Muốn con tự giác, cha mẹ cần bắt đầu từ việc rèn cho con những thói quen đúng đắn ngay từ nhỏ.
Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt từng nói: "Có một phẩm chất có thể khiến một người nổi bật giữa đám đông, đó không phải là năng khiếu, không phải học vấn hay trí thông minh, mà chính là tính tự giác".
Dưới đây là những việc bố mẹ cần làm để giúp trẻ phát triển thói quen tự giác, vượt xa bạn cùng trang lứa.
Dành thời gian đồng hành chất lượng với con
Phía sau một đứa trẻ tự giác luôn là những bậc cha mẹ kiên nhẫn đồng hành. Ảnh minh họa
Phía sau một đứa trẻ tự giác luôn là những bậc cha mẹ kiên nhẫn đồng hành.
Đồng hành không có nghĩa là ngồi cạnh giám sát con làm bài tập, mà là hướng dẫn con hình thành thói quen học tập tốt: chuẩn bị bài trước khi đến lớp, duy trì thói quen đọc sách, tư duy độc lập, biết sắp xếp thời gian hợp lý.
Một phụ huynh từng chia sẻ kinh nghiệm nuôi dạy con thủ khoa: "Nhất định phải giám sát con trong giai đoạn chưa đủ khả năng tư duy độc lập.
Tuy vất vả, nhưng khi thói quen đã định hình, con sẽ tự giác và con đường phía trước trở nên dễ dàng hơn".
Trao cho con quyền tự chủ trong học tập
Nhiều cha mẹ thường xuyên ép buộc hoặc thúc giục con làm bài tập, nhưng điều này dễ khiến trẻ phản kháng và chán học.
Khi bị kiểm soát quá mức, trẻ sẽ đánh mất cảm giác làm chủ và coi việc học là gánh nặng.
Ngược lại, nếu cha mẹ trao cho con quyền được tự quyết một phần trong học tập như chọn thời gian học, phương pháp ghi chép, hay cách ôn tập, trẻ sẽ cảm thấy mình có trách nhiệm hơn.
Chính cảm giác tự chủ này khơi dậy động lực và giúp con tự giác học tập.
Đưa ra phản hồi tích cực và kịp thời
Việc học là hành trình dài và đôi khi đầy thử thách. Nếu cha mẹ chỉ trích, con dễ mất tự tin và nảy sinh tâm lý chống đối.
Ngược lại, những lời động viên đúng lúc sẽ giúp trẻ thêm hứng thú.
Ví dụ, cha mẹ có thể khen ngợi: "Hôm nay con hoàn thành bài tập đúng giờ, viết rất cẩn thận, mẹ rất vui".
Những phản hồi tích cực như vậy chính là động lực để con duy trì thói quen tốt và không ngừng nỗ lực.
Khuyến khích con phát triển sở thích riêng
Một đứa trẻ tìm được niềm vui trong học tập sẽ luôn tự giác hơn so với những bạn chỉ học vì bị ép buộc. Ảnh minh họa
Một đứa trẻ tìm được niềm vui trong học tập sẽ luôn tự giác hơn so với những bạn chỉ học vì bị ép buộc.
Cha mẹ cần tôn trọng và khuyến khích con theo đuổi sở thích, từ đó giúp con thấy học tập không còn khô khan, mà gắn liền với niềm đam mê.
Sở thích chính là người thầy tốt nhất. Khi trẻ học vì tò mò và yêu thích, việc học không còn là nghĩa vụ, mà trở thành lựa chọn tự nguyện: từ "Con phải học" sang "Con muốn học".
Làm gương cho con trong học tập và cuộc sống
Cha mẹ chính là "tấm gương phản chiếu" của con. Nếu cha mẹ thường xuyên đọc sách, làm việc có kế hoạch và sống kỷ luật, trẻ sẽ học theo một cách tự nhiên.
Ngược lại, nếu cha mẹ lười biếng nhưng lại yêu cầu con chăm chỉ, con sẽ cảm thấy khó chấp nhận và dễ chống đối.
Sự gương mẫu của cha mẹ chính là bài học sống động nhất. Khi thấy cha mẹ cũng duy trì thói quen học tập và rèn luyện, trẻ sẽ hiểu rằng tự giác là điều quan trọng và cần thiết trong cuộc sống.
Những thói quen nhỏ nhưng mang lại lợi ích lớn
Tính tự giác không phải bẩm sinh, mà được nuôi dưỡng từ những thói quen mà cha mẹ kiên trì rèn luyện cho con.
Đồng hành chất lượng, trao quyền tự chủ, phản hồi tích cực, khuyến khích sở thích và làm gương, đó là 5 thói quen vàng giúp trẻ vượt xa bạn bè cùng trang lứa, không chỉ trong học tập mà còn trong cuộc sống.
Tường Vy (t/h)