Ngày 22/9, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới (Quảng Trị) tiếp nhận hai thợ lặn (cùng trú tại xã Nam Trạch, Quảng Trị). Cả hai gặp sự cố sau chuyến lặn biển ở độ sâu 15–20 mét. Hai bệnh nhân nhập viện trong tình trạng tím tái, khó thở. Sau đó, một người tử vong, người còn lại được chuyển đến điều trị bằng oxy cao áp tại Viện Hải dương học (Nha Trang).
Ảnh minh họa.
Một người tử vong, một người nguy kịch sau chuyến lặn biển
Khoảng hai giờ sau khi lặn, hai bệnh nhân tên P.V.L (45 tuổi) và P.V.Q (54 tuổi) xuất hiện mệt mỏi, khó thở, cơ thể tím tái. Người dân lập tức đưa cả hai đi cấp cứu.
Thời điểm nhập viện, bệnh nhân P.V.L tỉnh táo, nhưng toàn thân nổi vân tím, thở gắng sức, phổi ran ẩm nhiều, đau bụng dữ dội. Bác sĩ đặt nội khí quản, thở máy, dùng thuốc vận mạch. Dù hồi sức tích cực, bệnh nhân ngừng tuần hoàn và không qua khỏi.
Trong khi đó, bệnh nhân P.V.Q (54 tuổi) được đưa vào viện trong tình trạng tỉnh táo, SpO₂ chỉ 80%, tim nhịp nhanh, phổi có ít ran ẩm. Sau khi được hỗ trợ thông khí, truyền dịch, dùng thuốc vận mạch, bệnh nhân tạm ổn và được chuyển vào Nha Trang điều trị bằng oxy cao áp.
Bệnh giảm áp nguy hiểm thế nào?
Theo bác sĩ Nguyễn Đại Việt Đức, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới (Quảng Trị), cả hai bệnh nhân đều bị bệnh giảm áp (decompression sickness – DCS).
Khi lặn sâu, khí hít vào (chủ yếu nitrogen) hòa tan nhiều trong máu và mô. Nếu thợ lặn nổi lên quá nhanh, cơ thể không kịp đào thải qua phổi, dẫn đến siêu bão hòa, hình thành bọt khí. Bọt khí gây tắc mạch, thiếu oxy mô. Trong mô, bọt có thể chèn ép, phá vỡ cấu trúc tế bào.
Một biến chứng nguy hiểm khác là có thể kích hoạt phản ứng viêm, làm rối loạn đông máu. Tổn thương với thợ lặn thường gặp ở não, tủy sống, phổi, tim, cơ xương khớp, gây liệt, rối loạn tri giác, khó thở, sốc tuần hoàn.
Trong những trường hợp này, phương pháp điều trị đặc hiệu là oxy cao áp (HBOT), giúp nén nhỏ bọt khí, tăng đào thải nitrogen và cải thiện oxy mô. Trước khi có buồng tăng áp, bệnh nhân cần được thở oxy 100% qua mặt nạ, đồng thời hồi sức hỗ trợ truyền dịch, giảm đau, chống co giật, thở máy khi suy hô hấp.
Bác sĩ Đức nhấn mạnh: “Hiệu quả điều trị phụ thuộc rất lớn vào thời gian nhập viện. Điều trị muộn có thể để lại tổn thương nặng hoặc tử vong, như trường hợp bệnh nhân P.V.L.”.
Khuyến cáo cho thợ lặn và ngư dân khi lặn biển
Để phòng ngừa bệnh giảm áp, bác sĩ khuyến cáo:
-Không nổi lên nhanh, tốc độ tối đa 9–10 mét/phút, tốt nhất ≤ 6 mét/phút khi lặn sâu. Luôn dừng ở độ sâu 3–5 mét trong 3–5 phút. Tránh lặn sâu lặp lại nhiều lần/ngày, cần có thời gian nghỉ hợp lý.
-Không đi máy bay sau lặn 12–24 giờ.
-Uống đủ nước, tránh rượu bia, cà phê trước lặn; giữ ấm cơ thể.
-Không vận động mạnh ngay sau khi nổi lên mặt nước.
-Nhập viện ngay khi có triệu chứng bất thường: mệt, khó thở, tím, đau ngực.
Qua vụ việc này cho thấy mức độ nguy hiểm của bệnh giảm áp, ai cũng có nguy cơ gặp căn bệnh được cho là "bệnh nghề nghiệp" với các thợ lặn hay những người thích bộ môn du lịch lặn biển. Nếu không được đào tạo và hướng dẫn cẩn thận trong quá trình lặn, người lặn có thể mất mạng chỉ trong vài giờ. “Chỉ một sai sót nhỏ trong quy trình nổi lên cũng có thể trả giá bằng cả mạng sống.”, bác sĩ Đức cảnh báo.
Gia Thiên