Tại lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học 2025-2026, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh một số định hướng lớn để có thể thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới giáo dục và đào tạo trong giai đoạn mới.
Trong đó, Tổng Bí thư chỉ rõ định hướng đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng toàn diện, không chỉ truyền thụ tri thức, mà còn nuôi dưỡng nhân cách - rèn luyện thể chất - bồi dưỡng tâm hồn, khơi dậy tinh thần công dân, ý thức kỷ luật và trách nhiệm xã hội; hình thành lớp người “vừa giỏi giang, vừa nhân ái, vừa kiên cường”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học mới tại Trung tâm hội nghị Quốc gia sáng 5/9. Ảnh: Phạm Hải
Bà Nguyễn Thị Minh Thúy, Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Nguyễn Siêu (Hà Nội) cho rằng, thông điệp đã thể hiện rõ sự quan tâm của Tổng Bí thư đến thế hệ sẽ biến Nghị quyết 71-NQ/TW thành hiện thực.
“Thế hệ học sinh Việt Nam hôm nay sẽ là những công dân toàn cầu tương lai. Giáo dục sẽ ‘đột phá’ để vươn tầm thế giới nếu hôm nay các em học sinh được quan tâm và phát triển năng lực toàn diện, tiếp cận theo xu hướng quốc tế”, bà Thúy chia sẻ.
Theo bà Thúy, định hướng đó cũng giúp định hình rõ chân dung lớp người Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình. 3 giá trị cốt lõi "giỏi giang, nhân ái, kiên cường" thể hiện kỳ vọng của Tổng Bí thư về một thế hệ mới phát triển năng lực toàn diện nhưng vẫn không quên nguồn cội, giữ đạo học truyền thống "tiên học lễ, hậu học văn" và tiếp bước bản lĩnh kiên cường của ông cha để sánh vai cùng bạn bè năm châu.
“Không chỉ với học sinh, những nhà quản lý giáo dục như chúng tôi cũng nhận thức rõ hơn về vai trò 'lái thuyền' để đạt kỳ vọng và mong mỏi của Tổng Bí thư. Ngành giáo dục đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, với tinh thần 'Kỷ cương - Sáng tạo - Đột phá - Phát triển'. Nhưng chúng ta sẽ không thể chuyển mình chỉ với những thay đổi bề ngoài, mà phải nằm ở tư duy, năng lực hợp tác và tinh thần tiên phong của từng chủ thể trong ngành giáo dục. Hơn lúc nào, chúng ta cần chủ động chuyển hóa chính mình, từ người thực hiện sang người kiến tạo, từ quản lý sang dẫn dắt, từ vận hành hiện tại sang thiết kế tương lai”, bà Thúy nhấn mạnh.
Vị hiệu trưởng cũng hy vọng khi có định hướng rõ, tất cả sẽ vì chất lượng học sinh, sinh viên thực chất hơn; từ đó có lớp tri thức với lối sống nhân văn và đầy bản lĩnh, tự tin bước ra thế giới nhưng vẫn giữ bản sắc Việt Nam.
Học sinh TPHCM trong lễ khai giảng sáng 5/9. Ảnh: Nguyễn Huế
PGS.TS Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Giáo dục - ĐH Quốc gia Hà Nội cho rằng, đây là quan điểm xuyên suốt và mang tầm nhìn dự báo chiến lược sâu sắc. “Quan điểm giáo dục toàn diện không chỉ phù hợp với xu thế quốc tế mà còn đáp ứng yêu cầu chiến lược phát triển con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới”.
Theo ông Nam, trong kỷ nguyên toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0, Việt Nam cần một thế hệ lao động có trình độ trí tuệ cao, kỹ năng số thành thạo, tư duy sáng tạo và thích ứng linh hoạt với những yêu cầu nghề nghiệp mới. Để đối diện với trí tuệ nhân tạo và tự động hóa đang thay thế nhân lực lao động và sự già hóa dân số, đòi hỏi phải phát triển con người Việt Nam cả về thể chất, trí tuệ, nhân cách.
Để hiện thực hóa những mục tiêu 100 năm, thế hệ người Việt mới vừa là động lực vừa là mục tiêu của sự phát triển. Do đó, giáo dục Việt Nam cần đổi mới theo hướng toàn diện.
“Đó là một thế hệ có trình độ học vấn cao, tư duy logic và năng lực học tập suốt đời. Thế hệ các em không ngại đưa ra và thử nghiệm các ý tưởng mới, mang trong mình tinh thần khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Nhưng bên cạnh đó cũng cần có tinh thần cộng đồng, đạo đức và ý thức công dân, có bản lĩnh toàn cầu và vốn sống lớn. Một thế hệ có ý chí kiên cường, không ngại khó khăn thử thách, giữ vững bản sắc dân tộc mà vẫn cởi mở tiếp thu tinh hoa nhân loại. Đây chính là lớp người ‘vừa giỏi giang, vừa nhân ái, vừa kiên cường’ như định hướng mà Tổng Bí thư đặt ra”.
Theo ông Nam, giáo dục là động lực quyết định. Vì vậy, cần sự cải cách sâu rộng, sự quyết tâm xây dựng một nền giáo dục hiện đại - nhân văn - hội nhập góp phần làm rạng danh dân tộc.
“Nghị quyết 71-NQ/TW đã tạo cú hích chiến lược với các giải pháp đột phá về công bằng giáo dục, nâng cao chất lượng, đầu tư phát triển đội ngũ nhà giáo; đổi mới quản trị. Tư tưởng giáo dục hình thành lớp người vừa giỏi giang, vừa nhân ái, vừa kiên cường sẽ là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống dân tộc, tinh thần khoa học và khát vọng đại chúng hóa giáo dục.
Năm học 2025–2026 vì thế không chỉ là một năm học mới, mà là khởi đầu cho một giai đoạn bứt phá, nơi giáo dục Việt Nam tự tin hội nhập quốc tế nhưng vẫn giữ vững bản sắc dân tộc, lấy học sinh làm trung tâm và tương lai đất nước làm mục tiêu tối thượng”, ông Nam nói.
“Điều tôi kỳ vọng nhất là không phải chỉ năm học mới 2025-2026 mà nên duy trì dài lâu là việc bớt đi những nghi thức, thủ tục tổ chức khai giảng rườm rà, tốn kém và hình thức, sáo rỗng. Tôi mong năm học mới sẽ triển khai nhanh chóng, hiệu quả Luật Nhà giáo và Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị để nền giáo dục dần trở về với giá trị ban đầu - đó là “học thật”, “thi thật”. Và khi Nghị quyết 71 càng nhanh chóng đi vào cuộc sống thì nền giáo dục nước nhà càng sớm có thể thực sự phản ánh được đúng cụm từ “đột phá phát triển” - thầy Trần Trung Hiếu, giáo viên Lịch sử của Trường THPT chuyên Phan Bội Châu, Nghệ An, chia sẻ.
Thanh Hùng