Việc điều động lực lượng bắt đầu được ghi nhận từ ngày 10/12/2025, khi Bộ Quốc phòng Mỹ xác nhận nhiều đơn vị trực thuộc Vệ binh Quốc gia bang Vermont đã triển khai đến căn cứ Roosevelt Roads ở Puerto Rico.
Vị trí này chỉ cách bờ biển Venezuela khoảng 800 km, cho phép chiến đấu cơ và máy bay hỗ trợ của Mỹ hoạt động với tần suất cao hơn tại khu vực được đánh giá là trọng điểm của các tuyến vận chuyển ma túy từ Nam Mỹ.
Theo thông tin công bố, thành phần tăng cường lần này bao gồm một số tiêm kích tàng hình F-35A.
Đây là loại máy bay thế hệ 5 do Tập đoàn Lockheed Martin phát triển, có khả năng tàng hình, tích hợp radar AN/APG-81 với chế độ theo dõi đa mục tiêu, tốc độ tối đa xấp xỉ Mach 1.6 và tầm chiến đấu hơn 1.000 km khi mang theo vũ khí trong khoang trong.
F-35A được xem là khí tài chủ lực của không quân Mỹ trong các nhiệm vụ răn đe, kiểm soát không phận và tác chiến chính xác.
Song song với F-35A, Mỹ còn điều động thêm phi cơ HC-130J Combat King II, dòng máy bay vận tải chuyên hỗ trợ tìm kiếm - cứu nạn tầm xa.
HC-130J có thể bay liên tục hơn 4.000 km, triển khai phao cứu sinh, thả thiết bị liên lạc hoặc hỗ trợ tiếp tế cho lực lượng mặt đất.
Đi kèm là trực thăng HH-60W Jolly Green II, phiên bản cứu nạn cải tiến của dòng UH-60 Black Hawk, được trang bị radar thời tiết, cảm biến hồng ngoại, thùng nhiên liệu phụ và hệ thống phòng vệ tên lửa hiện đại. Đây là lực lượng nòng cốt trong nhiệm vụ trục vớt phi công nếu xảy ra tai nạn khi hoạt động gần vùng biển Venezuela.
Giới quan sát nhận định sự tăng cường này là bước tiếp theo trong chiến dịch Southern Spear, chiến dịch được Mỹ triển khai từ đầu tháng 11/2025 với mục tiêu chặn đứng các đường dây buôn lậu ma túy từ Nam Mỹ vào lãnh thổ Mỹ.
Trong khuôn khổ chiến dịch, Washington đã luân phiên triển khai nhiều nhóm tàu mặt nước, máy bay tiếp dầu KC-135 cùng khí tài tác chiến điện tử nhằm mở rộng phạm vi giám sát trên không và trên biển.
Venezuela đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về các hoạt động quân sự gia tăng quanh không phận và vùng biển mình tuyên bố chủ quyền.
Trong nhiều tuyên bố trước đó, chính quyền Caracas cáo buộc Mỹ đang thực hiện hành động "đe dọa trực tiếp" và "vi phạm môi trường an ninh khu vực".
Căng thẳng leo thang khi vào đầu tháng 12/2025, 2 chiến đấu cơ Mỹ đã tiến hành chuyến bay tuần tra trên Vịnh Venezuela, khiến Caracas triệu tập đại diện ngoại giao Mỹ để phản đối.
Trong bối cảnh đó, Washington khẳng định chiến dịch chỉ nhằm ngăn chặn ma túy và đảm bảo an ninh cho vùng Caribbean.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia quân sự cho rằng việc triển khai F-35A - vốn là khí tài chiến lược - cho thấy Mỹ muốn tạo sức ép lớn hơn lên Venezuela.
Việc bố trí đồng thời HC-130J và HH-60W cũng phản ánh tính toán chuẩn bị sẵn khả năng cứu nạn trong trường hợp xảy ra va chạm hoặc sự cố ngoài ý muốn.
Từ góc độ chiến lược, sự hiện diện của tiêm kích F-35A tại Puerto Rico giúp Mỹ duy trì ưu thế kiểm soát bầu trời Caribbean. Với khả năng tấn công ngoài tầm phòng không đối phương, F-35A có thể bao phủ nhiều khu vực nhạy cảm chỉ trong thời gian ngắn.
Bên cạnh đó, hệ thống cảm biến mạnh của F-35A còn hỗ trợ thu thập dữ liệu tình báo, phục vụ cho cả nhiệm vụ tuần tra lẫn đánh giá hoạt động tàu thuyền nghi vấn.
Giới phân tích cho rằng dù Mỹ tuyên bố không muốn xung đột kéo dài với Venezuela, việc tăng cường lực lượng liên tục từ cuối tháng 11/2025 đến nay là tín hiệu rõ ràng cho thấy Washington đang củng cố thế trận răn đe ở vùng biển phía nam.
Tình hình được dự đoán sẽ tiếp tục căng thẳng cho đến khi chiến dịch Southern Spear đạt được kết quả đáng kể hoặc hai bên thiết lập được cơ chế đối thoại an ninh mới.
Việt Hùng