Mỹ đặt cược vào tuyến phòng thủ đầu tiên ngoài Trái Đất, hạ tên lửa từ quỹ đạo

7 giờ trướcBài gốc

Lực lượng không gian Hoa Kỳ (US Space Force) vừa phát hành Yêu cầu Đề xuất nguyên mẫu, chính thức khởi động chương trình Space-Based Interceptor (SBI) – hệ thống đánh chặn tên lửa bố trí trên quỹ đạo Trái Đất.

Đây được xem là bước đi lớn đầu tiên trong nỗ lực xây dựng mạng lưới phòng thủ tên lửa nhiều tầng, cho phép phát hiện và tiêu diệt mục tiêu ngay từ giai đoạn sớm, trước khi rời khỏi bầu khí quyển.

Chương trình phản ánh sự chuyển hướng chiến lược của Lầu Năm Góc, coi không gian không chỉ là môi trường giám sát, liên lạc hay chỉ huy – mà là một không gian tác chiến thực thụ. Song song với SBI, Mỹ cũng đang nghiên cứu các hệ thống vũ khí không gian khác, bao gồm khả năng phát triển phi cơ vũ trụ có thể thực hiện nhiệm vụ tấn công chiến lược.

Hình minh họa

Đánh chặn từ quỹ đạo – tham vọng và thách thức

Space-Based Interceptor được xem là chương trình táo bạo nhất trong tiến trình hiện đại hóa phòng thủ tên lửa của Mỹ, với mục tiêu thay đổi toàn diện khả năng bảo vệ lãnh thổ trước các mối đe dọa tên lửa tầm xa.

Hệ thống này hướng đến việc đánh chặn tên lửa đạn đạo ở giai đoạn đẩy (boost phase) – thời điểm chúng còn bay chậm, chưa tách đầu đạn và dễ bị tổn thương.

Nếu thành công, đây sẽ là công nghệ đánh chặn sớm nhất từng được con người phát triển, vượt xa những hệ thống mặt đất hiện nay vốn chỉ hoạt động ở giai đoạn giữa hành trình hoặc tái nhập khí quyển.

Chương trình cũng được thiết kế để ứng phó với sự xuất hiện của các loại tên lửa thế hệ mới có khả năng cơ động và tốc độ siêu vượt âm, vốn khiến các hệ thống phòng thủ truyền thống gần như không thể đối phó.

Việc có thể tiêu diệt mục tiêu ngay khi vừa rời bệ phóng, trước khi đạt vận tốc cực đại và ra khỏi khí quyển, sẽ tăng đáng kể cơ hội phòng thủ thành công và giảm nguy cơ thiệt hại trên diện rộng.

Khi giới hạn công nghệ va chạm với thực tế ngân sách

Dù mang tính đột phá, chương trình SBI vẫn đối mặt với nhiều nghi ngại về tính khả thi và chi phí khổng lồ. Hiện tại, hệ thống duy nhất của Mỹ có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo xuyên lục địa là Ground-Based Midcourse Defense (GMD), với 44 tên lửa đánh chặn bố trí tại Alaska và California.

Theo đánh giá, cần ít nhất ba tên lửa GMD để vô hiệu hóa một đầu đạn tấn công, trong khi các loại tên lửa hiện đại có thể mang nhiều đầu đạn tách biệt. Điều đó đồng nghĩa chỉ vài quả tên lửa đối phương cũng đủ khiến hệ thống phòng thủ bị quá tải.

Hệ thống kế nhiệm có chi phí dự kiến lên tới 498 triệu USD cho mỗi tên lửa, khiến khả năng bảo vệ toàn diện trước các đòn tấn công quy mô lớn trở nên khó khả thi.

Dù SBI được kỳ vọng khắc phục phần nào hạn chế này – khi một lần đánh chặn thành công ở giai đoạn sớm có thể thay thế hàng chục đòn đánh từ mặt đất, chi phí đưa thiết bị vào quỹ đạo vẫn là rào cản lớn nhất.

Hình minh họa

Bên cạnh đó, việc bố trí số lượng lớn vũ khí trên vệ tinh cũng tiềm ẩn nguy cơ bị tấn công bởi các loại vũ khí chống vệ tinh (ASAT) – lĩnh vực đang được nhiều quốc gia nghiên cứu và phát triển mạnh.

Giới phân tích nhận định, dù chương trình thể hiện quyết tâm củng cố năng lực phòng thủ trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược gia tăng, khả năng xây dựng một lá chắn không gian thực sự vẫn còn xa vời. Trong suốt nhiều thập kỷ qua, các nỗ lực phát triển hệ thống phòng thủ toàn cầu của Mỹ thường vướng phải bài toán chi phí, công nghệ và độ tin cậy.

Với chương trình Space-Based Interceptor, Washington đang đặt cược vào tương lai nơi không gian trở thành tuyến phòng thủ đầu tiên của Trái Đất – song con đường từ ý tưởng đến hiện thực vẫn còn đầy thách thức.

Ngọc An

Nguồn Công Lý : https://congly.vn/my-dat-cuoc-vao-tuyen-phong-thu-dau-tien-ngoai-trai-dat-ha-ten-lua-tu-quy-dao-495747.html