Thầy Nguyễn Tấn Tài (Phụ trách Điểm lớp tình thương C3, ấp 4, xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu) và học sinh làng bè khu nhà “nhấc”. Ảnh: Đ.Phú
Lớp học tình thương ở xóm nhà “nhấc”
Dù mưa rừng như trút nước xuống mái nhà “nhấc” (loại nhà của dân làng bè vùng bán ngập được làm bằng khung sắt, lợp tôn, dễ dàng di chuyển) nhưng vài đứa trẻ 5-8 tuổi nơi làng bè C3 (ấp 4, xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu) vẫn tụm lại nghịch sỏi dưới sàn nhà, long nhong chân đất nơi bến cá.
Trong nhóm trẻ này có cậu bé tên Hưng (9 tuổi), con của anh Minh và chị Lệ - Việt kiều Campuchia mới di chuyển về làng bè C3 tạm cư được vài năm. Gia đình em được giáo xứ Phú Lý hỗ trợ căn nhà “nhấc” nằm ngay trên bãi cạn làng bè C3.
Nghe chúng tôi hỏi thăm về vui chơi mùa hè, cậu bé Hưng cho biết, chơi với các bạn một chút rồi về phụ đánh bắt cá cùng cha mẹ. Mùa hè, em còn đi học ở lớp học tình thương để ôn lại kiến thức.
“Dân làng bè, các em bơi lội giỏi nên chúng tôi không lo việc đuối nước, chỉ lo các em vì hoàn cảnh mà mải mê lao động kiếm tiền quá sức” - Trưởng ban công tác Mặt trận ấp 4 NGUYỄN VĂN THU bày tỏ.
Trưởng ban công tác Mặt trận ấp 4, xã Mã Đà Nguyễn Văn Thu cho hay, giáo xứ Phú Lý đã hỗ trợ cho dân làng bè trên địa bàn ấp hơn 60 ngôi nhà “nhấc” và hơn 40 bè, chi phí mỗi căn nhà “nhấc” hoặc bè khoảng 25 triệu đồng. Do mới về, thủ tục giấy tờ của cha mẹ không đầy đủ nên Hưng không đăng ký nhập học tại Điểm trường C3 (Trường TH-THCS Mã Đà) mà chọn lớp tình thương tại Điểm làng bè C3 của thầy Nguyễn Tấn Tài và sơ Kim Lan (Dòng thương khó chúa Giêsu) phụ trách.
Lớp tình thương của thầy Nguyễn Tấn Tài - sơ Kim Lan tại Điểm làng bè C3 có hơn 50 em theo học (phổ cập từ lớp 1 đến lớp 5). Theo lời thầy Tài, lớp chia làm 2 buổi, sáng không đi học được thì chiều tới lớp và ngược lại, nhằm phổ cập tiểu học cho con em Việt kiều Campuchia sinh sống ở làng bè không có điều kiện học chính thức tại Điểm trường C3. Tuy nhiên, những ngày hè, lớp học tình thương này thường đông hơn ngày thường, vì phải nhận thêm các em đang học tại Điểm trường C3 tới ôn tập kiến thức.
Trên địa bàn ấp 4, xã Mã Đà hiện có 4 điểm lớp học tình thương. Nhờ các điểm học tình thương này mà con em Việt kiều Campuchia ở các làng bè, bãi cạn ven rừng biết đọc, biết viết và có nơi để vui chơi.
“Ngoài học hè ở lớp học tình thương, trẻ em ở đây còn phụ cha mẹ đánh bắt cá, làm việc nhà. Về bơi lội, các em như những chú rái cá, vì được cha mẹ dạy kỹ năng bơi lội trên sông nước từ nhỏ nên không phải lo nạn đuối nước” - ông Nguyễn Văn Thu bộc bạch.
Mưu sinh giúp cha mẹ
Rời xóm nhà “nhấc” giữa cơn mưa rừng chưa tạnh, chúng tôi ghé thăm làng bè Cây Sung (ấp 3, xã Mã Đà) khi trời đã ngả trưa. Bến cá làng bè Cây Sung vắng bóng người bán mua nên vắng luôn trẻ nhỏ lang thang ngoài bãi.
