Hình minh họa
Sự thật, Anh nhập khẩu dầu chủ yếu từ đâu?
Mặc dù Na Uy là nhà cung cấp dầu quan trọng cho Anh, nhưng theo số liệu Chính phủ, Mỹ mới là nhà cung cấp dầu lớn nhất của Anh vào năm 2023 – năm gần nhất có dữ liệu đầy đủ.
Số liệu hàng tháng mới nhất (tính đến tháng 10/2024) cũng cho thấy Mỹ là nguồn cung dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ lớn nhất cho Anh trong suốt năm 2024.
Khi tính riêng dầu thô, Mỹ đứng đầu về nguồn cung mỗi tháng. Khi tính cả dầu thô và chất lỏng khí tự nhiên (NGL), Mỹ cũng là nhà cung cấp lớn nhất mỗi tháng.
Điều gì xảy ra nếu một mỏ dầu vượt qua biên giới?
Nhiều quốc gia, bao gồm Na Uy và Anh, có các thềm lục địa ở Biển Bắc, nơi họ có quyền khai thác dầu khí.
Tuy nhiên, địa lý không phải lúc nào cũng rõ ràng, và một số mỏ dầu ở Biển Bắc kéo dài qua biên giới và nằm trên lãnh thổ của nhiều quốc gia. Tuy vậy, số lượng mỏ dầu như vậy giữa Na Uy và Anh là rất ít.
Mỗi khi một mỏ dầu vượt qua biên giới Anh và Na Uy được phát hiện, Chính phủ hai nước sẽ đàm phán để đảm bảo "lợi ích từ việc khai thác được phân chia một cách công bằng và hợp lý".
Các công ty được cấp phép khai thác sẽ xác định trữ lượng dầu khí, cũng như phần nào nằm trên lãnh thổ của mỗi quốc gia. Đây sẽ là cơ sở để thiết lập thỏa thuận giữa hai Chính phủ. Các thỏa thuận loại này rất phổ biến trên toàn thế giới.
Một nghiên cứu năm 2020 của Đại học Dundee cho thấy nguồn gốc của các thỏa thuận gọi là “quốc tế hóa đơn vị” bắt đầu từ một loạt các thỏa thuận ở Biển Bắc, chẳng hạn như thỏa thuận giữa Anh và Na Uy vào năm 1965.
Thỏa thuận năm 1965 quy định rằng, nếu một mỏ dầu hoặc bất kỳ khoáng sản nào khác kéo dài qua đường biên giới, các bên nên “tìm cách đạt được thỏa thuận về cách khai thác hiệu quả nhất cấu trúc hoặc mỏ này và cách phân chia lợi ích thu được từ đó”.
Theo nghiên cứu của Đại học Dundee, quá trình này bao gồm việc ước tính trữ lượng thuộc về mỗi quốc gia. Điều này đảm bảo rằng, “mỗi quốc gia tham gia khai thác cuối cùng đều nhận được phần sản lượng công bằng và hợp lý từ đơn vị khai thác”, nghiên cứu bổ sung.
Thỏa thuận đầu tiên giữa Anh và Na Uy thuộc loại này là dành cho mỏ Frigg vào năm 1978, và nhiều thỏa thuận khác đã được ký kết sau đó.
Phần chia của Na Uy trong các mỏ xuyên biên giới là bao nhiêu?
Phần lớn mỏ Statfjord nằm phía Na Uy, nên Na Uy sở hữu 85,47% trữ lượng mỏ. Trong khi đó, mỏ Murchison chủ yếu nằm phía Anh, nên phần của Na Uy chỉ là 22,2%. Phần của Na Uy tại mỏ Blane là 18%, tại mỏ Enoch là 20%.
Na Uy sở hữu 62% mỏ Utgard, 5,51% mỏ Islay và 7% mỏ Flyndre. Tuy nhiên, hãng tin PA không tìm được dữ liệu về phần của Na Uy trong mỏ Frigg.
Như vậy, Na Uy chia sẻ với Anh 8 trong số 123 mỏ trên thềm lục địa Na Uy đã khai thác dầu khí kể từ năm 1971.
Lợi ích của việc khai thác dầu ở Anh là gì?
Mặc dù có mục tiêu dài hạn nhằm giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ, Anh vẫn tiêu thụ một lượng lớn dầu.
Nhiều người ủng hộ việc mở thêm các mỏ dầu khí mới ở Biển Bắc của Anh, vì cho rằng khai thác nội địa sẽ cải thiện an ninh năng lượng của quốc gia. Tuy nhiên, do phần lớn dầu được xuất khẩu, một số nhà phân tích lại không đồng tình.
Các cố vấn của Chính phủ cho biết: “Bất kỳ sự gia tăng nào trong việc khai thác dầu khí ở Anh sẽ chỉ có tác động không đáng kể đến giá cả mà người tiêu dùng Anh phải đối mặt trong tương lai”.
Cựu Bộ trưởng Năng lượng Claire Coutinho cũng tuyên bố vào năm 2023 rằng, kế hoạch cấp giấy phép khai thác dầu khí hàng năm của bà không chắc chắn sẽ giúp giảm hóa đơn năng lượng cho các hộ gia đình.
Tuy nhiên, năng lượng nhập khẩu thường đắt hơn một phần vì phải vận chuyển đến Anh, dẫn đến phát sinh thêm chi phí.
Khai thác dầu khí ở Anh thay vì nhập khẩu mang lại nhiều lợi ích khác. Các công ty khai thác dầu khí đóng góp hàng tỷ bảng Anh tiền thuế và hỗ trợ hàng chục – thậm chí hàng trăm – nghìn việc làm.
Anh Thư
AFP