Mỹ, Trung Quốc, Thái Lan... quy định thế nào về bảo vệ thẩm phán?

11 giờ trướcBài gốc

Mới đây, TAND Tối cao đã công bố dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về chế độ bảo vệ thẩm phán.

Theo đó, dự thảo quy định 4 nội dung bảo vệ và các biện pháp thực hiện, gồm: Bảo vệ sự độc lập và chỉ tuân theo pháp luật trong giải quyết, xét xử vụ án, vụ việc; bảo vệ vị trí công tác, việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn; bảo vệ bí mật an toàn, thông tin, dữ liệu cá nhân và bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp khác của thẩm phán, thân nhân của thẩm phán.

Vậy các nước khác quy định thế nào về việcbảo vệ thẩm phán?

Các nước quy định thế nào về bảo vệ thẩm phán? Ảnh: AAP

Anh

Theo trang web của Hệ thống Tư pháp Anh (judiciary.uk), việc cá nhân thẩm phán và toàn bộ hệ thống tư pháp giữ được sự vô tư, độc lập trước mọi sức ép bên ngoài và cả giữa thẩm phán với nhau là điều vô cùng quan trọng.

Khi thực hiện chức năng xét xử, thẩm phán phải hoàn toàn tự do, không chịu bất kỳ ảnh hưởng không thích đáng nào. Những ảnh hưởng đó có thể đến từ nhiều phía - từ sức ép của cơ quan hành pháp hay lập pháp, từ các bên đương sự, các nhóm lợi ích, truyền thông, lợi ích cá nhân, hay thậm chí từ các thẩm phán khác, đặc biệt là những người cấp trên.

Còn theo trang web của Quốc hội Anh (parliament.uk), hiện nay, các tòa án được trang bị hệ thống bảo vệ và an toàn vững chắc nhằm bảo vệ thẩm phán và tất cả những người tham gia tố tụng khỏi các cá nhân hoặc nhóm có hành vi bạo lực hay đe dọa.

Các biện pháp này bao gồm hệ thống kiểm soát nhằm phát hiện và ngăn chặn các mối đe dọa tiềm tàng. Cụ thể, tòa án được trang bị camera giám sát, hệ thống báo động và kiểm soát ra vào.

Mọi người khi đến tòa đều phải qua kiểm tra an ninh để phát hiện và tịch thu các vật dụng có thể được dùng làm vũ khí. Các nhân viên an ninh tòa án có quyền ngăn chặn, khống chế hoặc buộc rời khỏi tòa những cá nhân hoặc nhóm có hành vi đe dọa bạo lực.

Những quy trình này được rà soát thường xuyên để đảm bảo an ninh đạt hiệu quả cao nhất trong phạm vi có thể. Trong năm tài chính 2026, Chính phủ Anh dự kiến sẽ đầu tư thêm 22 triệu bảng Anh để triển khai chương trình tăng cường an ninh tại các tòa án và phòng xử án, bao gồm việc bổ sung nhân viên an ninh tòa án và nâng cấp các hệ thống bảo vệ vật lý, nhằm tiếp tục giảm thiểu rủi ro.

Mỹ

Theo trang web của Cơ quan Cảnh sát Tư pháp Liên bang Mỹ (usmarshals.gov), Cục Cảnh vệ Tư pháp thuộc Cơ quan Cảnh sát Tư pháp Liên bang chịu trách nhiệm bảo vệ quá trình tư pháp liên bang với vai trò là lực lượng chấp pháp của tòa án liên bang kể từ năm 1789.

Cục này có nhiệm vụ bảo vệ quá trình xét xử bằng cách bảo đảm mọi hoạt động tư pháp được tiến hành an toàn, trật tự; đồng thời bảo vệ các thẩm phán liên bang, thành viên bồi thẩm đoàn và các cán bộ khác trong ngành tư pháp liên bang.

Cục Cảnh vệ Tư pháp phụ trách bảo vệ cơ sở tòa án liên bang tại 94 khu vực tư pháp và 12 khu vực phúc thẩm của hệ thống Tòa án Liên bang Mỹ. Cơ quan này hiện đang bảo vệ hơn 2.200 thẩm phán đương nhiệm, cùng khoảng 26.000 công tố viên và nhân viên tòa án liên bang, cũng như công dân đến làm việc hoặc tham dự tại các tòa án liên bang trên toàn quốc.

Trung Quốc

Một hệ thống pháp lý chặt chẽ, với trung tâm là "Luật Thẩm phán" và các quy định chuyên biệt, đã được Trung Quốc thiết lập nhằm đảm bảo tính độc lập của hoạt động xét xử và bảo vệ đội ngũ thẩm phán, kiểm sát viên trước những can thiệp trái pháp luật, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực thi công lý.

Cơ sở pháp lý cốt lõi cho việc bảo vệ này là "Luật Thẩm phán của Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa" (Judges Law of the People’s Republic of China). Bên cạnh đó, các quy định chuyên biệt hơn như "Quy định về việc bảo vệ nhân sự tư pháp khi thực hiện nhiệm vụ hợp pháp" (gọi tắt là Quy định về việc bảo vệ nhân sự tư pháp) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cụ thể hóa các biện pháp bảo vệ.

Ngay tại Điều 7 của Luật Thẩm phán đã nêu rõ nguyên tắc nền tảng: “Thẩm phán được pháp luật bảo vệ, khi thực hiện nhiệm vụ xét xử không được phép bị cơ quan hành chính, tổ chức xã hội hoặc cá nhân can thiệp”.

