Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ (CENTCOM) ngày 3.12 xác nhận kích hoạt lực lượng Đặc nhiệm Tấn công Bọ Cạp (Task Force Scorpion Strike - TFSS) để vận hành hệ thống drone cảm tử giá rẻ LUCAS. Dòng UAV này được phát triển dựa trên thiết kế Shahed-136 của Iran, với mục tiêu “đảo ngược thế trận” trước các chiến thuật UAV đang lan rộng ở Trung Đông, theo một quan chức Mỹ.
Tổng quan triển khai
TFSS trực thuộc Bộ Tư lệnh Các hoạt động Đặc biệt Trung tâm (SOCCENT) và nhận hỗ trợ từ Lực lượng Đặc nhiệm Hỗn hợp Triển khai Nhanh (REJTF) của CENTCOM, đơn vị được lập tháng 9 để rút ngắn thời gian đưa khí tài mới vào chiến trường. Khoảng hai chục binh sĩ tinh nhuệ sẽ thiết lập và vận hành hệ thống, với số lượng bàn giao “đủ lớn để mang lại mức độ năng lực đáng kể”, theo một quan chức Mỹ giấu tên.
Chiếc drone FLM 136 - mẫu thiết kế có quan hệ trực tiếp với chương trình LUCAS, được ghi nhận thực hiện màn cất cánh bằng động cơ tên lửa hỗ trợ - Ảnh: SpektreWorks
LUCAS: thiết kế, chi phí và năng lực cốt lõi
Kiểu cánh tam giác (delta wing), dài khoảng 3 m, sải cánh 2,4 m; do SpektreWorks (Arizona) phát triển hợp tác với quân đội Mỹ.
Tích hợp khả năng “phối hợp tự chủ”, phù hợp chiến thuật tấn công bầy đàn và tác chiến lấy mạng lưới làm trung tâm.
Kết nối vào hệ thống truyền thông không người lái MUSIC, cho phép phối hợp đội hình, chia sẻ dữ liệu, làm cầu nối liên lạc.
Hệ điện kép 12V/28V và mạng điều khiển tải trọng tích hợp để vận hành thiết bị trong khi bay.
Chi phí khoảng 35.000 USD/chiếc; “giá rẻ, có khả năng mở rộng quy mô”, theo Đại tá Hải quân Tim Hawkins, phát ngôn viên CENTCOM.
Khả năng triển khai linh hoạt: có thể phóng bằng máy phóng, cất cánh hỗ trợ bằng tên lửa (RATO), từ nền tảng di động trên bộ, xe cơ giới và cả tàu chiến; không cần đường băng hay hệ thống phóng chuyên dụng.
Các drone LUCAS được trưng bày tại Lầu Năm Góc hồi tháng 7 - Ảnh: Quân đội Mỹ
So sánh kỹ thuật: LUCAS và nền tảng tham chiếu
Theo cổng thông tin ODIN của quân đội Mỹ, Shahed-136 trang bị động cơ đốt trong nhỏ 50 mã lực, tốc độ tối đa khoảng 185 km/h, tầm bay tới 2.000 km, mang đầu đạn 40 kg, tối ưu tấn công mục tiêu tĩnh theo lộ trình lập trình sẵn. Trên trang của SpektreWorks, thiết kế drone mục tiêu liên quan FLM 136 có tầm bay tối đa khoảng 715 km và thời gian bay 6 giờ. Phiên bản LUCAS hoàn chỉnh được kỳ vọng có thông số vượt trội hơn nhờ công nghệ động cơ và vật liệu của Mỹ, song thông số chi tiết chưa được công bố.
Một infographic của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Mỹ (DIA) cung cấp các thông tin chi tiết về Shahed-136 và các biến thể do Nga phát triển - Ảnh: DIA
Chiến thuật sử dụng và tác động
Mỹ muốn “lật ngược thế cờ” trước Iran bằng chính phương thức tấn công bão hòa mà Tehran từng áp dụng. Drone giá rẻ như LUCAS có thể làm “mồi nhử” khiến đối phương tiêu hao tên lửa phòng không đắt tiền, qua đó tạo ưu thế chi phí cho bên tấn công. Nga và Iran được cho là đang tích hợp nhắm mục tiêu động; Mỹ tham gia cuộc đua này với nền tảng công nghệ cao được kỳ vọng tạo ra biến thể nguy hiểm hơn. Phân tích trước đó của TWZ dự báo các hướng nâng cấp gồm kháng chế áp điện tử, dẫn đường tự chủ không cần GPS và tấn công mục tiêu di động.
Tình hình triển khai
TFSS hiện chưa sử dụng LUCAS trong thực chiến nhưng đã tiến hành phóng thử trong khu vực. Một quan chức Mỹ nhấn mạnh năng lực răn đe khi các hệ thống được đồn trú “ngay tại nơi cần thiết”. Dù có lệnh ngừng bắn, lực lượng Houthi tại Yemen “nằm trong tầm ngắm” nếu cần. Việc đưa LUCAS vào biên chế tại Trung Đông phù hợp nỗ lực rộng hơn của Mỹ nhằm mở rộng quy mô, phạm vi năng lực tấn công tầm xa bằng giải pháp chi phí thấp, dễ sản xuất.
Các drone tấn công giá rẻ LUCAS được bố trí trên đường băng tại một căn cứ nằm trong vùng hoạt động của Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ - Ảnh: CENTCOM
CTVX