Một số mô hình thu gom, tính phí rác sinh hoạt trên thế giới

16 giờ trướcBài gốc

Phân loại tại nguồn, tính phí theo khối lượng: Người dân tự phân loại rác vào túi hoặc thùng riêng. Chi phí tính dựa trên khối lượng hoặc số túi. Hình thức này được áp dụng nhiều tại các nước phát triển. Ví dụ:

Ở Nhật Bản, rác được phân loại chi tiết thành cháy được, không cháy được hoặc tái chế. Người dân tự phân loại, bỏ vào túi rác riêng dán nhãn chỉ định, đặt đúng ngày, giờ tại điểm thu gom. Phí xử lý được tính dựa trên loại túi, dành riêng cho từng thành phố và kích cỡ khác nhau với giá 0,5 - 1 USD/túi. Rác có thể tái chế và nguy hại có hướng dẫn xử lý cụ thể, phải bỏ trong túi hoặc giỏ trong suốt dễ nhận biết.

Tại Hàn Quốc, phân loại rác thành tái chế, hữu cơ và không tái chế. Rác không tái chế bỏ vào túi đặc biệt giá từ 0,2 - 0,5 USD/lít, thu gom theo lịch. Rác tái chế và hữu cơ được bỏ miễn phí tại nhiều điểm.

Thùng rác tự động hóa ở Hàn Quốc với chức năng cân rác và tính phí thông qua máy quét nhận diện RFID. Ảnh: PBS

Tại Đài Loan, rác được phân loại thành tái chế, hữu cơ và rác thường. Túi đựng giá từ 0,1 - 0,3 USD/lít dùng cho rác thường, thu gom bằng xe có nhạc báo hiệu. Tái chế và hữu cơ gom thu miễn phí tại điểm tập trung.

Tại Đức, rác được phân loại chi tiết thành tái chế, hữu cơ, thủy tinh, giấy và rác thường, bỏ vào các thùng có màu khác nhau, đặt tại điểm thu gom theo lịch. Phí dựa trên khối lượng thùng chứa. Một số thành phố tính phí theo lượng rác thải. Mức phạt cao nhất lên đến 73.000 USD dành cho hành vi vứt rác thải nguy hiểm, như sơn, dung môi, thuốc trừ sâu, pin và một số chất tẩy rửa sai quy định.

Tại Áo, rác phải được phân thành tái chế, hữu cơ và rác thường. Phí dựa trên kích thước thùng 0,16 - 4 USD/lít, thu gom theo lịch. Hệ thống mã vạch trên thùng theo dõi lượng rác, tính phí chính xác. Tái chế miễn phí gom tại một số điểm ở trung tâm.

Phân loại tại nguồn, chi phí cố định: Người dân phân loại rác, bỏ vào thùng, rác được thu gom theo lịch cố định, người dân trả phí cố định qua hóa đơn tiện ích hoặc thuế. Như tại Pháp, phí thu qua thuế tài sản hoặc hóa đơn tiện ích, khoảng 8 - 15% hóa đơn nước, tùy khu vực. Bỏ rác không đúng nơi quy định bị phạt 152 USD, nặng hơn có thể lên đến 1.700 USD hoặc 2 năm tù.

Tại Singapore, phân loại rác bắt buộc thành tái chế và không tái chế. Rác được thu gom hàng ngày từ hộ gia đình qua hệ thống ống hoặc xe rác. Phí cố định, khoảng từ 6 - 8 USD/tháng, tính qua hóa đơn tiện ích. Singapore phạt tới 750 USD nếu vứt rác bừa bãi hoặc không phân loại.

Người dân không bắt buộc phải phân loại tại nguồn: Phí cố định hoặc tính theo khối lượng. Thí dụ, tại nhiều bang ở Mỹ, phí thu theo khối lượng chứa của túi đặc biệt hoặc có dán nhãn, như 1,25 USD/túi 32 gallon. Một số nơi tính phí cố định qua hóa đơn tiện ích. Nhiều nơi ở Mỹ nếu không phân loại rác hay bỏ rác không đúng nơi quy định có thể bị phạt tiền hoặc lao động công ích.

Các thùng chứa rác thải và tái chế ở Huizen, Hà Lan. Loại thùng chứa này được dùng phổ biến ở nhiều thành phố châu Âu để tạo điều kiện phân loại và tái chế rác thải dễ dàng. Ảnh: Kim Dung

Một số nước áp dụng mô hình khác, ví dụ ở Phần Lan, Thụy Điển, rác sinh hoạt được thu gom miễn phí qua thuế chung, người dân được khuyến khích phân loại tại nguồn để giảm chi phí xử lý. Nhiều nước áp dụng hệ thống trả tiền theo sản phẩm tái chế (Pfand) như Đức, Hà Lan áp dụng hệ thống tiền đặt cọc cho chai nhựa và lon khoảng 0,17 - 0,28 USD cho một đơn vị nhằm khuyến khích trả lại để tái chế.

Ở một số nước đang phát triển hay châu Phi thu gom rác thường do cộng đồng tự quản, phí dựa trên đóng góp tự nguyện hoặc hỗ trợ của chính quyền địa phương. Phân loại hạn chế, chủ yếu chôn lấp hoặc đốt lộ thiên. Trong 3 hình thức nêu trên thì mô hình phân loại tại nguồn, tính phí theo khối lượng phổ biến nhất, đặc biệt ở các nước phát triển.

Lan Chi

Nguồn Người Đô Thị : https://nguoidothi.net.vn/mot-so-mo-hinh-thu-gom-tinh-phi-rac-sinh-hoat-tren-the-gioi-48447.html