Hôm 20-4, Tổng thống Donald Trump ban hành danh sách "gian lận phi thuế quan" gồm 8 điểm. Ông cảnh báo các quốc gia về các hành vi vi phạm không liên quan thuế quan có thể làm hỏng mối quan hệ với Mỹ.
Cảnh báo được đưa ra vài ngày sau khi nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố tạm dừng áp thuế toàn diện đối với tất cả đối tác trong 90 ngày, trừ Trung Quốc.
Theo nhà lãnh đạo Mỹ, hơn 75 đối tác đã đàm phán và không trả đũa thuế quan đối ứng của ông. Điều này dẫn đến việc tạm dừng áp thuế toàn diện. Trong 90 ngày, thuế đối ứng mức cao tạm dừng, chỉ còn mức cơ sở 10% có hiệu lực.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: Anadolu
Trong danh sách 8 điểm, Tổng thống Donald Trump đề cập việc thao túng tiền tệ - cáo buộc mà ông đưa ra trước đây đối với một số đối tác vì "cố tình phá giá tiền tệ" của họ. Điều này nhằm “khiến hàng xuất khẩu của họ cạnh tranh hơn trong khi làm cho các sản phẩm của Mỹ đắt hơn ở nước ngoài”.
Một cảnh báo khác là về thuế giá trị gia tăng (VAT) áp dụng cho hàng nhập khẩu nhưng được hoàn lại cho hàng xuất khẩu ở nhiều quốc gia.
Nhà lãnh đạo Mỹ cũng cảnh báo về việc bán phá giá dưới giá thành, trợ cấp xuất khẩu và các khoản trợ cấp khác của chính phủ, tiêu chuẩn bảo hộ nông nghiệp, hàng giả, vi phạm bản quyền, trộm cắp sở hữu trí tuệ và trốn thuế.
Ngoài ra, Tổng thống Donald Trump cáo buộc Nhật Bản đang sử dụng "bài kiểm tra bóng bowling" để "lừa" các công ty ô tô Mỹ không bán ô tô cho người tiêu dùng Nhật Bản.
"Họ lấy một quả bóng bowling từ độ cao 6 m trên không và thả nó xuống mui xe. Nếu mui xe bị móp, chiếc xe sẽ không đủ điều kiện. Thật kinh khủng" - ông nói.
Trong khi tạm dừng áp thuế đối với tất cả đối tác, Tổng thống Donald Trump đã tăng thuế lên tới 145% đối với Trung Quốc, cá biệt có mặt hàng chịu thuế tới 245%.
Về phần Trung Quốc, họ vừa khuyến cáo các quốc gia khác không nên thực hiện một thỏa thuận thương mại rộng lớn hơn với Mỹ. Bắc Kinh trước đó đáp trả bằng mức thuế 125% đối với hàng hóa của Washington.
"Sự xoa dịu sẽ không mang lại hòa bình và sự thỏa hiệp sẽ không được tôn trọng. Trung Quốc kiên quyết phản đối bất kỳ bên nào đạt được thỏa thuận mà gây tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc. Nếu tình huống như vậy xảy ra, Trung Quốc sẽ không bao giờ chấp nhận và sẽ kiên quyết thực hiện các biện pháp đối phó có đi có lại" - một phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố ngày 21-4.
Bắc Kinh cũng chỉ trích Washington vì "lạm dụng" thuế quan đối với tất cả đối tác thương mại với "chiêu trò gọi là tương đương”, đồng thời buộc tất cả các bên phải bắt đầu các cuộc đàm phán thuế quan có đi có lại với mình.
Phạm Nghĩa