chua sống, các loại sò, ốc, tôm, cua...

Theo quan niệm của YHCT, nếu chỉ thấy đi ngoài phân lỏng liền lập tức dùng phép trị cầm đi phân lỏng, bệnh sẽ không khỏi, còn có thể khiến tà khí không thể trục hết ra bên ngoài, gây hại lâu dài sau này cho cơ thể.

BS. Lan Anh

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/mon-an-bai-thuoc-ho-tro-tri-roi-loan-tieu-hoa-mua-he-169250528085749037.htm