Muốn đánh chìm tàu Sheng Li làm điểm lặn: Nhiều ràng buộc pháp lý

2 ngày trướcBài gốc

Đề xuất đánh chìm tàu Sheng Li ở Côn Đảo là một hướng đi sáng tạo, có thể tạo dấu ấn mới cho du lịch biển Việt Nam. Tuy nhiên, để biến ý tưởng thành hiện thực, các bên cần phối hợp chặt chẽ trong việc giải quyết thủ tục pháp lý, bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật và bảo vệ môi trường biển.

Tiềm năng khai thác du lịch rất lớn

Côn Đảo có tiềm năng lớn để phát triển loại hình du lịch lặn biển kết hợp bảo tồn thiên nhiên. Việc tạo một điểm lặn độc đáo như xác tàu Sheng Li sẽ giúp thu hút phân khúc khách cao cấp, kéo dài thời gian lưu trú và tăng chi tiêu của du khách.

Nhiều chuyên gia du lịch cũng nhận định, các mô hình xác tàu chìm đã thành công tại nhiều quốc gia như Úc, Thái Lan, Philippines, trở thành điểm đến nổi tiếng với cộng đồng thợ lặn quốc tế. Nếu triển khai đúng chuẩn quốc tế, Côn Đảo hoàn toàn có thể trở thành một trong những trung tâm lặn biển hấp dẫn nhất Đông Nam Á.

TS Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế và Du lịch TP.HCM cho biết, nếu chỉ xét thuần túy ở khía cạnh gia tăng giá trị du lịch, con tàu - vốn bị định đoạt là phế liệu, khi được xử lý và đặt đúng chỗ có thể trở thành một hạt nhân, kích hoạt không gian trải nghiệm độc đáo, vừa đảm bảo an toàn sinh thái vừa nâng cao sức hút điểm đến.

Đề xuất đánh chìm tàu Sheng Li ở Côn Đảo tạo điểm lặn có thể kích hoạt không gian trải nghiệm độc đáo. Ảnh: Tuấn Tú

Theo TS Minh, đòi hỏi trước tiên là phải đánh giá kỹ lưỡng tác động môi trường ở cả ba giai đoạn: Trước khi hạ đặt, ngay khi hình thành rạn nhân tạo và trong suốt quá trình khai thác.

“Khi các thông số về chất lượng nước, cấu trúc đáy biển, luồng di chuyển sinh vật, độ ổn định của thân tàu đều nằm trong ngưỡng cho phép, điểm lặn này sẽ không tạo áp lực phá vỡ cân bằng sinh thái. Bên cạnh đó, nó còn có thể tạo ra hiệu ứng cộng sinh khi các sinh vật biển tìm đến sinh sống, làm phong phú hơn cảnh quan dưới nước.” - TS Minh nói.

Ở khía cạnh phát triển sản phẩm, xác tàu không chỉ là một điểm check in dưới biển mà còn là một điểm tựa để kết nối nhiều không gian đa giá trị.

Cụ thể, từ con tàu bỏ đi để tạo đột phá trong trải nghiệm du lịch, biến một tài sản bị lãng quên thành một cực hút du khách. Mô hình này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn tạo ra giá trị phi vật chất: Niềm tự hào cộng đồng, ý thức bảo tồn, và cảm giác “được tham gia” của cả người dân và du khách vào một câu chuyện sáng tạo có trách nhiệm.

Trải nghiệm lặn biển gắn với du lịch hải dương trong trường hợp như tàu Sheng Li không chỉ đơn thuần là một hoạt động giải trí, mà còn là một hành trình cảm xúc và nhận thức.

Điểm lặn nhân tạo được thiết kế từ xác tàu tạo cơ hội để du khách tiếp cận gần hơn với hệ sinh thái biển ở trạng thái sống động nhưng vẫn an toàn cho môi trường tự nhiên. Thay vì khai thác trực tiếp các rạn san hô nguyên sơ vốn rất nhạy cảm, du khách có thể khám phá một không gian dưới nước đầy sức hút với cấu trúc thép cổ kính hòa vào hệ sinh thái liên tục.

TS Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế và Du lịch TP.HCM

Điểm lặn thiết kế từ xác tàu giúp du khách tiếp cận gần hơn với hệ sinh thái biển.

Một chuyên gia nghiên cứu về hệ sinh thái biển cho rằng: Đây là một ý tưởng khả thi. Tuy nhiên, cần lưu ý ba điểm: Thứ nhất, lựa chọn vị trí phù hợp nên đặt xác tàu ở vùng biển không ảnh hưởng đến ngư trường truyền thống và các khu bảo tồn hiện có.

