Mỹ tìm cách đối phó 'đàn ong sắt' Trung Quốc

6 giờ trướcBài gốc

Đây là điểm yếu có thể khiến Mỹ chịu rủi ro lớn nếu xảy ra xung đột với các đối thủ ngang hàng, đặc biệt là Trung Quốc, quốc gia đã nhanh chóng phát triển và đa dạng hóa năng lực máy bay không người lái (UAV/drone).

Theo các tác giả nghiên cứu Stacie Pettyjohn và Molly Campbell, quân đội Trung Quốc đang phát triển hệ thống UAV tự động hóa ở quy mô lớn. Nếu Mỹ không có “kho dự trữ dồi dào” các năng lực chống UAV được nâng cấp mạnh mẽ, chiến lược tác chiến phân tán của Mỹ có nguy cơ bị áp đảo bởi các đợt tấn công ồ ạt.

Ba ưu tiên chính

Nghiên cứu đề xuất nhiều giải pháp, trong đó 3 khuyến nghị nổi bật gồm: phát triển loại đạn dược cải tiến chuyên để đối phó UAV cỡ nhỏ; triển khai vũ khí năng lượng định hướng như vi sóng công suất cao (HPM) để tiêu diệt đàn UAV lớn; sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cùng máy học cho khâu phát hiện sớm.

Quân nhân Mỹ điều khiển một chiếc drone Skydio trong khuôn khổ thử nghiệm thực địa hệ thống chống máy bay không người lái tại khu huấn luyện - Ảnh: Thủy quân lục chiến Mỹ

Bà Pettyjohn cho rằng việc cải tiến đạn dược sẵn có để phù hợp chống UAV là giải pháp “hợp lý và dễ thực hiện”, chẳng hạn trang bị cho tiểu đoàn bộ binh các xe gắn pháo phòng không cơ động tương tự cách Ukraine đang áp dụng. Tuy nhiên, hiện mới chỉ hải quân Mỹ triển khai ý tưởng này, khi gắn đạn pháo cỡ 127mm lên khu trục hạm. Trong tương lai, hệ thống trên bộ và trên không cũng cần được áp dụng cách tiếp cận tương tự.

Đối với đàn UAV tự động hóa số lượng lớn, chuyên gia Pettyjohn nhận định không thể chỉ dựa vào hỏa lực thông thường. Nghiên cứu của CNAS khẳng định HPM là “công nghệ có khả năng cao nhất trong việc vô hiệu hóa các đợt tấn công quy mô lớn”.

Thách thức từ đàn UAV đa dạng

Nghiên cứu cảnh báo rằng quân đội Trung Quốc nhiều khả năng sẽ triển khai các loạt tấn công hỗn hợp bằng UAV, tên lửa và đàn UAV tự động, vượt ngoài khả năng xử lý của các hệ thống phòng thủ truyền thống vốn chỉ tiêu diệt từng mục tiêu một. Dù các biện pháp gây nhiễu (jamming) có thể hiệu quả hơn, đối thủ hoàn toàn có thể đổi tần số điều khiển để vô hiệu hóa.

Do đó, theo bà Pettyjohn, giải pháp tối ưu là kết hợp hỏa lực động năng để “giảm đàn”, trước khi dùng HPM làm tuyến phòng thủ cuối cùng, có thể vô hiệu hàng loạt UAV cùng lúc. Điều kiện tiên quyết là hệ thống phải phát hiện sớm và chính xác mối đe dọa, qua đó tối đa thời gian phản ứng.

AI và máy học được xem là công cụ then chốt hỗ trợ máy tính nhận diện mục tiêu ngay từ đầu, giúp rút ngắn chu trình “phát hiện - phản ứng - tiêu diệt” trong môi trường chiến sự cường độ cao.

Đội hình UAV chiến đấu của quân đội Trung Quốc được giới thiệu trong cuộc duyệt binh hôm 3.9 - Ảnh: Mạng xã hội Trung Quốc

Nhiệm vụ vượt ra ngoài phòng không truyền thống

Nghiên cứu cũng nhấn mạnh, nhiệm vụ chống UAV không chỉ là một phần của phòng không truyền thống. Thay vào đó, bất kỳ đơn vị nào, ở bất cứ đâu, đều có thể đối mặt nguy cơ bị UAV tấn công, do đó mọi lực lượng cần có mức độ tự bảo vệ nhất định.

Tác giả Pettyjohn chỉ ra rằng lục quân Mỹ hiện vẫn coi chống UAV như một nhánh của phòng không, đặc biệt đối với UAV cỡ trung (nhóm 3). Tuy nhiên, thực tế đòi hỏi cách tiếp cận toàn diện hơn.

Cuối tháng 8.2025, Lầu Năm Góc đã giải thể Văn phòng Hỗn hợp chống UAV cỡ nhỏ (JCO) - đơn vị liên quân từng phụ trách đánh giá và thẩm định năng lực chống UAV, do thiếu thẩm quyền bắt buộc mua sắm. Thay thế là Lực lượng đặc nhiệm liên ngành 401, do lục quân điều hành, với nhiệm vụ “phân bổ nguồn lực, nhanh chóng cung cấp năng lực chống UAV chung cho toàn quân, bảo vệ không phận và đánh bại mối đe dọa”.

Bà Pettyjohn cho biết đây là tín hiệu tích cực vì mở rộng trách nhiệm vượt ra ngoài lĩnh vực phòng không. Tuy nhiên, bà lưu ý Lực lượng 401 chủ yếu tập trung vào năng lực chống UAV trong phạm vi lãnh thổ Mỹ, vốn chịu nhiều ràng buộc pháp lý và chính sách. Điều này khó đáp ứng nhu cầu khi đối phó các mối đe dọa từ đối thủ như Trung Quốc ở nước ngoài.

Báo cáo của CNAS khẳng định, nếu không nhanh chóng tăng tốc phát triển và triển khai công nghệ chống UAV, Mỹ sẽ đối mặt nguy cơ lớn khi đối thủ có thể sử dụng chiến thuật tấn công bằng đàn UAV và tên lửa quy mô lớn. Các giải pháp được đề xuất từ đạn dược cải tiến, vũ khí năng lượng định hướng, đến AI và máy học, đều đòi hỏi đầu tư khẩn trương và phối hợp liên ngành.

Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược ngày càng gay gắt, đặc biệt tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, năng lực chống UAV không chỉ quyết định hiệu quả phòng thủ, mà còn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cán cân chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc trong các kịch bản xung đột tương lai.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/my-tim-cach-doi-pho-dan-ong-sat-trung-quoc-237370.html