Mỹ, châu Âu thúc đẩy giải pháp ngoại giao về chương trình hạt nhân Iran

4 giờ trướcBài gốc

Ngày 19/6, giờ Mỹ, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt đã công bố tuyên bố của Tổng thống Donald Trump, nói rằng, ông sẽ quyết định liệu có tham gia cùng Israel trong cuộc chiến chống Iran hay không trong vòng hai tuần.

Những ngày qua, sau khi Israel tiến hành chiến dịch quân sự trên lãnh thổ Iran, trước mối quan tâm chung của truyền thông liệu Mỹ có tham chiến, ông Trump đã đưa ra những câu trả lời lấp lửng.

“Tôi có vài ý tưởng về việc cần phải làm nhưng tôi thích đưa ra quyết định chính thức vào phút chót, bởi vì mọi chuyện có thể thay đổi, nhất là khi đang có chiến tranh.”, ông Trump trả lời báo chí hôm 18/6.

Tuy khả năng can thiệp quân sự được nhắc đến nhiều từ vài ngày qua, nhưng ông Trump, người mà trong chiến dịch tranh cử đã tuyên bố ông sẽ chấm dứt sự can dự của Mỹ vào các cuộc chiến liên miên tốn kém không hồi kết, vẫn tuyên bố chưa khép hoàn toàn cánh cửa cho một giải pháp ngoại giao.

“Họ muốn một cuộc gặp gỡ, cho dù hơi muộn. Thậm chí họ sẵn sàng đến Nhà Trắng. Chúng ta chờ xem, có thể tôi sẽ gặp họ. Nhưng thật đáng tiếc, lẽ ra họ nên làm việc đó sớm hơn.”, ông Trump nói với truyền thông; nhấn mạnh, dù ông quyết định như thế nào, mục tiêu chính vẫn là chấm dứt chương trình hạt nhân Iran, quyết không thể để cho Tehran có vũ khí hạt nhân.

Ngoại trưởng Anh David Lammy gặp người đồng cấp Mỹ Marco Rubio, Washington, ngày 19/6. Nguồn: DavidLammy

Đề cập sự thận trọng của ông Trump, người không vội đưa ra quyết định ném bom Iran, tờ New York Post dẫn các nguồn tin từ Nhà Trắng cho biết, Washington lo ngại tạo ra một Libya thứ hai.

Kể từ khi nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi bị phe đối lập lật đổ và sát hại vào năm 2011 với sự hậu thuẫn của phương Tây, Libya đã rơi vào hỗn loạn với hai lực lượng chính trị- quân sự đối chọi song song tồn tại ở phía tây và phía đông đất nước.

Ngày 20/6, Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot nhấn mạnh, từ những gì đã xảy ra ở Libya, ở Afghanistan hay ở Iraq, Paris không muốn thấy một trường hợp tương tự xảy ra, ám chỉ trường hợp Iran.

Trở lại vấn đề Iran, trong khi Israel cho rằng, Iran đang cận kề việc sở hữu vũ khí hạt nhân, các cơ quan tình báo Mỹ được cho là vẫn tin rằng, Tehran vẫn chưa quyết định có nên chế tạo bom hạt nhân hay không, tờ New York Times dẫn các nguồn giấu tên cho biết.

Đánh giá này lập lại đánh giá được Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ Tulsi Gabbard công bố trong phiên điều trần của Quốc hội vào tháng 3, mặc dù giới chức Mỹ xác định, Iran đã phát triển đủ lượng uranium làm giàu để chế tạo bom hạt nhân nếu muốn.

Trong một tin tức liên quan, ngày 19/6, phát biểu sau các cuộc hội đàm tại Nhà Trắng với người đồng cấp chủ nhà Marco Rubio và đặc phái viên Steve Witkoff, Ngoại trưởng Anh David Lammy nhấn mạnh, vẫn còn thời gian để đạt được giải pháp ngoại giao với Iran về chương trình hạt nhân của nước này, nhằm tránh một cuộc xung đột rộng lớn hơn.

Bà Kaja Kallas (và Ngoại trưởng Anh David Lammy) cho rằng, việc hạ nhiệt xung đột Israel- Iran là cấp bách, mở đường cho một giải pháp ngoại giao. Nguồn: Kajakallas

“Tình hình ở Trung Đông đang nguy hiểm. Chúng tôi cùng quyết tâm rằng, Iran không bao giờ được sở hữu vũ khí hạt nhân. Chúng tôi đã thảo luận về cách Iran phải đạt được thỏa thuận để tránh xung đột sâu rộng hơn. Hiện có một cơ hội trong vòng hai tuần tới để đạt được giải pháp ngoại giao.”, ông Lammy nói, nhấn mạnh, giờ là lúc chấm dứt những cảnh tượng hủy diệt ở Trung Đông và ngăn chặn sự leo thang trong khu vực vốn không có lợi cho bất kỳ bên nào.

Trước đó, ngày 18/6, trong tuyên bố chung sau cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi, các Ngoại trưởng Đức, Pháp, Anh và Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu (EU) kêu gọi Iran thực hiện các bước quyết đoán để quay trở lại bàn đàm phán và mở đường cho một giải pháp ngoại giao.

Ông Lammy cho biết sẽ tới Geneva, Thụy Sĩ vào 20/6 để hội đàm với những người đồng cấp Pháp, Đức, cũng như bà Kaja Kallas và Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi, nhằm thúc đẩy một giải pháp ngoại giao cho chương trình hạt nhân của Tehran.

Pháp, Đức, Anh và EU đều là những bên ký kết thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, theo đó Tehran cắt giảm chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt.

Văn Phong/Timesofisrael, Europa

Nguồn BVPL : https://baovephapluat.vn/quoc-te/tin-tuc/my-chau-au-thuc-day-giai-phap-ngoai-giao-ve-chuong-trinh-hat-nhan-iran-179650.html