Mỹ: Đảm bảo an ninh đối với Ukraine sẽ không kéo dài 'vĩnh viễn'

10 giờ trướcBài gốc

Thông tin này được các quan chức Mỹ công bố hôm 15/12, sau các cuộc thảo luận mới nhất với Tổng thống Ukraine Zelensky tại Berlin.

Tổng thống Ukraine Zelensky. Ảnh: Reuters

Theo các quan chức Mỹ, các cuộc đàm phán giữa Ukraine với hai đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump là Steve Witkoff và Jared Kushner đã giúp thu hẹp đáng kể bất đồng liên quan đến các đảm bảo an ninh mà Kiev yêu cầu, cũng như vấn đề Nga yêu cầu Ukraine nhượng bộ lãnh thổ tại vùng Donbass ở miền đông nước này.

Các quan chức cho biết, Tổng thống Trump đã có cuộc điện đàm với các nhà đàm phán và lãnh đạo châu Âu vào hôm 15/12. Nhiều vòng đàm phán tiếp theo dự kiến sẽ diễn ra vào cuối tuần này tại Miami hoặc một địa điểm khác ở Mỹ.

“Tôi nghĩ chúng ta hiện đang tiến gần tới một thỏa thuận hơn bao giờ hết,” ông Trump nói với các phóng viên bên lề một sự kiện tại Nhà Trắng, đồng thời cho biết Mỹ đang nhận được “sự ủng hộ rất lớn” từ các nhà lãnh đạo châu Âu trong nỗ lực chấm dứt xung đột.

Theo phía Mỹ, các đảm bảo an ninh được đề xuất sẽ không mang tính “vĩnh viễn”. Chính quyền ông Trump dự kiến trình thỏa thuận này lên Thượng viện Mỹ để phê chuẩn, song chưa nêu rõ liệu văn kiện có được xem như một hiệp ước chính thức - vốn cần sự ủng hộ của hai phần ba số thượng nghị sĩ - hay không.

Trong một tuyên bố chung tại Berlin, các nhà lãnh đạo châu Âu cho biết, họ và Mỹ cam kết phối hợp cung cấp “các đảm bảo an ninh mạnh mẽ” cho Ukraine, trong đó có việc thành lập một “lực lượng đa quốc gia tại Ukraine” do châu Âu dẫn dắt và được Mỹ hỗ trợ.

Theo tuyên bố này, lực lượng nói trên sẽ thực hiện các nhiệm vụ bên trong lãnh thổ Ukraine, hỗ trợ tái thiết lực lượng vũ trang nước này, bảo vệ không phận và tăng cường an ninh trên biển. Các bên cũng cho rằng quy mô quân đội Ukraine trong thời bình nên được duy trì ở mức khoảng 800.000 quân.

Ông Witkoff và ông Kushner tham dự các cuộc đàm phán cùng Tướng Không quân Alexus Grynkewich - người đứng đầu các hoạt động quân sự của NATO và Bộ Tư lệnh châu Âu của Mỹ. Các cuộc trao đổi tập trung vào chi tiết của một cơ chế an ninh mà các quan chức Mỹ mô tả là “tương tự Điều 5” của NATO -điều khoản phòng thủ tập thể coi một cuộc tấn công vào một thành viên là tấn công vào toàn bộ liên minh.

Theo các quan chức Mỹ, Washington đã trình bày với Kiev một văn bản làm rõ hơn các nội dung cụ thể của các đảm bảo an ninh đề xuất, khắc phục những điểm còn chưa rõ ràng trong các phiên bản kế hoạch hòa bình trước đó.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz đánh giá đây là một “thỏa thuận sâu rộng và có ý nghĩa chưa từng có tiền lệ”, nhấn mạnh việc châu Âu và Mỹ cùng sẵn sàng hành động chung.

Những vấn đề then chốt chưa được giải quyết

Tuy nhiên, nhiều vấn đề then chốt vẫn chưa được giải quyết. An ninh hậu chiến của Ukraine và tương lai các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm giữ tiếp tục là những trở ngại lớn. Tổng thống Zelenskyy khẳng định mọi đảm bảo an ninh từ phương Tây cần có tính ràng buộc pháp lý và được Quốc hội Mỹ ủng hộ.

Trong khi đó, Nga tuyên bố sẽ không chấp nhận sự hiện diện của binh sĩ NATO trên lãnh thổ Ukraine. Moscow cũng yêu cầu Kiev từ bỏ tham vọng gia nhập NATO như một điều kiện trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Tổng thống Zelensky cho biết ông sẵn sàng xem xét việc không theo đuổi tư cách thành viên NATO nếu Ukraine nhận được các đảm bảo an ninh tương đương từ Mỹ và các đối tác phương Tây. Tuy nhiên, Kiev vẫn coi việc gia nhập NATO là sự bảo đảm hiệu quả nhất để ngăn chặn nguy cơ Nga tiếp tục tấn công.

Các quan chức Mỹ cho biết khoảng 90% nội dung của kế hoạch hòa bình do Washington soạn thảo đã đạt được đồng thuận. Nga cũng được cho là sẵn sàng chấp nhận Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu - điều mà Moscow trước đây từng tuyên bố không phản đối. Tuy vậy, Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn coi việc Ukraine gia nhập NATO là mối đe dọa an ninh nghiêm trọng đối với Nga và là nguyên nhân chính dẫn tới cuộc xung đột nổ ra vào tháng 2/2022.

Trong khi đó, Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu về Ngoại giao và Chính sách An ninh, bà Kaja Kallas, cho rằng trong bối cảnh việc Ukraine gia nhập NATO “không còn là một lựa chọn khả thi”, EU cần khẩn trương xây dựng các đảm bảo an ninh cụ thể và thực chất cho Ukraine.

Phát biểu với báo chí bên lề cuộc họp các Bộ trưởng Ngoại giao EU, bà Kallas nhấn mạnh rằng các đảm bảo an ninh dành cho Ukraine không thể dừng lại ở những tuyên bố chính trị hay cam kết trên giấy tờ. “Chúng không thể chỉ là văn bản hay lời hứa, mà phải bao gồm lực lượng quân sự thực tế và năng lực phòng thủ cụ thể,” bà nói.

Theo bà Kallas, nếu con đường gia nhập NATO của Ukraine bị đóng lại hoặc không thể thực hiện, khối này cần nghiêm túc xem xét những hình thức bảo đảm an ninh thay thế, đủ sức răn đe và bảo vệ Kiev trước các mối đe dọa trong tương lai.

Ngoài ra, bà Kallas kêu gọi các nước thành viên EU tiếp tục tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Bà cho biết EU đã thực hiện cam kết cung cấp cho Kiev 2 triệu quả đạn pháo trong năm nay, song không nêu chi tiết về tiến độ hoặc phân bổ cụ thể.

Hồng Anh/VOV.VN Theo TASS, CBC

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/my-dam-bao-an-ninh-doi-voi-ukraine-se-khong-keo-dai-vinh-vien-post1254147.vov