Mua phải SGK không tem chống giả, phụ huynh bất ngờ vì lỡ tin tưởng hàng gần nhà

13 giờ trướcBài gốc

Hiện nay, tình trạng sách giáo khoa không rõ nguồn gốc, in ấn kém chất lượng hoặc nghi là sách giả vẫn đang âm thầm len lỏi vào thị trường, đặc biệt tại các khu vực xa trung tâm, nơi phụ huynh thường có thói quen mua hàng tại các cửa hàng nhỏ lẻ gần nhà.

Nhiều phụ huynh vì tin tưởng vào các điểm bán quen hoặc do điều kiện đi lại không thuận tiện nên không kiểm tra kỹ tem chống hàng giả hay chất lượng in ấn. Chỉ đến khi học sinh sử dụng mới phát hiện sách bị in mờ, thiếu trang, sai nội dung hoặc không có tem xác thực. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc học của các em mà còn gây hoang mang, lo lắng cho phụ huynh.

Phụ huynh vừa mất tiền oan, vừa rước bực vào người

Chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, chị Hoàng Thị Hạnh (huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai) nhớ lại: “Tôi thấy cửa hàng gần nhà đang có chương trình đại hạ giá nhân dịp chuẩn bị năm học mới nên tranh thủ ghé vào mua sách giáo khoa cho con. Vì lúc đó đang vội đi làm, tôi không kiểm tra kỹ từng cuốn sách. Nhìn sơ qua thì thấy bìa sách in khá đẹp, mới tinh nên cũng yên tâm.

Tuy nhiên, sau khoảng một tháng con đi học, cháu học đến đúng trang có chữ in bị mờ, đứt nét, rất khó đọc. Lúc đó con mới mang sách về hỏi thì tôi kiểm tra lại và phát hiện đúng là có lỗi in như vậy. Thậm chí, ở mặt sau cuốn sách cũng không có tem chống hàng giả.

Nghi ngờ là sách giả, tôi đã xuống một nhà sách lớn ở thành phố để mua lại và so sánh thì thấy hai cuốn sách có sự khác biệt rõ rệt.”

Phụ huynh không tìm thấy tem chống giả. (Ảnh: NVCC)

Chị kể thêm, sau khi phát hiện sự việc, chị có phản ánh với cửa hàng nơi đã mua sách thì họ cũng nói không rõ vì nhập hàng từ một nguồn chung. Không hiểu sao trong cả bộ sách lại có thể lọt vào một cuốn kém chất lượng như vậy.

“Đây thực sự là một bài học cho các bậc phụ huynh khi mua sách cho con. Nếu chẳng may mua phải sách giả, sách in kém chất lượng, không đồng đều thì sẽ ảnh hưởng đến việc học tập của các con,” chị Hạnh chia sẻ.

Tăng cường tuyên truyền, đảm bảo nguồn sách giáo khoa chính thống cho học sinh

Trước thực trạng trên, thầy Lê Sỹ Hiệu - Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở Như Xuân (huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa) cho biết, trong những năm gần đây, cùng với việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, các trường có quyền lựa chọn sử dụng nhiều bộ sách giáo khoa khác nhau do Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt. Điều này giúp tăng tính linh hoạt, đa dạng phương pháp tiếp cận tri thức cho học sinh. Tuy nhiên, trên thực tế, tình trạng sách giáo khoa giả, sách lậu trà trộn trên thị trường, gây không ít khó khăn và hoang mang cho phụ huynh, học sinh cũng như nhà trường.

“Hiện nay, nhà trường đang sử dụng 2 bộ sách giáo khoa là Kết nối tri thức với cuộc sống và Chân trời sáng tạo. Cả hai bộ sách này đều do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành và đều được đánh giá cao về mặt nội dung, phù hợp với đặc điểm học sinh của nhà trường. Việc sử dụng các bộ sách giáo khoa này đã được cân nhắc kỹ lưỡng từ phía hội đồng giáo viên, đảm bảo phát huy hiệu quả trong dạy học.

Tuy nhiên, bên cạnh việc triển khai giảng dạy theo chương trình mới, một thực trạng đáng lo ngại đang diễn ra là sự xuất hiện tràn lan của sách giả, sách lậu trên thị trường. Nhiều phụ huynh phản ánh rằng khi tìm mua sách giáo khoa cho con em, họ bắt gặp những cuốn sách có hình thức rất giống sách thật nhưng khi sử dụng thì dễ hỏng, nội dung có thể bị sai lệch, in mờ, không có tem chống giả hoặc mã QR kiểm tra nguồn gốc. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập của học sinh, gây lãng phí tài chính cho phụ huynh, đồng thời ảnh hưởng đến uy tín của ngành giáo dục.

