Những ngày qua, trên các diễn đàn mạng xã hội, không ít phụ huynh, thí sinh dùng từ "rối loạn" cho mùa tuyển sinh đại học năm nay.
Từ những quy định mới, đến sự cố kỹ thuật của hệ thống và những trường hợp "đậu ảo, trượt thật" trong quá trình xét tuyển đã gây hoang mang và lo lắng tột độ.
Lọc ảo tới 10 lần
Năm 2025, thí sinh lần đầu tiên thi tốt nghiệp THPT theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Các em chỉ thi 4 môn, gồm Toán, Ngữ văn bắt buộc và hai môn tự chọn. Từ đây, 344 tổ hợp xét tuyển xuất hiện, con số kỷ lục từ trước tới nay.
Việc tuyển sinh đại học cũng thay đổi. Theo quy chế mới, các trường đại học không được xét tuyển sớm, trừ xét tuyển thẳng. Tất cả phương thức phải xét một đợt sau khi có điểm thi tốt nghiệp THPT. Đồng thời, các trường phải quy đổi tương đương điểm trúng tuyển giữa các phương thức.
Điều này dẫn tới việc cả nước có 849.544 thí sinh đăng ký xét tuyển trên hệ thống, với hơn 7,6 triệu nguyện vọng. Trung bình, mỗi thí sinh đăng ký gần 9 nguyện vọng - con số cao gần gấp đôi các năm gần đây.
Thí sinh đăng ký quá nhiều nguyện vọng khiến tỷ lệ ảo tăng cao. Bên cạnh đó, nhiều công thức tính điểm quy đổi tạo nên lượng dữ liệu khổng lồ, gây khó khăn cho việc xác định điểm chuẩn đại học.
Theo kế hoạch ban đầu, từ 17h ngày 20/8, các trường sẽ bắt đầu thông báo điểm chuẩn. Thế nhưng, chỉ trước đó vài tiếng, Bộ GD&ĐT có công văn gửi các trường đại học, thông báo điều chỉnh kế hoạch xét tuyển và lọc ảo.
Bộ nêu năm 2025, số lượng thí sinh đăng ký xét tuyển đại học và cao đẳng nhiều hơn, cũng là năm đầu tiên các trường cao đẳng tham gia xét tuyển. Ngoài ra, năm nay, các trường không còn việc xét tuyển sớm, sử dụng tất cả phương thức xét tuyển trong đợt 1.
Do vậy, bộ lọc ảo thêm 4 lần, thay vì 6 lần như dự kiến ban đầu. Quá trình lọc ảo kết thúc vào 12h30 ngày 22/8, sau đó, các đại học bắt đầu công bố điểm chuẩn từ chiều cùng ngày.
Thí sinh Hà Nội trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Ảnh minh họa: Đinh Hà.
Phổ điểm thấp, điểm chuẩn cao
Khi các trường bắt đầu công bố điểm chuẩn, lại một bất ngờ khác khi tồn tại nghịch lý phổ điểm thấp, điểm chuẩn cao.
Theo đó, điểm trung bình môn Toán giảm từ 6,45 xuống 4,78. Phổ điểm từ lệch phải thành lệch trái, cho thấy tỷ lệ điểm giỏi giảm. Các môn còn lại có điểm trung bình giảm từ 0,05-0,62 điểm.
Tuy nhiên, điểm chuẩn các trường đại học vừa công bố ở đợt 1 đã không như dự đoán. Có tới 6 ngành lấy điểm chuẩn tuyệt đối, trong đó có 4 ngành sư phạm. Chưa đến 30, nhưng một số ngành ở khối công nghệ, kỹ thuật, sư phạm cũng lấy điểm chuẩn xấp xỉ con số này.
Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân dẫn đến việc tăng điểm đến từ quy đổi tương đương điểm trúng tuyển. Mỗi trường sẽ có công thức quy đổi khác nhau, hoàn toàn có thể ưu tiên phương thức mong muốn.
Thực tế có thể thấy, trường nào sử dụng nhiều phương thức thì điểm chuẩn cao và ngược lại - những trường chỉ thuần túy xét tuyển điểm thi tốt nghiệp thì điểm chuẩn có xu hướng giảm, ví dụ như các trường khối y dược.
Bên cạnh đó, việc cộng điểm thưởng và quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ cũng là một nguyên nhân dẫn đến điểm chuẩn tăng.
Ví dụ, tại Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội), có tới 192 thí sinh trúng tuyển với điểm xét 30, trong khi năm nay, cả nước chỉ có 9 thí sinh đạt điểm tuyệt đối. Theo lý giải, mức điểm xét trên đã bao gồm điểm đã quy đổi và điểm cộng (tối đa 3 điểm).
Thí sinh khổ sở vì bị quay như chong chóng
Tiếp tục sau khi các trường công bố điểm chuẩn, theo ghi nhận của Tri Thức - Znews, hàng loạt sự cố xảy ra.
