Quân đội Ukraine sẽ gặp bất lợi lớn khi không nhận được thông tin tình báo từ Mỹ. Ảnh: Reuters
Vì nhiều lý do, tầm quan trọng chính xác của tình báo Mỹ đối với hoạt động quân sự của Ukraine chưa bao giờ được công bố chi tiết. Tuy nhiên, hầu hết các nhà phân tích đều đồng ý rằng tình báo Mỹ đóng 2 vai trò quan trọng: Giúp Ukraine lên kế hoạch cho các chiến dịch tấn công nhằm vào các lực lượng Nga và cung cấp cảnh báo sớm quan trọng về các mối đe dọa từ máy bay không người lái (UAV) cũng như tên lửa Nga.
Theo BBC, thông tin từ vệ tinh và các cuộc nghe lén giúp quân đội Ukraine trên tiền tuyến xác định vị trí, hướng di chuyển và ý đồ của quân đội Nga.
Nếu không có tình báo Mỹ, Ukraine sẽ không thể khai thác hiệu quả các loại vũ khí tầm xa do phương Tây cung cấp, như hệ thống pháo phản lực HIMARS của Mỹ hay tên lửa Storm Shadow do Anh và Pháp viện trợ.
Ngoài hiệu quả về quân sự, dòng thông tin theo thời gian thực từ Washington còn giúp quân đội Ukraine, các cơ sở hạ tầng quốc gia quan trọng và dân thường được cảnh báo sớm về các mối đe dọa sắp tới.
Theo BBC, hệ thống còi báo động không kích và cảnh báo qua điện thoại di động của Ukraine, ở mức độ lớn hay nhỏ, đều dựa vào dữ liệu cảnh báo sớm do vệ tinh Mỹ cung cấp, giúp phát hiện máy bay và các vụ phóng tên lửa từ sâu bên trong lãnh thổ Nga.
Nhiều chuyên gia và cựu quan chức Mỹ cho rằng bất kỳ sự gián đoạn kéo dài nào trong việc cung cấp thông tin tình báo của Mỹ cũng có thể gây ra tác động thảm khốc đối với khả năng phòng thủ của Ukraine, đặc biệt khi chính quyền ông Trump đã quyết định tạm ngừng viện trợ quân sự cho Kiev.
Glenn Carle, cựu sĩ quan Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), tin rằng việc Mỹ ngừng cung cấp thông tin tình báo sẽ khiến nhiều binh sĩ Ukraine thiệt mạng hơn.
"Không chỉ là thiệt hại về người mà điều đó còn khiến Ukraine ít nhất phải chịu nhiều bất lợi hơn trước", ông Carle nói. "Đây thực sự là hậu quả nghiêm trọng và là một diễn biến bất lợi cho Ukraine".
Cách đây vài tháng, Ukraine hy vọng việc bổ sung thêm các hệ thống phòng không - đặc biệt là hệ thống Patriot do Mỹ sản xuất - sẽ giúp nước này bảo vệ nhiều mục tiêu hơn, bao gồm các thành phố và nhà máy điện trên toàn quốc.
Nhưng hiện tại, nguồn cung tên lửa Patriot của Ukraine đang cạn kiệt. Những cam kết mới nhất của châu Âu về việc cung cấp các hệ thống phòng không tầm ngắn và tầm trung sẽ giúp đối phó với một số mối đe dọa, nhưng không thể chống lại các tên lửa đạn đạo siêu thanh mạnh nhất của Nga.
BBC nhận định, Mỹ đang sử dụng việc trì hoãn viện trợ quân sự và tình báo như một đòn bẩy ngoại giao cứng rắn để hối thúc Ukraine hướng đến đàm phán hòa bình.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz cho rằng viện trợ quân sự cho Ukraine có thể được nối lại nếu Ukraine đồng ý tham gia vào các nỗ lực ngoại giao do Mỹ dẫn đầu.
"Tôi nghĩ nếu chúng ta có thể chốt được các cuộc đàm phán và tiến tới các cuộc đàm phán này... thì Tổng thống sẽ xem xét nghiêm túc việc dỡ bỏ lệnh tạm dừng này”, Fox News dẫn lời ông Waltz.
Loại thông tin tình báo nào được Mỹ chia sẻ với Ukraine?
Binh sĩ Ukraine trên chiến trường. Ảnh: Anadolu
Theo ABC, Washington đã chia sẻ thông tin tình báo với Kiev kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào năm 2022.
Cựu sĩ quan tình báo Glenn Carle cho biết, hoạt động chia sẻ thông tin tình báo giữa Mỹ và Ukraine bao gồm những người làm việc trực tiếp với các đơn vị chiến đấu.
"Thông tin tình báo được chia sẻ sẽ bao gồm mọi thứ từ báo cáo của các sĩ quan, đánh giá về kế hoạch, ý định và sự phân bổ lực lượng của Nga, cho đến hình ảnh vệ tinh, cho biết Nga có bao nhiêu xe tăng phía sau ngọn đồi này hoặc chúng tôi dự đoán rằng họ sẽ di chuyển một trung đội đến đây vào một thời điểm nhất định", vị cựu quan chức tình báo Mỹ nói thêm.
Hiện vẫn chưa rõ Mỹ đã cắt giảm hợp tác tình báo ở mức độ nào.
Một nguồn tin giấu tên nắm rõ tình hình nói với hãng tin Reuters rằng chính quyền ông Trump đã dừng "mọi thứ", bao gồm cả dữ liệu mục tiêu mà Ukraine sử dụng để tấn công các mục tiêu của Nga.
Nguồn tin thứ hai cho rằng hoạt động chia sẻ thông tin tình báo chỉ bị cắt giảm "một phần", nhưng không thể cung cấp thêm chi tiết.
Nguyễn Thái - BBC, ABC