Trẻ nôn ói thường xuyên có thể mắc bệnh nguy hiểm. Ảnh: Unsplash.
Nôn là triệu chứng rất thường gặp ở trẻ nhỏ, nhất là trong thời tiết giao mùa hoặc sau khi ăn những món lạ. Phần lớn trường hợp nhẹ và có thể tự khỏi sau vài giờ. Tuy nhiên, việc chủ quan cho rằng trẻ chỉ bị rối loạn tiêu hóa có thể khiến cha mẹ bỏ qua những dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm.
Nguyên nhân gây nôn ở trẻ
Bác sĩ chuyên khoa II Phí Xuân Thi, Phó khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh, cho biết một số nguyên nhân nghiêm trọng có thể gây nôn ở trẻ, bao gồm lồng ruột, tắc ruột, viêm ruột thừa, hẹp môn vị, viêm não - màng não, các bệnh nhiễm trùng và ký sinh trùng đường ruột. Nếu không được phát hiện sớm, các tình trạng này có thể dẫn đến sốc, nhiễm khuẩn huyết, thậm chí đe dọa tính mạng.
Theo bác sĩ Thi, cha mẹ cần đặc biệt chú ý nếu trẻ nôn ra dịch xanh, vàng hoặc có máu trong dịch nôn; nôn vọt nhiều lần trong ngày; kèm sốt cao, đau bụng, bụng chướng hoặc lơ mơ, co giật. Đây đều là những dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay.
"Nhiều trường hợp, cha mẹ nghĩ con chỉ bị rối loạn tiêu hóa nhẹ nên tự điều trị tại nhà, khiến bệnh nặng hơn và việc xử trí sau đó trở nên khó khăn", bác sĩ Thi nói.
Dấu hiệu nghiêm trọng khi trẻ nôn
Ngoài nôn ói, trẻ có thể xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường khác như biếng ăn, nôn kéo dài trên 12 giờ, môi và miệng khô, khóc không ra nước mắt hoặc ít đi tiểu trong nhiều giờ. Một số trường hợp có thể đi ngoài ra máu hoặc phân tóe nước, ngủ gà, lơ mơ, co giật, cứng gáy hoặc sợ ánh sáng.
Theo bác sĩ, những biểu hiện này cho thấy trẻ đang bị mất nước và điện giải nặng, có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tim, thận, não và nhiều cơ quan khác.
Trong khi đó, bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Văn Thiệp, Khoa Hô hấp - Tim mạch - Tiêu hóa - Thần kinh, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh, cho hay để nhận biết mức độ mất nước, phụ huynh có thể quan sát biểu hiện của trẻ.
Nếu trẻ chỉ khát nước, miệng hơi khô nhưng vẫn tỉnh táo, có thể là mất nước nhẹ và có thể theo dõi tại nhà. Ngược lại, khi trẻ ít đi tiểu, khóc không ra nước mắt, mắt trũng, tay chân lạnh hoặc lờ đờ, quấy khóc nhiều, đó là dấu hiệu mất nước vừa hoặc nặng, cần được đưa đến cơ sở y tế ngay để được truyền dịch và xử trí kịp thời.
Theo bác sĩ Thiệp, tình trạng nôn kéo dài có thể khiến trẻ mất nước nhanh chóng chỉ trong vài giờ, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vì vậy, cha mẹ không nên chủ quan hay chờ đợi bệnh tự khỏi, mà cần can thiệp y tế sớm để tránh biến chứng.
Trong mùa mưa lũ, trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh liên quan đến tiêu hóa và nhiễm trùng. Các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh nên cho trẻ tiêm chủng đầy đủ theo khuyến cáo của Bộ Y tế, sử dụng nguồn nước sạch, nấu chín kỹ thực phẩm và loại bỏ đồ ăn bị ôi thiu, hư hại do ngập nước. Bên cạnh đó, cần tập cho trẻ thói quen rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, không để trẻ lội nước bẩn để tránh lây bệnh hoặc gặp tai nạn.
Nôn ở trẻ tuy phổ biến nhưng không phải lúc nào cũng đơn giản. Việc cha mẹ nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường, theo dõi sát diễn biến và đưa trẻ đi khám kịp thời sẽ giúp phát hiện nguyên nhân chính xác, ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe cho trẻ trong mùa mưa, dịch bệnh.
Nguyễn Thuận