Tiếp đến là xử lý triệt để chất ô nhiễm, toàn bộ nhiên liệu, sơn chứa kim loại nặng, vật liệu độc hại phải được loại bỏ trước khi đánh chìm.

Cuối cùng, giám sát hậu kỳ, sau khi tàu chìm, cần có chương trình giám sát định kỳ ít nhất 5 năm để theo dõi sự phát triển của san hô và sinh vật biển, đồng thời can thiệp nếu có dấu hiệu mất cân bằng sinh thái.

Nhiều ràng buộc pháp lý cần tháo gỡ

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đã quyết định xử lý tàu Sheng Li bằng phương án đấu giá thu hồi phế liệu, với giá khởi điểm khoảng 1,7 tỉ đồng. Theo quy định, tổ chức hoặc cá nhân trúng đấu giá chỉ được sử dụng để thu hồi phế liệu, không cải hoán hay sử dụng cho mục đích khác.

Luật sư Lê Doãn Tuấn, Đoàn luật sư TP.HCM cho biết, cơ quan chức năng xử lý tài sản là con tàu nêu trên phải tuân thủ các quy định tại Nghị định số 05/2017 quy định về xử lý tài sản chìm đắm trên tuyến đường thủy nội địa, vùng nước cảng biển và vùng biển Việt Nam.

Tại khoản 1, điều 3 NĐ số 05/2017 có nêu “tài sản chìm đắm bao gồm: Tàu thuyền, hàng hóa hoặc các vật thể khác chìm đắm hoặc trôi nổi trên các tuyến đường thủy nội địa, vùng nước cảng biển, vùng biển Việt Nam hoặc bị trôi dạt vào bờ biển Việt Nam”.

Tàu Sheng Li là tài sản chìm đắm và thuộc đối tượng được xử lý bán để thu nộp ngân sách. Tuy nhiên, trước đó UBND Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cũ đã thực hiện đúng quy trình tại khoản 1 Điều 6 NĐ số 05/2017 “các Bộ trưởng hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh quy định tại Điều 284 của Bộ luật hàng hải Việt Nam có trách nhiệm công bố mất quyền sở hữu đối với tài sản chìm đắm thuộc thẩm quyền xử lý”.

Trong trường hợp, các cơ quan có thẩm quyền (gồm Cảng vụ hàng hải, Cảng vụ đường thủy nội địa, Cơ quan quân sự và công an tại địa phương) đã phối hợp cùng với UBND tỉnh thực hiện đầy đủ các quy trình, thủ tục theo quy định tại NĐ 05/2017 và các quy định pháp luật khác có liên quan thì việc tổ chức bán đấu giá con tàu Sheng Li để thu nộp ngân sách là phù hợp thông lệ quốc tế và đúng quy định pháp luật Việt Nam.

Để đánh chìm một con tàu làm điểm nhấn phát triển du lịch cần tuân thủ quy định pháp luật. Ảnh: Tuấn Tú

Theo Luật sư Tuấn, đối với trường hợp Công ty TNHH Dịch vụ Du lịch Amadive muốn sử dụng con tàu Sheng Li cho mục đích kinh doanh du lịch. Cụ thể là đánh chìm tàu để tạo môi trường cho san hô trú ẩn và các sinh vật biển phục vụ cho hoạt động kinh doanh của công ty nói riêng và tạo điểm nhấn phát triển du lịch địa phương thì phải tuân thủ các quy định pháp luật.

Công ty phải đăng ký tham gia đấu giá để mua con tàu. Sau khi có được con tàu thì phải thực hiện các quy định pháp luật về xin giấy phép và được sự chấp thuận của các cơ quan có thẩm quyền để lai dắt con tàu ra đúng vị trí muốn đánh chìm.

"Ngoài ra, thủ tục, quy trình về đánh chìm một con tàu để làm điểm du lịch đến thời điểm này chưa có một văn bản nào quy định cụ thể. Vì vậy cần phối hợp với các cơ quan chuyên môn để đánh giá tác động môi trường. Đặc biệt khi đánh chìm con tàu sắt đã bị hoen gỉ xuống biển, đánh giá tác động của tuyến vận tải hàng hải và những tác động khác có liên quan”- Luật sư Tuấn lưu ý.

THU TRINH

DI LINH

Nguồn PLO : https://plo.vn/muon-danh-chim-tau-sheng-li-lam-diem-lan-nhieu-rang-buoc-phap-ly-post864861.html