Một số đô thị châu Á phát triển hạ tầng bền vững

9 giờ trướcBài gốc

Hồng Kông phát triển đô thị theo chiều thẳng đứng và tận dụng không gian ngầm

Là một trong những đô thị có mật độ dân số cao nhất thế giới nhưng có không gian đất đai hạn chế, Hồng Kông (Trung Quốc) đã áp dụng nhiều chiến lược quy hoạch và quản lý không gian đô thị hiệu quả nhằm tối ưu hóa sử dụng đất, đáp ứng nhu cầu sinh sống và làm việc của người dân.
Do đặc điểm địa hình đồi núi và diện tích đất xây dựng có giới hạn, TP này chủ yếu phát triển theo chiều thẳng đứng.

Các tòa nhà cao tầng không chỉ phục vụ nhu cầu nhà ở mà còn tích hợp các trung tâm thương mại, văn phòng, khu giải trí, tạo nên một hệ sinh thái đô thị đa chức năng. Điều này giúp tận dụng tối đa không gian trong khi vẫn đảm bảo sự kết nối hiệu quả giữa các khu vực. Song song với đó, Hồng Kông còn đẩy mạnh việc phát triển không gian ngầm, mở rộng hệ thống tàu điện ngầm (MTR), trung tâm thương mại và hạ tầng tiện ích dưới lòng đất nhằm giảm tải cho mặt đất và tạo thêm không gian công cộng.

TP này sở hữu một trong những hệ thống giao thông công cộng tiên tiến nhất thế giới, chiếm hơn 90% tổng phương tiện di chuyển của cư dân. Hệ thống tàu điện ngầm, xe buýt, xe điện và phà được vận hành với độ chính xác cao, giúp người dân di chuyển dễ dàng mà không phụ thuộc vào phương tiện cá nhân. Nhờ sự kết hợp giữa quy hoạch đô thị và mạng lưới giao thông, các khu dân cư, thương mại và hành chính được kết nối một cách hiệu quả, giảm thiểu tắc nghẽn giao thông và tác động tiêu cực đến môi trường.

Hồng Kông (Trung Quốc) quy hoạch đô thị theo chiều thẳng đứng. Ảnh: Unsplash

Bên cạnh đó, phát triển không gian xanh cũng là một trong những ưu tiên của TP với khoảng 40% diện tích dành cho các công viên đô thị và khu bảo tồn thiên nhiên. Những không gian này vừa mang lại giá trị sinh thái vừa góp phần nâng cao chất lượng sống của cư dân. Trước áp lực của quá trình đô thị hóa và biến đổi khí hậu, nhu cầu mở rộng các khu vực xanh đang trở thành vấn đề cấp thiết. Một số chuyên gia cho rằng TP cần đẩy mạnh các chính sách phát triển không gian xanh trong khu vực trung tâm nhằm giảm hiệu ứng đảo nhiệt và cải thiện chất lượng không khí.

Bên cạnh các chính sách nội địa, Hồng Kông cũng tích cực tham gia hợp tác quốc tế trong lĩnh vực quy hoạch đô thị. TP này không ngừng học hỏi, áp dụng các giải pháp tiên tiến từ các nước phát triển, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm với những đô thị có đặc điểm tương tự. Những nỗ lực này không chỉ giúp TP duy trì vị thế hàng đầu về quy hoạch đô thị mà còn đóng góp vào xu hướng phát triển bền vững trên phạm vi toàn cầu.

Bangkok mở rộng mô hình đô thị đa trung tâm và tích hợp TOD

Bangkok, thủ đô của Thái Lan, là một trong những đô thị có tốc độ phát triển nhanh nhất Đông Nam Á. Với diện tích 1.568,7km² và dân số khoảng 10 triệu người, TP này phải đối mặt với áp lực lớn trong việc quản lý và quy hoạch không gian đô thị. Chính quyền Bangkok đã triển khai hàng loạt chiến lược nhằm tối ưu hóa việc sử dụng đất, nâng cao chất lượng sống cho cư dân và đảm bảo tăng trưởng kinh tế bền vững.

Trong định hướng phát triển đô thị, Bangkok áp dụng mô hình đa trung tâm nhằm giảm áp lực cho khu vực trung tâm truyền thống. Các quận như Ratchadaphisek, Bang Na và Thonburi được quy hoạch thành những trung tâm phụ, với đầy đủ cơ sở hạ tầng, trung tâm thương mại và khu dân cư hiện đại. Việc phân bố dân cư hợp lý giúp giảm tình trạng tắc nghẽn giao thông, đồng thời tạo cơ hội phát triển đồng đều giữa các khu vực.