Trước thực tế đó, nhà trường xác định việc đảm bảo học sinh được tiếp cận nguồn sách giáo khoa chính thống là nhiệm vụ quan trọng. Trước hết, nhà trường tăng cường tuyên truyền đến phụ huynh học sinh. Với đặc thù là trường dân tộc nội trú, nhiều phụ huynh không sinh sống gần trường, việc tiếp cận thông tin còn hạn chế. Vì vậy, ngay từ đầu năm học, khi học sinh đến nhập học, nhà trường đều tổ chức buổi gặp gỡ phụ huynh. Tại đây, chúng tôi phổ biến các thông tin liên quan đến chương trình học, sách giáo khoa sử dụng và đặc biệt là cảnh báo về tình trạng sách giả, sách lậu trên thị trường.

Cụ thể, nhà trường đã hướng dẫn phụ huynh cách nhận diện sách thật và sách giả thông qua một số dấu hiệu như: chất lượng giấy in, bìa sách, độ sắc nét của chữ, tem chống giả của nhà xuất bản, mã QR để kiểm tra nguồn gốc. Bên cạnh đó, nhà trường cũng thường xuyên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc mua sách tại các địa chỉ uy tín”, thầy Hiệu thông tin.

Ảnh minh họa: Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam

Cũng theo thầy, một giải pháp hiệu quả mà nhà trường đang áp dụng là kết nối phụ huynh với những đơn vị phân phối sách đáng tin cậy. Cụ thể, phụ huynh có thể đăng ký mua sách thông qua nhà trường. Sau đó, trường sẽ giới thiệu họ đến những cửa hàng, cơ sở phân phối có liên kết chính thức với Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Ngoài ra, nhà trường còn phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo để đặt mua sách cho học sinh theo danh sách đăng ký. Đây là hình thức mua tập trung nhằm đảm bảo học sinh nhận được sách đúng bản quyền, đúng nội dung, không bị sai sót.

“Tôi cho rằng việc bảo vệ học sinh khỏi sách giả không chỉ là trách nhiệm của ngành giáo dục mà còn là sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và phụ huynh. Vì vậy, trong suốt năm học, nhà trường duy trì các kênh liên lạc thường xuyên với phụ huynh thông qua giáo viên chủ nhiệm, nhóm liên lạc trực tuyến, bản tin nội bộ… để kịp thời thông báo nếu phát hiện các dấu hiệu đáng ngờ liên quan đến sách hoặc tài liệu học tập.

Ngoài sách giáo khoa, việc lưu hành các loại tài liệu tham khảo, sách bài tập cũng cần được kiểm soát. Nhà trường luôn khuyến cáo giáo viên không tự ý yêu cầu học sinh mua các loại sách ngoài chương trình nếu chưa có sự phê duyệt từ Ban giám hiệu. Đồng thời, trong các cuộc họp chuyên môn, giáo viên được tập huấn về cách lựa chọn và giới thiệu tài liệu học tập, từ đó góp phần định hướng cho phụ huynh trong việc mua sắm đúng mục đích, đúng chất lượng.

Như vậy, để giải quyết triệt để tình trạng sách giả, sách lậu, ngoài nỗ lực từ nhà trường, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ của các cơ quan quản lý nhà nước. Các lực lượng chức năng cần tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi in ấn, phát hành sách lậu, đồng thời các nhà xuất bản cũng cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ nhận diện sách thật - giả, hỗ trợ phụ huynh và học sinh trong việc tra cứu, kiểm tra nguồn gốc sách.

Về phía nhà trường, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cả phụ huynh và học sinh về tầm quan trọng của việc sử dụng sách giáo khoa chính thống. Đây không chỉ là vấn đề chất lượng học tập, mà còn là cách để bảo vệ quyền lợi và tương lai học sinh một cách thiết thực nhất”, thầy Hiệu bày tỏ.

Cùng bàn vấn đề này, thầy Dương Thành Nam - Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Trung học phổ thông Khoen On (huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu) cho biết, tình trạng sách giáo khoa giả, sách nhái, sách kém chất lượng xuất hiện khiến không ít phụ bối rối khi chọn mua sách cho con. Trong khi đó, việc phân biệt giữa sách chính hãng như với các loại sách giả không hề dễ dàng, đặc biệt là đối với những phụ huynh có điều kiện sống ở vùng sâu, vùng xa.

