Mỹ để ngỏ khả năng điều quân hoặc không kích Nigeria

7 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Nigeria Bola Ahmed Tinubu. Ảnh: AFP

Trả lời phỏng vấn báo giới trên chuyên cơ Không lực Một về việc liệu ông có đang cân nhắc việc triển khai binh sĩ Mỹ tới Nigeria hoặc tiến hành không kích hay không, Tổng thống Donald Trump nêu rõ: "Có thể. Ý tôi là, cả những điều khác. Tôi đang hình dung về nhiều điều". "Họ đang giết hại số lượng kỷ lục người Thiên Chúa giáo ở Nigeria... Họ đang giết hại những người Thiên Chúa giáo với số lượng rất lớn. Chúng ta sẽ không để điều đó xảy ra", Tổng thống Trump phát biểu vào tối 2-11 khi ông trở về Washington sau kỳ nghỉ cuối tuần tại khu nghỉ dưỡng ở Florida.

Trước đó, ngày 31-10, Mỹ đã đưa Nigeria trở lại danh sách "Các quốc gia đặc biệt quan ngại" mà Washington cho là đã vi phạm quyền tự do tôn giáo. Trong một bài đăng gây chấn động trên mạng xã hội Truth Social hôm 1-11, Tổng thống Trump tuyên bố ông đã yêu cầu Lầu Năm Góc vạch ra một kế hoạch hành động quân sự khả thi đối với Nigeria, một ngày sau khi ông cảnh báo Thiên chúa giáo đang "đối mặt với mối đe dọa hiện hữu" ở quốc gia châu Phi này. "Nếu chúng ta tấn công, nó sẽ nhanh chóng, khốc liệt, giống như cách các phần tử khủng bố đã tấn công những người Thiên chúa giáo thân yêu của chúng ta", ông Trump tuyên bố. Nhà lãnh đạo Mỹ kêu gọi chính phủ Nigeria "hành động nhanh chóng".

Sau tuyên bố cứng rắn của Tổng thống Trump, ông Daniel Bwala, người phát ngôn của Tổng thống Nigeria Bola Tinubu, cho biết Mỹ không thể đơn phương thực hiện bất kỳ hoạt động quân sự nào ở nước này vì những cáo buộc đàn áp người Công giáo. Ông Daniel Bwala cho biết lời đe dọa của ông Trump "dựa trên các thông tin sai lệch" và phản ánh "phong cách quen thuộc của ông Trump rằng sử dụng những tuyên bố mạnh mẽ để gây sức ép buộc các bên phải đối thoại".

Người phát ngôn của Tổng thống cũng cho biết, các tuyên bố của ông Trump dựa trên những báo cáo lỗi thời từ hơn mười năm trước, khi nhóm khủng bố Boko Haram khởi động cuộc nổi dậy ở miền Bắc Nigeria nhằm áp đặt luật Hồi giáo Sharia hà khắc. "Về các hoạt động quân sự trên lãnh thổ Nigeria, chỉ có thể tiến hành khi hai nguyên thủ quốc gia đạt được thỏa thuận. Nigeria là một quốc gia có chủ quyền và không ai có thể tự ý can thiệp", ông nói thêm.

Tổng thống Nirgeria Bola Ahmed Tinubu cũng bác bỏ việc Mỹ đưa Nigeria vào danh sách đặc biệt, đồng thời cam kết sẽ hợp tác với Washington và các đối tác quốc tế nhằm tăng cường bảo vệ cộng đồng của mọi tôn giáo. Ông Joseph Hayab, cựu Chủ tịch Hiệp hội Cơ đốc giáo Nigeria tại bang Kaduna - một khu vực thường xuyên xảy ra xung đột, cũng cho rằng "không có chiến dịch đàn áp người Cơ đốc giáo nào", nhưng nhấn mạnh chính phủ "cần làm nhiều hơn nữa để bảo vệ người dân ở các vùng bị bạo lực tàn phá".

Nigeria hôm 2-11 đã đề xuất tổ chức một cuộc gặp giữa Tổng thống nước này Bola Ahmed Tinubu và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ông Bwala đã gợi ý trong một bài đăng trên X rằng hai nhà lãnh đạo có thể sẽ gặp nhau sớm. "Về những khác biệt trong việc liệu các phần tử khủng bố ở Nigeria chỉ nhắm vào người Thiên chúa hay là vào người có tín ngưỡng và cả những người không có tín ngưỡng, thì nếu có, những khác biệt đó sẽ được hai nhà lãnh đạo thảo luận và giải quyết khi họ gặp nhau trong những ngày tới, tại Phủ Tổng thống hoặc Nhà Trắng", ông viết.

Giới phân tích khu vực cảnh báo phát ngôn của ông Trump có thể làm phức tạp thêm mối quan hệ vốn nhạy cảm giữa hai quốc gia. Nhà nghiên cứu Malik Samuel thuộc Tổ chức Quản trị tốt châu Phi nhận định: "Nigeria đã là đối tác chủ chốt của Mỹ trong nhiều năm. Vì vậy, bất kỳ sự hỗ trợ nào từ Mỹ để chống khủng bố hay bất ổn nói chung đều được hoan nghênh. Nhưng việc đe dọa can thiệp quân sự là thiếu tôn trọng đối với một quốc gia có chủ quyền, đồng thời không giúp ích gì cho người dân Nigeria đang phải đối mặt với các vụ giết hại của các nhóm cực đoan".

Với khoảng 220 triệu dân, Nigeria hiện là quốc gia đông dân nhất châu Phi, nơi Cơ Đốc giáo và Hồi giáo cùng tồn tại như hai tôn giáo lớn. Nhiều năm qua, nước này thường xuyên phải đối mặt với các cuộc tấn công của Boko Haram và các nhóm cực đoan khác ở vùng đông bắc. Theo giới quan sát, việc Mỹ đặt vấn đề tôn giáo làm trọng tâm trong chính sách với Nigeria có thể khoét sâu chia rẽ nội bộ, thậm chí lan sang các quốc gia láng giềng như Niger, Chad hay Cameroon - nơi các nhóm cực đoan cũng đang lợi dụng tôn giáo để tuyển mộ và mở rộng ảnh hưởng. Trong bối cảnh đó, mọi phát ngôn hay động thái mang tính đối đầu đều có thể trở thành "chất xúc tác nguy hiểm", khiến khu vực Tây Phi thêm bất ổn.

AN BÌNH

Nguồn CAĐN : https://cadn.com.vn/my-de-ngo-kha-nang-dieu-quan-hoac-khong-kich-nigeria-post321839.html