Nguyên tắc này được chi tiết hóa trong "Quy định về việc bảo vệ nhân sự tư pháp". Điều 2 của văn bản này trao cho các thẩm phán và kiểm sát viên quyền từ chối mọi yêu cầu vi phạm chức trách hoặc cản trở tính công bằng của hoạt động tư pháp.

Đáng chú ý, quy định yêu cầu các cán bộ tư pháp phải ghi chép lại một cách trung thực và đầy đủ mọi hành vi can thiệp. Đây được xem là cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm đối với những cá nhân, tổ chức liên quan.

Các quy định không chỉ ngăn chặn sự can thiệp mà còn bảo vệ thẩm phán trên nhiều phương diện khác. Điều 3 khẳng định các cơ quan và cá nhân không được yêu cầu thẩm phán, kiểm sát viên thực hiện những công việc nằm ngoài phạm vi chức trách của họ.

Về mặt nhân sự, Điều 4 đảm bảo sự ổn định và an toàn nghề nghiệp cho đội ngũ thẩm phán. Theo đó, họ không thể bị điều chuyển, miễn nhiệm, cách chức, hay xử lý kỷ luật vì những lý do không được quy định trong luật hoặc khi chưa thông qua các thủ tục pháp lý bắt buộc.

Một nội dung quan trọng khác là việc xác định trách nhiệm của thẩm phán đối với các bản án sai. Điều 11 của Quy định đưa ra một cơ chế miễn trừ có điều kiện, trong đó nêu: “Thẩm phán và kiểm sát viên không phải chịu trách nhiệm đối với các vụ án bị xét xử sai, trừ trường hợp họ cố ý vi phạm pháp luật, quy định hoặc có sự cẩu thả nghiêm trọng dẫn đến bản án sai và gây hậu quả nghiêm trọng”.

Úc

Tại Úc, vấn đề bảo vệ an toàn cho thẩm phán đang trở thành mối quan tâm ngày càng lớn sau nhiều vụ đe dọa nhằm vào giới tư pháp. Theo Hiệp hội Thẩm phán Úc (AJOA), hơn 60% thẩm phán ở bang New South Wales từng bị đe dọa, trong đó 40% nhận được lời đe dọa gây hại đến thân thể.

Luật An ninh Tòa án năm 2013 trao cho cơ quan an ninh tòa án quyền kiểm soát người ra vào, tịch thu vũ khí và trục xuất đối tượng gây rối để đảm bảo an toàn cho những người làm việc và tham dự phiên xử.

Trong khi đó, Luật Hình sự năm 1900 của bang New South Wales quy định hình phạt lên đến 10 năm tù cho hành vi trả thù hoặc đe dọa thẩm phán, nhân chứng hay bồi thẩm viên.

Bên cạnh đó, Luật về Các chức danh tư pháp năm 1986 bảo đảm miễn trừ trách nhiệm pháp lý cho thẩm phán trong quá trình thi hành công vụ, giúp họ yên tâm thực hiện phán quyết mà không lo bị kiện tụng hoặc trả đũa.

Ngoài ra, Điều 68A Đạo luật Bồi thẩm đoàn năm 1977 cũng có quy định về việc yêu cầu thông tin hoặc quấy rối bồi thẩm viên/cựu bồi thẩm viên.

Theo Điều 68A, bất kỳ ai tìm cách hỏi thông tin hoặc quấy rối một bồi thẩm viên hay cựu bồi thẩm viên để biết chi tiết về quá trình thảo luận hoặc cách họ đưa ra ý kiến, kết luận trong một vụ án hay cuộc điều tra đều phạm tội.

Trong vụ xét xử phát thanh viên John Laws, Chánh án Wood cho biết việc quốc hội tăng hình phạt tối đa từ phạt tiền lên tù bảy năm vào năm 1997 cho thấy sự nghiêm trọng của hành vi xâm phạm bí mật của phòng nghị án. Tuy nhiên, trong vụ này, ông John Laws chỉ bị tuyên án treo.

Các nước có quy định rất nghiêm ngặt về việc bảo vệ thẩm phán. Ảnh minh họa: THE COUNCIL OF EUROPE

Thái Lan

Ở Thái Lan, thẩm phán được bảo vệ theo luật chống hành hung (Mục 390-398 Bộ Luật Hình sự) và phỉ báng như tất cả công dân.

Ngoài ra, Điều 38 trong Luật Tổ chức về Thủ tục của Tòa án Hiến pháp trao cho Tòa án quyền duy trì trật tự trong quá trình xét xử và, khi cần thiết, có thể ra lệnh cho cá nhân hoặc nhóm người thực hiện hoặc kiềm chế thực hiện một hành vi cụ thể, để phiên tòa được tiến hành đúng trật tự và đúng thời hạn.

Trước khi có Điều 38, các thẩm phán Tòa án Hiến pháp đã được pháp luật về chống phỉ báng bảo vệ, và nếu hành vi vi phạm diễn ra trên mạng, thì còn được bảo vệ theo Luật Tội phạm máy tính.

THẢO VY - DƯƠNG KHANG

Nguồn PLO : https://plo.vn/my-trung-quoc-thai-lan-quy-dinh-the-nao-ve-bao-ve-tham-phan-post876727.html