Mua, bán dữ liệu có thể bị phạt đến 10 lần khoản thu bất hợp pháp

một ngày trướcBài gốc

Mở rộng phạm vi điều chỉnh, siết chặt hành vi vi phạm

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội, ông Lê Tấn Tới trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội, ông Lê Tấn Tới cho biết: Dự thảo Luật được điều chỉnh theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng, không chỉ giới hạn trong môi trường mạng mà bao gồm cả việc xử lý dữ liệu cá nhân trong môi trường vật lý.

Đặc biệt, dự thảo nhấn mạnh rõ hơn đối tượng áp dụng, bao gồm cả tổ chức, cá nhân nước ngoài có hành vi trực tiếp hoặc liên quan đến việc xử lý dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam. Đây là bước tiến quan trọng nhằm tăng cường năng lực kiểm soát dữ liệu xuyên biên giới trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Dự thảo cũng tiếp thu ý kiến đề nghị cấm tuyệt đối hành vi mua bán dữ liệu cá nhân, phù hợp với thực tiễn và bảo đảm sự đồng bộ trong hệ thống pháp luật hiện hành. Bên cạnh đó, các hành vi có nguy cơ cao và phổ biến cũng được dự thảo luật quy định cụ thể trong danh mục cấm, như: xử lý dữ liệu nhằm chống phá Nhà nước; lợi dụng hoạt động bảo vệ dữ liệu cá nhân để vi phạm pháp luật; thu thập, lưu trữ, tiết lộ, chuyển giao trái phép dữ liệu cá nhân; chiếm đoạt, làm lộ, làm mất dữ liệu cá nhân…

Xử lý vi phạm nghiêm minh, răn đe bằng chế tài tài chính mạnh

Một trong những nội dung quan trọng nhận được nhiều sự quan tâm là chính sách xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân. Theo Chủ nhiệm Lê Tấn Tới, nguyên tắc xử lý được dự thảo luật xác định là dựa trên mức độ, tính chất và hậu quả của hành vi vi phạm, có thể bị xử phạt hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc yêu cầu bồi thường nếu gây thiệt hại.

Do tính chất nghiêm trọng của hành vi mua bán trái phép dữ liệu cá nhân, đặc biệt trong bối cảnh bùng nổ dữ liệu lớn và thương mại số, dự thảo đề xuất mức phạt hành chính mang tính răn đe mạnh, đặc biệt với các doanh nghiệp lớn, tập đoàn công nghệ hoặc doanh nghiệp đa quốc gia có doanh thu hàng nghìn tỉ đồng.

Toàn cảnh phiên họp

Cụ thể, theo ông Lê Tấn Tới: “Dự thảo luật quy định theo hướng đối với hành vi mua bán dữ liệu cá nhân trái phép, có thể bị xử phạt lên tới 10 lần khoản thu bất hợp pháp từ hành vi đó. Với hành vi vi phạm quy định chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới, mức phạt tối đa là 5% doanh thu của năm tài chính liền trước; còn với các hành vi vi phạm khác, mức phạt cao nhất là 3 tỉ đồng”.

Đối với cá nhân, mức phạt hành chính sẽ bằng một nửa so với tổ chức vi phạm. Dự thảo luật cũng giao Chính phủ quy định cụ thể khung mức phạt, phương pháp tính khoản thu trái pháp luật để đảm bảo khả thi và phù hợp với thực tiễn thi hành.

Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, không gây rào cản hội nhập

Một trong những điểm điều chỉnh quan trọng là quy định liên quan đến hoạt động chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới – vấn đề được đánh giá là then chốt trong thương mại điện tử, dịch vụ kỹ thuật số và xu thế hội nhập toàn cầu.

Trên cơ sở góp ý, nhiều đại biểu đề nghị rà soát quy định để bảo đảm sự thống nhất với Luật Dữ liệu, đồng thời tránh tạo ra rào cản hành chính không cần thiết, ảnh hưởng đến hoạt động hợp tác và phát triển kinh tế số.

Theo đó, dự thảo đã chỉnh sửa tên điều và thống nhất sử dụng thuật ngữ “chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới” theo quy định trong Luật Dữ liệu, bảo đảm đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Thay vì yêu cầu xin phép trước trong phần lớn các trường hợp, dự thảo áp dụng cơ chế hậu kiểm thông qua hồ sơ đánh giá tác động chuyển dữ liệu xuyên biên giới và chỉ kiểm tra khi cần thiết. Cách tiếp cận này vừa tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, vừa giúp cơ quan quản lý có cơ sở để giám sát chặt chẽ.

Ngoài ra, một số ý kiến còn đề xuất bổ sung quy định cụ thể về các điều kiện chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài, cập nhật kịp thời hồ sơ đánh giá tác động nhằm bảo đảm tính chặt chẽ, giảm chi phí tuân thủ, đồng thời phù hợp với cam kết quốc tế và bảo vệ quyền lợi chính đáng của công dân Việt Nam.

Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân với những nội dung điều chỉnh quan trọng đang tiếp tục nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận và giới chuyên gia. Trong bối cảnh dữ liệu ngày càng trở thành một tài sản giá trị, việc ban hành đạo luật này không chỉ giúp củng cố nền tảng pháp lý cho việc bảo vệ thông tin cá nhân, mà còn là bước đi chiến lược để Việt Nam tiến tới một xã hội số an toàn, minh bạch và phát triển bền vững.

THU SÂM; ảnh: TRẦN HUẤN

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/chinh-tri/mua-ban-du-lieu-co-the-bi-phat-den-10-lan-khoan-thu-bat-hop-phap-140436.html