Thân máy bay F-16 cũ được bọc kín đưa lên máy bay vận tải của Ukraine. Ảnh: Ifeng.
Tại sa mạc Sonoran rộng lớn và khô cằn ở bang Arizona, nơi mặt trời thiêu đốt quanh năm, có một nghĩa địa rộng lớn của những chiếc máy bay chiến đấu đã “nghỉ hưu” (bị loại khỏi biên chế do hết niên hạn sử dụng), một hoạt động lặng lẽ nhưng có ý nghĩa quan trọng đang diễn ra.
Theo truyền thông Mỹ ngày 1/5, nước này đã bắt đầu kéo các máy bay chiến đấu F-16 ra khỏi "nghĩa địa máy bay quân sự" tại Căn cứ Không quân Davis-Monthan trong sa mạc Sonoran, nhưng không phải để khôi phục lại vinh quang trước đây của chúng, mà là để tháo dỡ các bộ phận gửi đến Ukraine hỗ trợ không quân nước này.
Một phần nghĩa địa máy bay trong sa mạc Sonoran. Ảnh: Sohu.
Không thể chiến đấu
Trang web The Warzone (Mỹ) ngày 1/5 cho biết, với việc các máy bay chiến đấu F-16 được sử dụng rộng rãi trong quân đội Ukraine nên phạm vi thực thi nhiệm vụ của chúng có thể được mở rộng.
Bài viết trên The Warzone trích lời một phát ngôn viên của Không quân Mỹ cho biết những máy bay chiến đấu F-16 này đã "không có khả năng chiến đấu" và thiếu các thành phần cốt lõi như động cơ và radar, cấu trúc thân máy bay cũng đã bị tháo dỡ một phần và không thể quay trở lại chiến trường để tham chiến được.
Các máy bay F-16 đã loại biên trong nghĩa địa. Ảnh: Sina.
Những bức ảnh lan truyền trên mạng xã hội tuần trước cho thấy có ít nhất 3 chiếc máy bay chiến đấu F-16 được bọc trong vải nhựa (đều đã tháo bỏ cánh, đuôi, động cơ và vỏ radar) được đưa lên máy bay vận tải An-124 của hãng Antonov Airlines (Ukraine) tại Sân bay quốc tế Tucson ở Arizona vào hôm 25/4.
Ngày hôm sau, chiếc máy bay vận tải An-124 đã cất cánh từ Sân bay quốc tế Tucson và bay đến Sân bay Rzeszow ở đông nam Ba Lan. Nơi này là một trung tâm trung chuyển quan trọng các vũ khí thiết bị của phương Tây viện trợ quân sự cho Ukraine.
Thân chiếc F-16 được bọc kín trước khi đưa lên máy bay An-124. Ảnh: SingTao.
Mặc dù phía Mỹ không tiết lộ mẫu mã và số lượng cụ thể các máy bay chiến đấu F-16 được chuyển giao lần này, nhưng thiết kế anten nhận dạng bạn-thù trên mũi máy bay cho thấy đây có thể là các mẫu máy bay kiểu phòng không (ADF) F-16 Block 15 đời đầu từng thuộc trong biên chế Lực lượng Vệ binh Quốc gia Không quân Mỹ. Trước đây, Không quân Mỹ đã cải tạo một số máy bay chiến đấu F-16 đã nghỉ hưu nhưng vẫn có thể sử dụng làm máy bay mục tiêu (máy bay sử dụng làm bia tập bắn) QF-16.
Cho đến nay, Ukraine đã nhận được cam kết từ nhiều nước châu Âu về việc cung cấp khoảng 85 máy bay chiến đấu F-16 có thể tham gia chiến đấu, gồm có 24 chiếc từ Hà Lan, 19 chiếc từ Đan Mạch, 12 chiếc từ Na Uy (cùng với 10 chiếc khác dành riêng cho việc tháo dỡ phụ tùng) và 30 chiếc từ Bỉ. Tuy nhiên, một số máy bay chiến đấu F-16 này không được chuyển đến Ukraine mà đến Trung tâm huấn luyện F-16 châu Âu (EFTC) tại Romania để sử dụng cho việc huấn luyện phi công cho Ukraine.
Thân chiếc F-16 được xe kéo từ nghĩa địa tới sân bay để lên đường tới Romania. Ảnh: Ifeng.
Hiện tại, việc giao hàng F-16 đang bị chậm trễ do thiếu phụ tùng thay thế. Một số nhà phân tích cho rằng mặc dù các máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ cung cấp lần này "không còn khả năng chiến đấu" và sẽ không làm tăng tổng số máy bay chiến đấu của Ukraine, nhưng chúng đã gián tiếp nâng cao hiệu quả chiến đấu của Không quân Ukraine thông qua việc hỗ trợ phụ tùng thay thế.
Khó thay đổi cục diện chiến trường
The Warzone cho biết dữ liệu cho thấy tính đến mùa thu năm ngoái, có 342 máy bay F-16A/B/C/D thuộc nhiều mẫu khác nhau được “yên nghỉ” tại Căn cứ Không quân Davis Monthan ở Arizona, và hầu hết các máy bay này không thể tiếp tục bay. Phân tích của truyền thông Mỹ cho biết việc duy trì hoạt động bình thường của các máy bay chiến đấu tiền tuyến là một nhiệm vụ hậu cần gian khổ, và quân đội Ukraine phải đối mặt với thách thức kép là nhanh chóng tích hợp các máy bay chiến đấu phương Tây và bảo trì các máy bay cũ.
Máy bay vận tải An-124 của Ukraine tới chở các thân F-16 cũ về Romania. Ảnh: SingTao.
Mặc dù các khung thân máy bay cũ do Mỹ cung cấp lần này sẽ không làm tăng tổng số máy bay F-16 có thể bay của Ukraine, nhưng chúng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phi đội F-16 của Ukraine. Mỹ từ lâu đã từ chối cung cấp trực tiếp cho Ukraine các máy bay chiến đấu F-16 có thể bay được, nhưng theo các báo, điều này có thể thay đổi.
Kể từ khi Ukraine nhận được lô máy bay chiến đấu F-16 đầu tiên do Mỹ sản xuất do phương Tây viện trợ, quân đội Nga đã coi chúng là "cái gai trong mắt" và cố gắng phá hủy chúng bằng nhiều cách khác nhau. Ngày 13/4, Bộ Quốc phòng Nga thông báo lực lượng phòng không Nga đã bắn hạ thành công một máy bay chiến đấu F-16 của Không quân Ukraine. Đây là lần đầu tiên quân đội Nga xác nhận đã bắn hạ máy bay chiến đấu F-16 của Ukraine.
Ukraine đã nhận được vài chục chiếc F-16 do các nước châu Âu cung cấp. Ảnh: VCG.
Nga từ lâu đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về việc máy bay chiến đấu F-16 hoạt động ở Ukraine. Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Peskov từng nhấn mạnh rằng việc phương Tây cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine sẽ không có tác động đáng kể đến cuộc chiến và tất cả các máy bay chiến đấu này đều sẽ bị Nga bắn hạ và phá hủy.
Theo Ifeng, SingTao
Thu Thủy