Theo định hướng, việc sắp xếp và tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp, đặc biệt triển khai mô hình chính quyền 2 cấp ở cấp xã là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Chủ trương này nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý. Đây là quá trình cải cách hành chính sâu rộng, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ của các bộ, ngành, địa phương. Trong bối cảnh đó, Kho Bạc Nhà nước (KBNN) đóng vai trò quan trọng khi chủ động xây dựng cơ chế, tháo gỡ vướng mắc nhằm bảo đảm các hoạt động tài chính – ngân sách được thực hiện thông suốt, minh bạch và hiệu quả.
Đại diện KBNN cho biết, trong quá trình triển khai mô hình chính quyền 2 cấp, các địa phương, đặc biệt ở cấp xã, gặp nhiều khó khăn do sự phức tạp của nghiệp vụ tài chính và thay đổi về cơ cấu tổ chức.
Ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Giám đốc Kho bạc Nhà nước
Để đồng hành cùng địa phương, KBNN không chỉ ban hành văn bản mà còn thiết lập đường dây nóng hỗ trợ, tiếp nhận và xử lý nhanh các yêu cầu từ cơ sở. Đến nay, cơ quan này đã tiếp nhận và xử lý gần 2.000 yêu cầu từ các KBNN khu vực, giúp tháo gỡ kịp thời các vướng mắc phát sinh.
Đối với một số đơn vị, địa phương hiện chậm chi trả tiền lương và các khoản chi thiết yếu khác, đại diện KBNN nhận định do một số nguyên nhân chủ quan tại đơn vị như: chưa có tài khoản, chưa có con dấu, chưa xác định được người làm kế toán…
Để đảm bảo việc chi trả lương và các khoản có tính chất tiền lương, chi nghiệp vụ phí, công vụ phí được thông suốt trong giai đoạn chuyển đổi, KBNN đã hướng dẫn chi tiết thủ tục mở tài khoản, kiểm soát thanh toán theo Nghị định 11/2020/NĐ-CP và Thông tư số 17/2024/TT-BTC.
"KBNN đã hướng dẫn cụ thể tới các đơn vị sử dụng ngân sách cấp xã về nguyên tắc kiểm soát thanh toán, đảm bảo không vượt chỉ tiêu biên chế, phù hợp với dự toán được giao và thực hiện tạm cấp dự toán trong trường hợp Hội đồng nhân dân, UBND chưa có quyết định phân bổ dự toán ngân sách”, đại diện KBNN cho biết.
Về việc đăng ký chữ ký đối với cơ quan tài chính để giao dịch với KBNN, KBNN đề nghị địa phương căn cứ tình hình thực tế để phân công, bố trí, bồi dưỡng cán bộ cho phù hợp, không cứng nhắc máy móc.
Với việc nhập dự toán TABMIS (Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc), nhiều địa phương chưa rõ về quy trình nhập dự toán vào hệ thống TABMIS tại cấp xã, tại Khoản 2 Điều 1 Thông tư số 41/2025/TT-BTC (có hiệu lực từ 1/7/2025), KBNN hướng dẫn: "Đối với ngân sách cấp xã, Kho bạc Nhà nước (KBNN) nơi giao dịch thực hiện nhập, phê duyệt bút toán dự toán trên TABMIS và nhập Lệnh chi tiền của ngân sách cấp xã". Điều này giúp các địa phương yên tâm về sự hỗ trợ nghiệp vụ từ KBNN trong giai đoạn chuyển đổi.
Đối với các tài khoản tiền gửi còn tồn tại tại KBNN cấp huyện sau khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, KBNN đã giải đáp rõ ràng, căn cứ theo Nghị quyết số 190/2025/QH15 của Quốc hội và Công văn số 4205/BTC-NSNN ngày 2/4/2025 của Bộ Tài chính.
“Cơ quan, tổ chức tiếp nhận nhiệm vụ sẽ tiếp nhận nguyên trạng các tài khoản này để tiếp tục quản lý, xử lý theo quy định, đồng thời hướng dẫn đơn vị liên hệ KBNN nơi giao dịch để thực hiện thủ tục thay đổi hồ sơ pháp lý hoặc chuyển dữ liệu về nơi phù hợp. Điều này đảm bảo tính liên tục, không gián đoạn trong quản lý tài chính”, đại diện KBNN thông tin.
Cẩm Tú/VOV.VN