Nhiều thí sinh phản ánh trang web của Bộ GD&ĐT không thể truy cập, thí sinh không biết đỗ hay trượt dù đã biết điểm chuẩn. Em nào may mắn hơn thì được nhận thông báo từ trường mà mình trúng tuyển.
Các thí sinh đăng ký vào Đại học Giao thông Vận tải TP.HCM còn gặp tình huống trớ trêu hơn. Cụ thể, gần 3 ngày sau khi nhận tin trúng tuyển từ trường đại học, khi tra cứu trên hệ thống của Bộ GD&ĐT, các em hoang mang khi hệ thống hiển thị thí sinh trượt trường này và ghi nhận trúng tuyển nguyện vọng sau.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra ở Đại học Y Dược (Đại học Quốc gia Hà Nội), Đại học Thăng Long. Các trường này hướng dẫn thí sinh liên hệ đường dây nóng hoặc qua các kênh thông tin để phản ánh tới nhà trường.
Sau khi rà soát, xác nhận thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển, trường sẽ hỗ trợ tối đa để tiếp nhận.
Chưa dừng lại, ở Đại học Sư phạm TP.HCM, nhiều thí sinh ghi nhận bị "đỗ ảo" vào trường dù không đủ điểm trúng tuyển. Điều này dẫn đến việc hệ thống không thể tiếp tục xét tuyển các nguyện vọng tiếp theo dù thí sinh thừa điểm đỗ.
Với những thí sinh này, thậm chí, hệ thống của Bộ GD&ĐT còn ghi nhận các em trượt 100%, không trúng tuyển bất kỳ nguyện vọng nào dù các em đạt điểm cao.
Các thí sinh cho hay khi liên hệ với Đại học Sư phạm TP.HCM, các em chỉ nhận biểu mẫu trường đưa ra để phản ánh thông tin, còn các phương án giải quyết thì chưa được nêu cụ thể.
"Hiện nay, bộ phận kỹ thuật của trường đang tiếp nhận thông tin, xin ý kiến của Bộ GD&ĐT về phương án giải quyết các trường hợp lỗi", nhà trường nêu trong một bình luận.
Trong khi đó, phía đại học nơi các em đủ điểm đỗ cũng chưa thể đưa ra phương án vì không thể can thiệp vào hệ thống tuyển sinh của trường khác.
Chia sẻ với Tri Thức - Znews, nhiều thí sinh cho biết các em đứng ngồi không yên, mất ăn mất ngủ vì lịch nhập học các trường đã cận kề. Trong khi đó, bộ yêu cầu các em xác nhận nhập học trên hệ thống, nhưng hệ thống lại hiển thị không đúng so với kết quả thí sinh đạt được.
Thí sinh "đỗ ảo" ảo Đại học Sư phạm TP.HCM, trong khi hệ thống Bộ GD&ĐT hiện thí sinh trượt tất cả nguyện vọng. Ảnh: NVCC.
Đột ngột thay đổi tiêu chí dù đã có điểm chuẩn
Trong khi đó, ở Đại học Ngân hàng TP.HCM, hàng loạt thí sinh đăng ký xét tuyển vào trường bằng tổ hợp C00 bất ngờ từ đỗ thành trượt do nhà trường đổi tiêu chí phụ xét tuyển.
Cụ thể, trong đề án cũ, nhà trường chỉ yêu cầu thí sinh khối C00 đạt điểm môn Ngữ văn từ 6 điểm trở lên. Nhưng bất ngờ, sau khi công bố điểm chuẩn, trường âm thầm thay đổi, yêu cầu thí sinh phải đạt đồng thời điểm 6 ở môn Toán và Ngữ văn.
Sau khi nhận "bão phẫn nộ" từ thí sinh, Đại học Ngân hàng TP.HCM đã khôi phục tiêu chí phụ được công bố trong đề án trước đó.
"Đối với ngành Luật, Luật Kinh tế, Luật Kinh tế (tiếng Anh bán phần), nhà trường yêu cầu tổng điểm xét tuyển tối thiểu là 18. Các tổ hợp có môn Toán và Ngữ văn, hoặc Toán, hoặc Ngữ văn phải đạt tối thiểu 6 điểm trở lên theo thang điểm 10", nhà trường thông tin trong văn bản mới nhất.
Nhà trường cam kết thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển 3 ngành nêu trên sẽ được xét tuyển và nhập học tại trường theo đúng quy định.
Trước đó, tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), một nhầm lẫn trong xác định môn của tổ hợp D66 đã khiến hàng trăm thí sinh "trượt oan".
Chỉ sau khi thí sinh và phụ huynh phản ánh, trường mới thừa nhận. Phương án chính thức được công bố là chấp nhận cả hai dạng tổ hợp D66, tùy theo chương trình phổ thông mà thí sinh theo học.
Cụ thể, với học sinh chương trình 2006, D66 gồm Ngữ văn - Tiếng Anh - Giáo dục công dân. Với học sinh chương trình 2018, D66 gồm Ngữ văn - Tiếng Anh - Giáo dục kinh tế và pháp luật.
Ngọc Bích