Mỹ tuyên bố Israel chấp nhận ranh giới quân sự bước đầu, hòa bình ở Gaza đang đến gần?

4 giờ trướcBài gốc

Đề xuất của Tổng thống Trump

Trong một phát biểu được xem là bước ngoặt trong tiến trình tìm kiếm hòa bình Trung Đông, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng Israel đã đồng ý với “ranh giới quân sự bước đầu” tại Dải Gaza – một phần trong thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin do Washington làm trung gian. Theo ông Trump, lệnh ngừng bắn có thể có hiệu lực “ngay lập tức” nếu Hamas cũng chấp thuận các điều khoản tương ứng.

Bản đồ do Mỹ đề xuất về kế hoạch tái triển khai lực lượng Israel tại Dải Gaza cho thấy những tuyến kiểm soát sâu nhất từng được trình bày trong các vòng đàm phán ngừng bắn gần đây. Theo giới quan sát, nhiều khả năng đề xuất của Mỹ sẽ vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Hamas.

Cảnh đổ nát vì xung đột Israel-Hamas ở Dải Gaza. Ảnh: Reuters

Theo nội dung bản đồ được Tổng thống Donald Trump công bố trên nền tảng Truth Social, quân đội Israel sẽ duy trì hiện diện sâu 6,5 km ở khu vực phía Nam Gaza, 2 km tại khu vực trung tâm và 3,5 km ở phía Bắc, sau khi toàn bộ 48 con tin Israel còn lại được phóng thích.

So với bản đồ do các nhà hòa giải trung gian trình bày với Hamas hồi giữa tháng 7/2025, đề xuất mới của Washington mở rộng đáng kể phạm vi kiểm soát của Israel. Khi đó, ranh giới sâu nhất chỉ kéo dài 1,6 km vào bên trong Gaza, và ngay cả ở thời điểm đó, Hamas đã tìm cách thương lượng để đẩy lùi thêm các vị trí quân sự của Israel.

Một nguồn tin từ Tel Aviv tiết lộ rằng, bản đồ hiện tại của Mỹ gần như trùng khớp với các tuyến quân sự mà Israel từng thiết lập trước khi phát động Chiến dịch “Gideon’s Chariots II” hồi tháng 8, nhằm giành quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Bắc Gaza.

Trong bài phát biểu truyền hình tối 4/10, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khẳng định: “Hamas sẽ phải thả toàn bộ con tin của chúng tôi, và Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) sẽ tái triển khai theo cách bảo đảm rằng IDF vẫn duy trì quyền kiểm soát toàn bộ các khu vực chiến lược sâu bên trong Dải Gaza".

Đề xuất này, dù được xem là một bước đi mang tính nhượng bộ kỹ thuật, trên thực tế lại củng cố quyền kiểm soát quân sự lâu dài của Israel – điều mà Hamas và nhiều bên trung gian coi là không thể chấp nhận trong bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn bền vững nào.

Hiện tại, Hamas tuyên bố sẵn sàng tham gia đàm phán để trả tự do cho tất cả con tin nhưng chưa chấp nhận đề xuất của ông Trump vô điều kiện.

Kể từ khi xung đột bùng nổ vào tháng 10/2023, Dải Gaza trở thành tâm điểm của một trong những chiến dịch quân sự khốc liệt nhất trong lịch sử Israel. Tel Aviv từng tuyên bố mục tiêu là “xóa sổ năng lực quân sự của Hamas”, nhưng sau nhiều tháng giao tranh, sức ép từ quốc tế, đặc biệt là từ Washington và Liên minh châu Âu, đã buộc chính quyền Israel phải xem xét các giải pháp “giai đoạn”, trong đó bao gồm việc xác lập ranh giới kiểm soát tạm thời.

Ông Trump tìm lại vai trò trung gian

Phát biểu của ông Trump không chỉ mang tính thông tin, mà còn là một tuyên bố chính trị rõ rệt. Sau khi trở lại Nhà Trắng, ông đang tìm cách tái khẳng định vị thế của Mỹ như trung gian duy nhất có thể buộc Israel và Hamas ngồi vào bàn đàm phán. Trong bối cảnh uy tín của Washington bị tổn hại nặng nề do thương vong dân sự ở Gaza và những bất đồng trong chính nội bộ phương Tây, việc ông Trump công bố “sự đồng thuận bước đầu” của Israel được xem là nỗ lực lấy lại thế chủ động.

Các nhà phân tích cho rằng tuyên bố này cũng phản ánh phong cách đàm phán đặc trưng của ông Trump, đặt thực tế chính trị lên trước hình thức ngoại giao. Bằng cách công khai thông tin trước khi đạt được thỏa thuận hoàn chỉnh, ông muốn tạo ra áp lực dư luận để buộc các bên, đặc biệt là Hamas, phải đưa ra phản hồi tích cực.

Đối với chính quyền Thủ tướng Benjamin Netanyahu, việc chấp thuận “ranh giới quân sự bước đầu” là một sự đánh đổi phức tạp. Một mặt, Tel Aviv chịu sức ép ngày càng lớn từ Mỹ, Liên Hợp Quốc và các đồng minh châu Âu yêu cầu giảm quy mô chiến dịch tại Gaza. Mặt khác, nội bộ Israel vẫn chia rẽ sâu sắc: phe diều hâu phản đối bất kỳ thỏa hiệp nào với Hamas, trong khi phe ôn hòa cho rằng tiếp tục chiến tranh chỉ khiến Israel bị cô lập.

Nếu Israel đồng thuận với tuyên bố của ông Trump, đây có thể là tín hiệu cho thấy sự chuyển hướng chiến lược, từ mục tiêu tiêu diệt hoàn toàn Hamas sang việc thiết lập một giải pháp mềm mỏng hơn trong cách giải quyết xung đột trong khu vực.

Hy vọng đang hé mở?

Câu hỏi lớn nhất hiện nay là liệu tuyên bố của ông Trump có thực sự mở đường cho một lệnh ngừng bắn bền vững hay chỉ là một bước đi chiến thuật nhằm làm dịu dư luận quốc tế. Hamas đến nay vẫn chưa đưa ra phản hồi chính thức, trong khi các nhóm vũ trang tại Gaza tuyên bố sẽ “không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận nào không bảo đảm quyền tự quyết của người Palestine”.

Tuy nhiên, sự thay đổi trong giọng điệu của Washington và việc Israel được cho là đã chấp thuận bước đi đầu tiên, cho thấy một thực tế mới đang hình thành: xung đột Gaza, dù chưa kết thúc, có thể đang bước sang giai đoạn tái định hình trật tự quân sự và chính trị.

Nếu tuyên bố của ông Trump được xác nhận, đó sẽ là dấu hiệu thực tế đầu tiên của sự nhượng bộ từ cả hai phía sau hơn một năm đẫm máu. Nhưng cũng như nhiều khoảnh khắc ngoại giao mong manh khác ở Trung Đông, cánh cửa hòa bình chỉ hé mở và vẫn có thể khép lại bất cứ lúc nào nếu các bên không tìm được tiếng nói chung.

Diệp Thảo/VOV.VN (Tổng hợp) Theo CNN, RT

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/my-tuyen-bo-israel-chap-nhan-ranh-gioi-quan-su-buoc-dau-hoa-binh-o-gaza-dang-den-gan-post1235431.vov