Một số trẻ em khu phố 4, thị trấn Vĩnh An (huyện Vĩnh Cửu) tham gia cắt hom tràm thuê dịp hè.
Bí thư Chi bộ, Trưởng ấp 3, xã Mã Đà Nguyễn Văn Trung cho biết, vừa rồi ông vận động được 33 suất học bổng trị giá khoảng 40 triệu đồng để thưởng riêng cho các học sinh đạt học lực giỏi, tiên tiến, có hoàn cảnh khó khăn. Tuy giá trị học bổng không lớn nhưng cũng góp phần động viên các em trong học tập.
Cũng theo lời ông Trung, ở làng bè ấp 3, xã Mã Đà không có chuyện học thêm, dạy thêm ngày hè. Cho nên ngoài thời gian tự ôn, tự học, tùy điều kiện gia đình mà các em tham gia phụ giúp gia đình những công việc như: trông em, làm vườn, đánh bắt cá. Cho nên, không có chuyện trẻ em ngày hè lêu lỗng hoặc bị ép học thêm quá sức, hay cần người trông giữ khi cha mẹ đi làm ở công ty, đô thị.
Trên đường về, chúng tôi ghé thăm khu vực trồng tràm hom tại khu phố 4, thị trấn Vĩnh An (huyện Vĩnh Cửu). Bên những đồi tràm hom xanh non, thấp thoáng những chiếc nón màu trắng to bằng cái nia (đường kính 0,5m) của các bà, các chị đang cắt hom tràm và cũng có bóng dáng vài em nhỏ 10-15 tuổi tham gia lao động.
Em Nguyễn Văn Trọng (lớp 7/3, Trường TH-THCS Mã Đà, ấp 3, xã Mã Đà) đến nhà Bí thư Chi bộ, Trưởng ấp 3 Nguyễn Văn Trung nhận học bổng cho em trai.
Em Phạm Văn Tùng (học sinh lớp 5, Trường tiểu học Cây Gáo B, khu phố 4, thị trấn Vĩnh An) cho biết, hè rảnh rỗi nên em xin theo mẹ và các cô, dì trong xóm đi cắt hom tràm. Sau vài giờ tham gia lao động, em cũng nhận được tiền công 30-40 ngàn đồng. Em nhẩm tính, nếu mỗi tuần tham gia làm vài ngày, hết mùa hè em cũng dành dụm được tiền triệu để phụ mẹ mua đồ dùng học tập.
Không chỉ em Tùng, tại vùng đất chuyên trồng tràm lấy hom ở khu phố 4, thị trấn Vĩnh An, các em học sinh đã quen với việc cắt hom tràm để mưu sinh trong dịp hè.
Em Phạm Thị Ngọc (lớp 10, Trường THCS-THPT Hùng Vương, khu phố 8, thị trấn Vĩnh An) cho biết, em không học hè tại các trung tâm, mà tự học hoặc học theo nhóm. Ngoài thời gian tự học và học nhóm, em đi cắt hom tràm cho các chủ vườn gần nhà. Nhờ vậy, từ năm học lớp 6 đến nay, tiền công cắt hom tràm thuê từ mùa hè, Ngọc dùng mua sắm quần áo, sách vở, giày dép khi vào năm học mới mà không phải xin tiền cha mẹ.
Ngọc bộc bạch, hè được vui chơi với thiên nhiên, lao động và tranh thủ thời gian tự ôn tập bài vở năm học cũ giúp tinh thần thoải mái hơn là “chạy show” hết lớp học thêm này, đến lớp học thêm khác.
“Ấp 4, xã Mã Đà đã có điện, internet nên việc tự học ngày hè của em thuận tiện hơn trước rất nhiều. Với em, ngày hè vừa tự học, vừa giúp đỡ cha mẹ việc nhà và thỏa sức vui chơi là ý nghĩa nhất” - em NGUYỄN VĂN TRỌNG (lớp 7/3, Trường TH-THCS Mã Đà) tâm sự.
Đoàn Phú