Một loạt quốc gia "chạy nước rút" ký thỏa thuận thương mại với Mỹ khi hạn chót áp thuế đang đến gần
Tất cả diễn ra trong bối cảnh các nhà nhập khẩu toàn cầu đang chuẩn bị cho hạn chót vào sáng thứ Năm - thời điểm ông Trump hứa thực hiện phần cốt lõi trong chương trình thương mại của mình là áp biểu thuế “đối ứng” theo nhiều mức từ 10% đến 50%.
Trong khi đó, các cuộc đàm phán vẫn diễn ra ở nhiều hướng khác nhau. Tổng thống Thụy Sĩ thông báo sẽ tới Washington để cố gắng đạt được thỏa thuận hài hòa ở phút chót. Bà cho biết hôm thứ Ba rằng “mục tiêu là đưa ra đề nghị hấp dẫn hơn cho Mỹ” nhằm tránh mức thuế 39% đối với hàng hóa xuất khẩu từ nước này.
Đối với Ấn Độ, tình huống diễn biến khác biệt khi ông Trump nói với CNBC vào sáng thứ Ba: “Chúng ta đã tạm chốt mức thuế 25%, nhưng tôi nghĩ trong 24 giờ tới tôi sẽ nâng mức đó lên rõ rệt”.
Ấn Độ đã chỉ trích những đe dọa của ông Trump là không có căn cứ, và cơ hội đạt thỏa thuận đang giảm đi. Một số cố vấn hàng đầu của Thủ tướng Narendra Modi được báo cáo đang có chuyến công cán trong tuần này, nhưng không tới Mỹ mà đến Moscow, Liên bang Nga.
Đây là các diễn biến trong chiến dịch vận động phút chót, khi ông Trump đã phát đi thông điệp rằng ông không có kế hoạch hoãn áp thuế từ thứ Năm (7/8).
Trong lần xuất hiện trên CNBC, Tổng thống Trump còn tiết lộ rằng ông có thể sẽ không ra tranh cử tổng thống lần nữa, mặc dù ông muốn làm điều đó, bởi theo ông “mọi người yêu thích thuế quan”.
Thụy Sĩ và Ấn Độ đang ở thế bị động, nhưng ngay cả các quốc gia vừa ký thỏa thuận thương mại gần đây cũng vẫn lo ngại việc áp thuế mới sẽ có hiệu lực.
Theo các nguồn tin, trưởng đoàn đàm phán thương mại hàng đầu của Nhật Bản sẽ tới Washington trong tuần này để thúc đẩy việc giảm thuế ô tô xuống 15% như kế hoạch. Các cuộc đàm phán với EU vẫn tiếp diễn và giới đàm phán EU được cho là đang cố gắng đàm phán miễn trừ cho rượu vang và đồ uống có cồn.
Ông Trump cũng lên tiếng vào sáng thứ Ba về đàm phán với Trung Quốc. Thị trường đang theo dõi sát sao mọi dấu hiệu về khả năng hoãn áp thuế trở lại dự kiến vào ngày 12/8, khi ông nói: “Chúng ta đã rất gần với một thỏa thuận”.
Ông Trump gợi ý rằng ông có thể sẽ gặp Chủ tịch Tập Cận Bình “vào một thời điểm không xa”.
Tổng thống cũng bổ sung rằng các mức thuế mới đối với chất bán dẫn và dược phẩm có thể sẽ được áp dụng, và ít nhất thuế dược phẩm có thể được công bố “trong vòng một tuần tới hoặc lâu hơn chút”.
Ấn Độ và Thụy Sĩ
Một số chi tiết kỹ thuật liên quan đến cách áp thuế mới sẽ được thực thi kể từ 12:01 sáng (giờ miền Đông) thứ Năm đã được hé lộ.
Hải quan Mỹ trong tuần này phát hành văn bản hướng dẫn bổ sung về cách xử lý một số trường hợp miễn trừ thuế. Tin tức này có thể giúp một số nhà nhập khẩu hàng hóa Mỹ được “tạm thở” ngắn hạn.
Tuy nhiên, theo tính toán của Bloomberg Economics, nếu các mức thuế mới được triển khai theo kế hoạch, mức thuế trung bình tại Mỹ sẽ tăng lên 15,2% - tương đương mức hiện tại 13,3%, và cao hơn nhiều so với 2,3% của năm 2024 trước khi Trump nhậm chức.
Biểu thuế mới, có hiệu lực từ thứ Năm, sẽ áp dụng với hầu hết các quốc gia trên thế giới. Đây là kết quả của việc ông Trump và nhóm của ông đặt mức thuế "riêng biệt" dựa trên thâm hụt thương mại, với nhiều đối tác hàng đầu của Mỹ bị áp mức tiêu chuẩn 15%, trong khi một số quốc gia khác sẽ chịu mức thuế cao hơn.
Nhiều đối tác thương mại của Mỹ như EU, Hàn Quốc và Nhật Bản đã đạt thỏa thuận ở mức thuế 15%, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi chưa rõ ràng. Các quốc gia châu Á khác đạt các thỏa thuận ở phạm vi thuế 19-20%.
Đại diện Thương mại Mỹ, Jamieson Greer, trả lời trên CBS rằng những mức thuế công bố bao gồm nhiều thỏa thuận khác nhau: “Một số đã được công bố, số khác thì không”, và một số quốc gia có thể bị áp thuế trực tiếp theo mức thâm hụt thương mại.
Thụy Sĩ là một trong những quốc gia Mỹ áp thuế theo cách chỉ định. Đoàn đại biểu nước này dự kiến có mặt tại Washington vào thứ Ba để thúc đẩy giảm mức thuế.
Tuy nhiên, trong buổi sáng thứ Ba, ông Trump ám chỉ việc khó có tiến triển vì người Thụy Sĩ “cơ bản không bị áp thuế”, và thêm rằng cuộc điện đàm gần nhất giữa hai bên diễn ra “không tốt” dù vẫn còn tiếp tục đàm phán.
Trong khi đó, Ấn Độ dường như ít khả năng thoát khỏi thuế quan cao ngay lập tức, do mối quan hệ năng lượng và thương mại chặt chẽ với Nga.
Capital Economics nhận định rằng Ấn Độ có thể, về lý thuyết, đề xuất đa dạng hóa nguồn năng lượng, "nhưng ít khả năng họ sẽ bỏ hẳn dầu Nga vì có thể ảnh hưởng đến quan hệ đối ngoại và trông giống như đang nhượng bộ Trump".
Báo cáo từ Bloomberg và Times of India cho biết hai trợ lý cấp cao của Thủ tướng Narendra Modi đang trong chuyến đi tới Nga, không phải Mỹ, ngay cả khi đe dọa của ông Trump với New Delhi vẫn leo thang.
Ông Trump cho biết vào sáng thứ Ba, rằng đàm phán với Ấn Độ hiện đang “ngưng trệ tạm thời” và sẽ trở nên phức tạp khi tiếp tục, đồng thời nhấn mạnh: “Vấn đề chính với Ấn Độ là mức thuế quá cao”.
Đại Hùng