Công ty CP Chứng khoán SSI mới đây đã được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy chứng nhận chào bán hơn 415 triệu cổ phiếu ra công chúng.
Số cổ phiếu này sẽ được phân phối cho cổ đông hiện hữu theo tỷ lệ 5:1 với giá 15.000 đồng mỗi cổ phiếu. Dự kiến, SSI sẽ huy động được hơn 6.200 tỷ đồng nhằm bổ sung nguồn lực cho vay ký quỹ và đầu tư trái phiếu cũng như chứng chỉ tiền gửi.
Trên thị trường, cổ phiếu SSI chốt phiên ngày 24/11 ở mức 34.400 đồng, thấp hơn gần 20% so với đỉnh đạt được vào đầu tháng 9/2025. Giá chào bán vì vậy thấp hơn 56% so với thị giá.
Trước đó, vào cuối tháng 8, SSI đã phát hành riêng lẻ hơn 104 triệu cổ phiếu và nâng vốn điều lệ lên 20.779 tỷ đồng. Nếu hoàn tất đợt chào bán cho cổ đông hiện hữu, vốn điều lệ của SSI sẽ vượt 24.900 tỷ đồng và tạm thời lấy lại vị trí số một ngành chứng khoán từ TCBS.
Tuy nhiên, TCBS cũng đang tăng tốc khi doanh nghiệp đã thông qua phương án trả cổ tức năm 2024 với tỷ lệ 25% gồm 5% tiền mặt và 20% bằng cổ phiếu. Kế hoạch này dự kiến phát hành hơn 462,2 triệu cổ phiếu và nâng vốn điều lệ lên hơn 27.700 tỷ đồng, vượt quy mô sau tăng vốn của SSI.
Không chỉ SSI và TCBS, hàng loạt công ty chứng khoán khác cũng mạnh mẽ triển khai kế hoạch tăng vốn trong bối cảnh thị trường kỳ vọng ngành chứng khoán sẽ bứt phá khi được nâng hạng.
Bên cạnh các thương vụ IPO lớn của TCBS, VPBankS và VPS, nhiều doanh nghiệp nhóm sau cũng tăng tốc như MBS, HSC, VCI, ACBS ... Trong đó, nổi bật là kế hoạch nâng vốn “thần tốc” của HDBS từ gần 1.500 tỷ lên 11.000 tỷ đồng.
Rủi ro pha loãng
Ngành chứng khoán ngày càng ghi nhận nhiều công ty có có kế hoạch phát hành vốn mạnh, đưa lượng cổ phiếu lưu hành vượt mốc hàng tỷ đơn vị. Hiện tại, SSI và TCBS đều đã vượt 2 tỷ cổ phiếu, HSC có hơn 1 tỷ cổ phiếu hay VIX có hơn 1,5 tỷ cổ phiếu.
Thực tế cho thấy việc huy động vốn thông qua phát hành thêm mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Đặc biệt khi thị trường chứng khoán bước vào giai đoạn tích cực với thanh khoản dồi dào và tâm lý lạc quan, đây thường được coi là thời điểm thuận lợi để doanh nghiệp IPO hoặc phát hành thêm cổ phiếu.
Phát hành mới không làm tăng gánh nặng nợ vay vì doanh nghiệp không phải chịu áp lực trả nợ gốc và lãi định kỳ, qua đó giúp duy trì sức khỏe tài chính ổn định hơn. Việc tăng vốn chủ sở hữu cũng cải thiện các chỉ số tài chính quan trọng như tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu và tăng khả năng tiếp cận vốn vay trong tương lai.
Đồng thời, doanh nghiệp có thể mở rộng mạng lưới cổ đông và nâng cao thương hiệu khi tiếp cận lượng lớn nhà đầu tư. Các nhà đầu tư chiến lược còn có thể mang đến lợi thế về quản trị, công nghệ và kết nối, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.
Giới đầu tư quan ngại về rủi ro "pha loãng" cổ phiếu ngành chứng khoán. Ảnh: Hoàng Anh
Tuy nhiên, việc liên tục phát hành thêm để tăng vốn chủ sở hữu do đó trở thành xu hướng chung nhưng đồng thời cũng tạo sức ép liên quan đến mức độ pha loãng giá trị cổ đông, hiệu quả sử dụng vốn và sức hấp dẫn của cổ phiếu.
Sau các đợt phát hành gần đây, SSI cùng TCBS là hai doanh nghiệp có lượng cổ phiếu lưu hành lớn nhất ngành với hơn 2 tỷ đơn vị. Đáng chú ý, tại đại hội cổ đông bất thường mới đây, VIX đã trình cổ đông kế hoạch rất lớn gồm chào bán hơn 919 triệu cổ phiếu để tăng vốn lên gần 1 tỷ USD và đề xuất nâng mạnh chỉ tiêu lợi nhuận năm 2025 lên 6.500 tỷ đồng.
Nếu các đợt phát hành này thành công, số cổ phiếu lưu hành của SSI và VIX đều có thể tăng lên gần 2,5 tỷ đơn vị và trở thành hai doanh nghiệp dẫn đầu ngành chứng khoán về lượng cổ phiếu đang lưu hành.
Trên thị trường chứng khoán, sau những kế hoạch phát hành "đồ sộ" kể trên, rất nhiều cổ phiếu chứng khoán đã ghi nhận mức giảm 30 - 40% từ mức đỉnh trong thời gian vừa qua.
Dù VNIndex ghi nhận mức tăng khoảng 30% kể từ đầu năm, giá cổ phiếu của nhiều công ty chứng khoán gần đây gần như không tăng trưởng. Theo các chuyên gia, một phần lý do đến từ những kế hoạch tăng vốn nhanh, khiến nhà đầu tư không còn thấy mức giá trên thị trường đủ hấp dẫn.
Bên cạnh việc đó, việc phát hành thêm cũng làm pha loãng tỷ lệ sở hữu và quyền biểu quyết của cổ đông hiện hữu.
Ở góc độ hoạt động kinh doanh, khả năng tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp cũng khó có thể “theo kịp” tốc độ tăng hàng chục phần trăm sau từng lần tăng vốn – điều gây ảnh hưởng trực tiếp lên định giá cổ phiếu trên thị trường.
Nam Hải