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong quy hoạch đô thị của Bangkok là việc tối ưu hóa hệ thống giao thông công cộng. TP đã xác định 177 nhà ga đường sắt có tiềm năng phát triển theo mô hình TOD (Transit-Oriented Development), trong đó các dự án nhà ở, thương mại và dịch vụ công cộng được bố trí xung quanh các trạm giao thông. Điều này giúp giảm thiểu tình trạng sử dụng xe cá nhân, góp phần cải thiện chất lượng không khí và giảm ùn tắc giao thông.

Bên cạnh hạ tầng giao thông, việc quy hoạch đô thị tại Bangkok cũng chú trọng đến phát triển không gian xanh. Các khu vực như Bang Wa được quy hoạch theo hướng tạo ra hệ sinh thái đô thị bền vững, với hành lang nghiên cứu dài 3,2km kết hợp không gian công cộng, khu vực mặt nước và các công trình công cộng tích hợp. Điều này góp phần cân bằng phát triển đô thị với yếu tố môi trường, giảm tác động của hiệu ứng đảo nhiệt đô thị và cải thiện chất lượng không khí.

Để hỗ trợ phát triển kinh tế, Bangkok đã phê duyệt hàng loạt dự án đô thị quy mô lớn với tổng vốn đầu tư lên đến 500 tỷ baht. Trong đó, dự án Forestias trị giá 125 tỷ baht tại Samut Prakan là một ví dụ điển hình về mô hình khu đô thị tích hợp, kết hợp nhà ở, thương mại và không gian xanh. Đồng thời, TP cũng thúc đẩy xây dựng khu vực đổi mới sáng tạo, trong đó có dự án thành phố thông minh tại Huai Yai với tổng vốn đầu tư gần 36 tỷ USD, tập trung vào việc phát triển các trung tâm thương mại và công nghệ cao, thu hút nguồn lực đầu tư trong và ngoài nước.

Seoul tái thiết đô thị hướng đến bền vững và đô thị thông minh

Seoul, thủ đô của Hàn Quốc, là một trong những TP đi đầu trong việc quản lý và quy hoạch đô thị nhằm hướng tới sự phát triển bền vững.

Năm 2013, chính quyền TP chính thức chuyển hướng từ mô hình phát triển đô thị sang tái thiết đô thị, tập trung vào việc nâng cấp các khu dân cư cũ, cải thiện cơ sở hạ tầng mà không phá vỡ cấu trúc cộng đồng. Từ đó đến nay, hơn 130 dự án tái thiết đô thị đã được thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng sống của người dân mà vẫn giữ được bản sắc văn hóa và lịch sử.

Năm 2024, TP tiếp tục thúc đẩy các giải pháp đô thị thân thiện với môi trường, với việc mở rộng không gian xanh nhằm cải thiện chất lượng không khí và giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị. Các tuyến đường sắt cũ được quy hoạch lại thành công viên tuyến tính hoặc đường dành riêng cho người đi bộ, vừa tăng tính kết nối giữa các khu vực, vừa giảm áp lực lên giao thông đường bộ. Bên cạnh đó, TP cũng tập trung vào việc tái sinh không gian ven sông Hàn, triển khai các dự án xây dựng không gian nổi phục vụ nhu cầu sinh hoạt và giải trí của người dân.

Trong năm 2025, kế hoạch chuyển đổi Seoul thành đô thị thông minh tiếp tục được đẩy mạnh, với dự án “thành phố 10 phút” đặt mục tiêu xây dựng các khu dân cư tích hợp, nơi cư dân có thể tiếp cận tất cả các dịch vụ thiết yếu trong phạm vi 10 phút đi bộ. TP cũng ưu tiên phát triển giao thông bền vững, đẩy mạnh hệ thống tàu điện ngầm và xe buýt thông minh nhằm giảm khí thải và tối ưu hóa không gian đô thị.

Quy hoạch tổng thể Seoul 2040, được công bố vào năm 2023, đặt ra những mục tiêu cụ thể nhằm xây dựng một đô thị đa trung tâm, giảm sự phụ thuộc vào khu vực trung tâm hiện tại, khai thác giá trị mới từ các tuyến giao thông cũ và tăng cường vai trò của không gian công cộng. Những định hướng này đang từng bước được thực hiện, tạo nên một TP vừa hiện đại, vừa bền vững và đáng sống.

Tùng Lâm

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/mot-so-do-thi-chau-a-phat-trien-ha-tang-ben-vung.html