Tỳ khí hư nhược, khiến phụ nữ dễ bị mắc các chứng viêm mạn tính, như viêm đường tiết niệm, viêm phần phụ. Ảnh minh họa: L.C.
Nếu ví tỳ khí như "ban thanh tra" của cơ thể người, thì bạch cầu trong cơ thể chúng ta chính là các chiến sĩ. Tỳ khí hư cũng giống như số lượng chiến sĩ giảm đi hoặc các chiến sĩ bị mất vũ khí. Sức chiến đấu yếu, không thể diệt sạch kẻ thù, vi khuẩn, virus sẽ biến thành giặc cỏ, tiếp tục ẩn nấp trong cơ thể, khiến bệnh cấp tính chuyển thành mạn tính.
Đây là vấn đề thường gặp nhất ở phụ nữ mắc chứng khí hư, họ không giống những chàng trai khỏe mạnh bệnh tới rất nhanh, rất nặng, nhưng đã khỏi là khỏi hoàn toàn.
Vấn đề thường gặp nhất ở phụ nữ bị khí hư đó là viêm vùng chậu mạn tính, viêm đường tiết niệu mạn tính... những chứng viêm mạn tính này tồn tại trong cơ thể lâu dài, thực chất là một sự tiêu hao trường kỳ, cũng sẽ khiến tình trạng khí hư ngày càng nghiêm trọng. Người phụ nữ sống trong vòng tuần hoàn ác tính này sao có thể không lão hóa sớm đây?
Tôi có một người họ hàng năm nay 70 tuổi, trước giờ bà ấy vẫn khá yếu, nhưng thứ làm bà ấy khổ sở nhất là căn bệnh viêm đường tiết niệu kéo dài suốt 30 năm nay. Ban đầu vì điều kiện sinh hoạt không tốt, dinh dưỡng không đầy đủ, nên bệnh không được chữa khỏi hoàn toàn.
Sau đó hễ bà ấy mệt mỏi trong người là bệnh tình lại tái phát, quét dọn nhà cửa trước dịp Tết cũng gây tái phát, đi mua thức ăn xa nhà cũng gây tái phát, trung bình mỗi tháng tái phát một lần. Đi bệnh viện làm xét nghiệm nước tiểu, kết quả xét nghiệm thường là âm tính, không tìm thấy vi khuẩn, nhưng cảm giác khó chịu bứt rứt, đi tiểu nhiều lần, đau buốt khi đi tiểu vẫn đeo bám. Bà ấy uống thuốc kháng viêm với liều lượng ngày càng cao.
Bà ấy là một trường hợp mắc chứng khí hư rất điển hình, không thể đi quá xa, không thể nói quá nhiều, hễ đi xa, nói nhiều là sẽ mệt mỏi. Ăn cơm không thể ăn đồ quá cứng, nấu cơm cho nhiều dầu mỡ chút là không tiêu hóa được, thường phải uống thuốc tiêu hóa sau khi ăn nếu không bữa cơm đó sẽ tồn đọng trong dạ dày mãi.
Không những vậy, hễ đến buổi chiều là đầu óc lơ mơ, tụt huyết áp, rõ ràng đây là tình trạng khí hư khiến cơ thể không thể “thanh khí” - tức bơm máu và dinh dưỡng tới các cơ quan.
Bệnh viêm đường tiết niệu của bà ấy trở thành bệnh mạn tính bởi vì bạch cầu mất sức chiến đấu do tỳ khí hư, chúng giằng co với vi khuẩn rất lâu nhưng không thể chiến thắng vi khuẩn.
Nhưng rất nhiều phụ nữ bị tỳ khí hư không phải do viêm đường tiết niệu, mà do viêm vùng chậu, viêm phần phụ, có khi chỉ do một lần sinh non không nghỉ ngơi đầy đủ, để lại mầm bệnh sau này, họ đứng lâu sẽ thấy đau lưng, mỏi eo, điều đó sẽ trở thành điểm yếu mỗi lần sức đề kháng kém đi, cũng là mối nguy với sức khỏe. Hễ mệt mỏi, bận rộn là lại gặp vấn đề do mầm bệnh liên tục tấn công vào điểm yếu.
Người ta gặp phải tình huống này thứ nhất là do thể chất yếu bẩm sinh, tỳ khí hư nhược, bạch cầu không thể phát huy hoàn toàn sức chiến đấu của mình. Còn một nguyên nhân nữa là do uống quá nhiều thuốc kháng viêm, bạn đã tước vũ khí của các chiến sĩ vốn có thể ra trận “giết địch”.
Cứ lặp đi lặp lại như vậy nhiều lần, sức chiến đấu của bạch cầu sẽ ngày một yếu đi, nên khi cơ thể lại bị viêm nhiễm thì bạch cầu không còn năng lực để đánh nhanh thắng nhanh nữa.
Đông y cũng đã nghiên cứu về thuốc kháng viêm và phát hiện ra thuốc kháng viêm có tính hàn, mặc dù chúng là thuốc Tây y. Vì có tính hàn, nên dùng lâu hoặc dùng nhiều sẽ gây tổn thương, tiêu hao khí của cơ thể.
Khi khí bị tổn thương, sức đề kháng sẽ suy giảm, sức chiến đấu của bạch cầu yếu đi, nếu vậy thì không những không trị được viêm nhiễm mà cơ thể còn ngày càng hư nhược. Lâu dần bệnh tật sẽ biến thành bệnh mạn tính.
Đông Đồng/ Huy Hoàng Books & NXB Thanh niên