Các bị can từ trái qua phải. Nghiêm Quốc Hưng, Phạm Thị Hạnh, Nguyễn Đình Thám, Đặng Thị Phương, Trần Hồng Hạnh, Nguyễn Thị Cẩm Anh. Ảnh: Bộ Công an
Khởi tố các đối tượng trong vụ án
Bộ Công an cho biết Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố bị can, áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 6 người về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”. Các đối tượng gồm: Nghiêm Quốc Hưng, Chủ tịch Hội đồng quản trị (Chủ tịch HĐQT), Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và Cung ứng nhân lực Hoàng Long (Công ty Hoàng Long); Nguyễn Đình Thám, Phó Tổng giám đốc Công ty Hoàng Long kiêm Tổng giám đốc Công ty JHL; Phạm Thị Hạnh, vợ của Nghiêm Quốc Hưng; Đặng Thị Phương, Kế toán trưởng Công ty Hoàng Long; Trần Hồng Hạnh; Nguyễn Thị Cẩm Anh, nhân viên kế toán Công ty Hoàng Long.
Theo Bộ Công an, thời gian qua, qua phản ánh của báo chí, người lao động và cơ quan chức năng, nhiều trường hợp người xuất khẩu lao động phải nộp phí dịch vụ vượt định mức chi phí theo quy định, gây bức xúc trong dư luận. Kết quả điều tra ban đầu cho thấy, Công ty Hoàng Long cùng một số đơn vị liên quan đã lợi dụng việc được cấp phép và giao nhiệm vụ tổ chức đưa người đi xuất khẩu lao động để cố ý áp đặt, buộc người lao động nộp phí dịch vụ vượt nhiều lần định mức chi phí theo quy định. Số tiền thu vượt sau đó bị các đối tượng chiếm đoạt.
Ngoài ra, Công ty Hoàng Long còn bị tình nghi sử dụng hai hệ thống sổ sách kế toán, khai man, để ngoài sổ sách kế toán và không hạch toán đầy đủ doanh thu khi báo cáo thuế. Hành vi này được cho là nhằm giảm doanh thu, trốn thuế thu nhập DN, gây thiệt hại tài sản cho Nhà nước.
Sau khi VKSND Tối cao phê chuẩn, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã phối hợp với VKSND Tối cao thực hiện tống đạt các thủ tục tố tụng nêu trên theo đúng quy định của pháp luật. Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang củng cố tài liệu, chứng cứ làm rõ hành vi phạm tội của các bị can đã khởi tố; đồng thời mở rộng điều tra làm rõ sai phạm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, xử lý theo quy định pháp luật.
Liên quan đến vụ án xảy ra tại Công ty Hoàng Long, luật sư Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, thời gian qua đã xuất hiện không ít trường hợp DN hoạt động trái phép, lợi dụng nhu cầu cấp thiết của người lao động để thu các khoản phí vượt mức quy định, gây bức xúc trong dư luận. Thậm chí, có DN không có chức năng xuất khẩu lao động nhưng vẫn nhận tiền và tìm cách đưa người lao động ra nước ngoài trái phép. Nhiều trường hợp đã bị khởi tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, nhưng tình trạng vi phạm vẫn diễn biến phức tạp.
Trở lại vụ án trên, luật sư Nguyễn Hồng Thái cho biết, việc Cơ quan điều tra đã khởi tố 6 bị can về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 221, Bộ luật Hình sự năm 2015 là có cơ sở.
Theo đó, tại Điều 221 của Bộ luật này quy định: người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện một trong các hành vi như giả mạo, khai man, tẩy xóa tài liệu kế toán; dụ dỗ, ép buộc người khác cung cấp thông tin sai sự thật; để ngoài sổ kế toán tài sản của đơn vị; hoặc cố ý hủy hoại tài liệu kế toán trước thời hạn lưu trữ… và gây thiệt hại từ 100 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng, hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.
Trường hợp phạm tội có tình tiết tăng nặng như: vì vụ lợi, có tổ chức, dùng thủ đoạn tinh vi, gây thiệt hại từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng sẽ bị phạt tù từ 3 đến 12 năm. Nếu gây thiệt hại từ 1 tỷ đồng trở lên, mức án có thể lên đến 20 năm tù.
Ngoài ra, Cơ quan điều tra sẽ xác định, làm rõ các đối tượng trong vụ án có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản hay không. Theo quy định tại Điều 174, Bộ luật Hình sự năm 2015, tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” được hiểu là hành vi dùng thủ đoạn gian dối để làm cho người có tài sản tin tưởng và tự nguyện chuyển giao tài sản, từ đó người phạm tội chiếm đoạt tài sản đó một cách trái pháp luật. Cụ thể, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 đến 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Chủ tịch Công ty Hoàng Long là ai?
Ngoài là Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty Hoàng Long, ông Nghiêm Quốc Hưng còn là lãnh đạo của nhiều công ty khác. Cụ thể: Công ty CP cung ứng nhân lực trong nước JHL Việt Nam được thành lập tháng 7/2017. DN có vốn điều lệ 2 tỷ đồng và trực thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn cung ứng nguồn nhân lực JHL Việt Nam. Ở lần đăng ký thay đổi DN vào tháng 9/2021, DN có vốn điều lệ 3 tỷ đồng và ông Nghiêm Quốc Hưng, SN 1970, giữ vị trí Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc và là người đại diện theo pháp luật của DN này.
Công ty cổ phần Tập đoàn đầu tư thương mại JHL Việt Nam được thành lập tháng 12/2020, có vốn điều lệ 280 tỷ đồng gồm 3 cổ đông góp vốn. Trong đó, ông Nghiêm Quốc Hưng góp 224 tỷ đồng, tương đương 80% vốn góp, cổ đông Nghiêm Phúc Thịnh và Phạm Thị Hạnh mỗi người góp 28 tỷ đồng, tương đương 10% vốn góp. Thời điểm thành lập, ông Nghiêm Quốc Hưng giữ vị trí Chủ tịch HĐQT, kiêm người đại diện theo pháp luật của DN.
Trong khi đó, Công ty cổ phần Học viện đào tạo và hướng nghiệp JHL được thành lập tháng 10/2023, DN có vốn điều lệ 2 tỷ đồng. Các cổ đông góp vốn thành lập gồm: Nghiêm Quốc Hưng góp 1,8 tỷ đồng, tương đương 90% vốn góp, cổ đông Nghiêm Thị Hà Linh và Nghiêm Phúc Thịnh mỗi người góp 100 triệu đồng, tương đương 5% vốn góp. Ông Nghiêm Quốc Hưng giữ vị trí Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc và người đại diện theo pháp luật. Ở lần thay đổi đăng ký DN gần nhất vào tháng 3/2025, công ty đổi tên thành Công ty cổ phần học viện đào tạo và ứng dụng AI, cơ cấu vốn góp của các cổ đông không được công bố chi tiết. Ông Nghiêm Quốc Hưng vẫn giữ vị trí Chủ tịch HĐQT, kiêm người đại diện theo pháp luật DN.
Đây là tội danh thuộc nhóm tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, có mức hình phạt nghiêm khắc. Cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ vai trò của từng cá nhân liên quan. Người lao động nếu đã nộp các khoản tiền vượt quy định có quyền đề nghị cơ quan tố tụng xem xét buộc các bị can hoàn trả tiền, đồng thời xử lý trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật.
Luật sư Nguyễn Hồng Thái, Đoàn Luật sư TP Hà Nội
Thái An