Mùa mật ngọt nơi cực Bắc Tổ quốc

5 giờ trướcBài gốc

Người dân trên vùng cao nguyên đá Đồng Văn vào vụ thu hoạch mật ong bạc hà. Ảnh: Hoàng Chính

Bạc hà là loài cây mọc tự nhiên thích hợp phát triển ở độ cao 1.000-1.500m so với mực nước biển. Hoa bạc hà thường nở rộ vào độ Thu Đông, là nguồn hoa tạo mật thơm, ngon. Từ những thung lũng heo hút đến các triền núi cao, những thùng nuôi ong được người dân bản địa đặt sát vách đá, nơi hoa bạc hà khoe sắc. Mật ong bạc hà là tinh hoa của đất trời, thiên nhiên và núi đá trên vùng cao nguyên.

Hiện nay, vùng cao nguyên đá Đồng Văn có trên 1.200ha trồng hoa bạc hà; trên 32.000 tổ ong với gần 3.000 hộ dân nuôi ông. Trung bình 1 tổ ong sẽ quay được trên 6 lít mật/vụ hoa bạc hà.

Quy trình làm mật bạc hà được bắt đầu từ khi ong bay từ bông hoa này sang bông hoa khác để hút mật. Ong đực sẽ nhả lượng mật trong túi dạ dày của mình cho ong thợ bỏ vào tổ. Hằng năm, mùa của mật ong bạc hà trên cao nguyên Đồng Văn thường bắt đầu từ khoảng tháng 9 năm trước cho đến tháng 1 năm sau. Mật ong bạc hà có màu vàng chanh, hơi xanh, sánh đặc; khi thưởng thức, có mùi thơm đặc trưng riêng, vị ngọt thanh, dịu, không gắt. Mật ong bạc hà chứa nhiều vitamin, khoáng chất, cùng đặc tính chống oxy hóa, kháng khuẩn, chống viêm, được coi là một vị thuốc quý, tốt với sức khỏe người già, trẻ em, người bệnh... Dùng mật ong bạc hà hằng ngày còn giúp sức đề kháng, cải thiện hệ thống tiêu hóa, đặc biệt hiệu quả trong việc chữa ho, viêm họng.

Với đồng bào ở xã Đồng Văn, ong không chỉ là vật nuôi đơn thuần, mà còn gắn liền với sinh kế lâu dài. Những năm trở lại đây, nhiều hộ gia đình đã phát triển đàn ong theo hướng quy mô hàng trăm tổ, chăm sóc quanh năm, nhưng đặt kỳ vọng lớn nhất vào mùa hoa bạc hà nở. Theo lãnh đạo Ủy ban nhân dân xã Đồng Văn, để bảo đảm nguồn hoa bạc hà, chính quyền xã tuyên truyền, vận động người dân chăm sóc, bảo vệ các diện tích trồng hoa; tuyệt đối không sử dụng thuốc diệt cỏ ảnh hưởng đến nguồn hoa lấy mật. Địa phương chủ động lồng ghép các chương trình hỗ trợ của các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giúp người dân phát triển nghề nuôi ong lấy mật, tạo sinh kế để xóa đói giảm nghèo.

Trại ong gần 300 tổ của anh Phạm Thái tại xã Sủng Trà vào mùa hoa bạc hà nở lại rộn ràng, ai nấy đều tất bật cho vụ quay mật. Những tổ ong đặt xen với đá, bên diện tích hoa bạc hà còn thu hút đông đảo du khách đến chụp ảnh và trải nghiệm các công đoạn quay mật ong. Anh Thái vui vẻ nói: “Mỗi vụ mật ong bạc hà kéo dài khoảng 3 tháng có thể thu lượng mật gấp đôi những thời điểm khác trong năm. Trung bình, mật ong bạc hà có giá bán dao động từ 300.000-450.000 đồng/ lít; có lúc hết vụ, giá cao từ 500.000-800.000 đồng/lít. Nhờ đó, nhiều hộ có thu nhập ổn định, cải thiện đời sống, từng bước thoát nghèo”.

Giữa cái khắc nghiệt của thời tiết vùng cao nhưng đầy tiềm năng này, những mùa hoa bạc hà không chỉ cho ra những giọt mật ngọt lành, bổ dưỡng, mà còn giúp đồng bào có thêm sinh kế từ việc nuôi ong lấy mật. Những năm gần đây, việc xây dựng thương hiệu “Mật ong bạc hà cao nguyên đá” được chính quyền địa phương chú trọng và có nhiều hoạt động thiết thực như: Đẩy mạnh truy xuất nguồn gốc và phát triển sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP; tập huấn cho người nuôi ong về kỹ thuật chăm ong, phòng bệnh cho ong và quy trình quay mật, bảo quản mật đảm bảo chất lượng; tiếp tục siết chặt quản lý chất lượng, mở rộng diện tích vùng hoa tự nhiên ở các xã có điều kiện khí hậu phù hợp.

Mật ong bạc hà có chất lượng tốt, giá thành cao, giúp đồng bào phát triển sinh kế bền vững. Ảnh: Hoàng Chính

Hiện nay, trên vùng cao nguyên đá Đồng Văn đã có một số doanh nghiệp sản xuất sản phẩm mật ong bạc hà, tiêu biểu như: Công ty Trách nhiệm hữu hạn Trường Anh, xã Lũng Phìn; Hợp tác xã Tuấn Dũng, cơ sở sản xuất Nguyễn Văn Cương, xã Yên Minh; Hợp tác xã Mạnh Sơn, xã Quản Bạ... Năm 2013, mật ong bạc hà của vùng cao nguyên đá Đồng Văn đã được cấp Chứng nhận Chỉ dẫn địa lý. Năm 2019 và 2020, sản phẩm mật ong bạc hà đạt chứng nhận chất lượng OCOP 4 sao của tỉnh.

Không những thế, vào mùa hoa bạc hà, nơi đây còn thu hút nhiều khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm. Du khách thích thú chiêm ngưỡng khung cảnh hoa bạc hà trải dài, khám phá quy trình nuôi ong và trải nghiệm quay mật cùng người dân. Hình ảnh những thùng ong xếp dọc triền núi, dưới tán hoa bạc hà tím rung rinh trong gió tạo nguồn cảm hứng cho nhiều người đam mê chụp ảnh và người yêu du lịch.

Giữa cái lạnh nơi phên giậu cực Bắc Tổ quốc, trong sắc tím hồng mong manh nhưng bền bỉ của hoa bạc hà, từng giọt mật vàng sánh được tạo nên từ sức lao động miệt mài và sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên. Mật ong bạc hà không chỉ là sản vật quý, mà còn là sự kết tinh giữa tinh thần cần cù, vượt khó của đồng bào và cái khắc nghiệt trên miền đá này. Khi mùa hoa bạc hà trở lại là lúc cao nguyên đá Đồng Văn khoác lên màu áo mới và người dân nơi đây có thêm niềm vui từ những mẻ mật ong chất lượng được bán ra thị trường.

Hoàng Chính

Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/mua-mat-ngot-noi-cuc-bac-to-quoc-post498927.html