“Từ thực tế công tác tại một trường học vùng khó, tôi cho rằng đã đến lúc nhà trường cần thể hiện rõ hơn vai trò trung tâm của mình trong việc hướng dẫn, hỗ trợ phụ huynh tiếp cận đúng nguồn sách, đúng nhu cầu học tập của học sinh.

Bởi phụ huynh không phải lúc nào cũng nắm rõ những thay đổi trong chương trình giáo dục hay danh mục sách giáo khoa theo từng năm học. Họ thường gặp khó khăn trong việc phân biệt giữa sách giáo khoa, sách bài tập, sách tham khảo; không biết nên mua loại nào, đầu sách nào là bắt buộc, đâu là sách phục vụ thêm cho việc học. Điều này dẫn đến tình trạng mua sai sách, thậm chí mua phải sách giả, sách không đúng chương trình, gây lãng phí tiền bạc và ảnh hưởng đến việc học của con em họ.

Trên thực tế, tại nhiều địa phương, đặc biệt là khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu vùng xa, thị trường sách rất phức tạp. Sách được bày bán tràn lan tại các cửa hàng tạp hóa, các chợ nhỏ hoặc bán qua các kênh online không rõ nguồn gốc. Nhiều phụ huynh chỉ dựa vào lời tư vấn của người bán hoặc mua theo cảm tính. Hậu quả là có những cuốn sách in sai, in thiếu trang, chất lượng giấy kém, hình ảnh mờ, hoặc tệ hơn là nội dung không đúng với chương trình chính thức của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Với một năm học mới, việc bắt đầu bằng những cuốn sách không đảm bảo chất lượng chắc chắn sẽ gây khó khăn cho học sinh.

Trước thực trạng đó, theo tôi, các trường cần chủ động vào cuộc để hỗ trợ phụ huynh và học sinh, nhất là trong công tác mua sắm sách giáo khoa. Một trong những giải pháp hữu hiệu là tổ chức việc mua sách tập trung thông qua trường học. Khi nhà trường trực tiếp liên hệ với nhà xuất bản hoặc các đơn vị phát hành sách uy tín để đặt sách với số lượng lớn, không những bảo đảm nguồn sách chính hãng, đúng chương trình, mà còn có thể nhận được mức giá ưu đãi hơn so với việc phụ huynh tự mua lẻ ngoài thị trường”, thầy Nam nêu quan điểm.

Bên cạnh đó, thầy Nam cho biết, nhà trường cũng triển khai hình thức luân chuyển sách giữa các lớp. Cụ thể, học sinh lớp 7, lớp 8, lớp 9 sau khi học xong có thể bán lại sách cho các em khóa sau với mức giá hợp lý. Điều này không chỉ giúp giảm gánh nặng chi phí cho phụ huynh mà còn tạo nên một văn hóa tiết kiệm, chia sẻ trong nhà trường. Tất nhiên, những cuốn sách được trao đổi đều phải được kiểm tra đảm bảo về chất lượng và tính cập nhật so với chương trình học hiện hành.

Không chỉ dừng lại ở việc tổ chức mua sách, nhà trường còn có trách nhiệm trong việc tuyên truyền, phổ biến thông tin rõ ràng đến từng phụ huynh. Hàng năm, vào thời điểm chuẩn bị năm học mới, nhà trường luôn có bảng thông báo danh mục sách giáo khoa chính thức, liệt kê rõ từng tên sách, nhà xuất bản, lớp học sử dụng. Thông tin này được gửi tới phụ huynh qua giáo viên chủ nhiệm, các buổi họp phụ huynh và niêm yết tại bảng thông tin nhà trường. Với sự hỗ trợ này, ngay cả những phụ huynh chưa am hiểu về sách vở cũng có thể an tâm chọn đúng sách cho con em mình.

“Tôi cho rằng, nếu phụ huynh không nhận được sự hỗ trợ rõ ràng từ nhà trường, thì nguy cơ họ trở thành nạn nhân của thị trường sách giả là rất lớn. Do đó, trong bối cảnh hiện nay, việc hỗ trợ phụ huynh chọn đúng sách không chỉ là trách nhiệm mà còn thể hiện sự đồng hành thực chất giữa nhà trường và gia đình trong việc chăm lo cho sự phát triển của học sinh”, thầy Nam bày tỏ.

Yên Đan

Nguồn Giáo Dục VN : https://giaoduc.net.vn/mua-phai-sgk-khong-tem-chong-gia-phu-huynh-bat-ngo-vi-lo-tin-tuong-hang-gan-nha-post250839.gd