Mỹ và đồng minh khó lòng chống đỡ hỏa lực tên lửa cấp tập ở mức bão hòa

11 giờ trướcBài gốc

Đồng minh Mỹ và những vấn đề về THAAD

Trong giai đoạn từ ngày 13-24/6/2025, Iran đã phóng 574 quả tên lửa vào Israel. Một số quả đã xuyên thủng hệ thống phòng không dù Israel và Mỹ cố đánh chặn. Dữ liệu liên quan được công bố một phần trong nghiên cứu mới của Viện các Vấn đề an ninh quốc gia Do Thái (JINSA, có trụ sở đặt tại Washington).

Hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD. Ảnh: Defense post.

Hệ thống phòng không THAAD được Mỹ vận hành ở Israel và vùng Vịnh. THAAD là viết tắt bằng tiếng Anh của cụm từ “Hệ thống phòng thủ tầm cao giai đoạn cuối”. Hệ thống này được thiết kế nhằm đánh chặn các tên lửa đạn đạo tầm ngắn, tầm trung và tầm xa. Mỗi quả tên lửa THAAD đều rất đắt, tầm 12,7 triệu USD, nhưng không đắt bằng tên lửa đánh chặn của hệ thống AEGIS SM-3 Block 2A (có giá lên tới 28 triệu USD).

Tên lửa THAAD phá hủy mục tiêu bằng động năng, không dùng thuốc nổ. Tên lửa có trần hoạt động là khoảng 148km, nên không có khả năng diệt mục tiêu ngoài khí quyển.

Theo báo cáo của JINSA, trong xung đột hồi tháng 6, hệ thống THAAD đã đánh chặn được 47,7% số tên lửa phóng vào Israel - một tỷ lệ cao ngoài dự kiến. Khi làm vậy, Mỹ đã tiêu tốn ít nhất 14% tổng số tên lửa THAAD. JINSA cho biết, hãng Lockheed (hãng sản xuất ra tên lửa THAAD) phải mất 8 năm sản xuất mới bù đắp được kho tên lửa THAAD cho Mỹ.

Hiện Mỹ đang cung cấp THAAD cho cả các nước khác. Saudi Arabia có một hệ thống THAAD nhập từ Mỹ cùng 50 quả tên lửa của hệ thống này. Tuy nhiên, Saudi Arabia đã đặt hàng tới 360 quả tên lửa THAAD - sẽ cần một số năm để sản xuất đủ số lượng này. Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) được cho là sở hữu 192 quả tên lửa THAAD mặc dù không rõ là họ đã nhận đầy đủ số này hay chưa.

Mỹ cũng bố trí hệ thống THAAD ở Hàn Quốc và ở Hawaii, Guam và đảo Wake. Với sự cạnh tranh của Trung Quốc, Mỹ có thể phải tăng cường cung cấp những hệ thống như THAAD cho các đồng minh ở Thái Bình Dương.

Một vấn đề hóc búa là chuyện đánh chặn tên lửa siêu vượt âm. Iran được cho là sử dụng một số tên lửa loại này để tấn công Israel hồi tháng 6. Trong khi đó, Trung Quốc sở hữu tên lửa Đông Phong-17, Nga có tên lửa đạn đạo Avangard, Oreshnik và Kinzhal, Zircon.

THAAD có lẽ cần tầm bắn xa hơn và tốc độ bay lớn hơn để đối phó với tên lửa siêu vượt âm - điều này đã được đề xuất nhưng chưa được thông qua.

Israel có tên lửa Arrow 2 và Arrow 3, loại sau có khả năng hoạt động ngoài khí quyển. Trong xung đột gần đây, Israel cho biết họ đánh chặn được hơn 200 quả tên lửa Iran. Có 258 quả tên lửa không bị đánh chặn do Israel quyết định rằng chúng không lao vào khu đông dân hoặc cơ sở hạ tầng trọng yếu. Còn hệ thống THAAD thì chặn được 92 quả tên lửa Iran.

Theo các báo cáo của Israel, điều trên đồng nghĩa với việc 57 quả tên lửa Iran đã lọt qua hệ thống phòng không và gây hư hại, tổn thất cho Israel.

Israel nhận ra yếu kém này của mình nhưng họ lại phụ thuộc vào hoạt động sản xuất của Mỹ để bít lỗ hổng đó. Israel không thể bảo vệ hoàn toàn lãnh thổ của mình nếu thiếu vắng Mỹ. THAAD đóng vai trò quan trọng đối với việc bảo vệ Israel trước những đòn tập kích tên lửa từ xa.

Báo cáo của JINSA chưa tính tới các UAV phóng vào Israel. Mối đe dọa từ UAV đối với Israel khả năng cao sẽ càng gia tăng trong tương lai.

Về Patriot, cũng có vấn đề

Hệ thống phòng không Patriot cũng đóng vai trò trong xung đột vừa qua nhưng chủ yếu để bảo vệ căn cứ không quân al Udeid ở Qatar. Iran đã bắn 14 quả tên lửa tầm ngắn và tầm trung vào căn cứ này vào ngày cuối cùng của cuộc đối đầu. Iran cảnh báo trước cho Mỹ. Để đối phó, Mỹ đã phóng 30 quả tên lửa Patriot và chặn được 13 trong tổng số 14 quả tên lửa của Iran. Một tên lửa lọt qua và làm hư hại vòm liên lạc của căn cứ.

Trên thực tế, điều này có nghĩa rằng cần ít nhất 2 tên lửa Patriot mới hạ được 1 tên lửa đối phương.

Mỹ đang thiếu Patriot, thứ mà họ và đồng minh đang rất cần. Việc cung cấp Patriot cho Ukraine gây ra tranh cãi lớn. Lầu Năm Góc chỉ rõ rằng kho vũ khí Patriot của họ đang ở mức nguy cấp và họ không muốn hạ thấp lượng tên lửa Patriot hơn nữa để hỗ trợ Ukraine.

Theo sáng kiến của Tổng thống Mỹ Trump, Đức đã đồng ý cung cấp tên lửa Patriot cho Ukraine nhưng vấn đề là Đức cũng không có đủ tên lửa này. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius đang đàm phán với các đối tác châu Âu để “tìm” những tên lửa mà Ukraine cần.

Năng lực công nghiệp quốc phòng hạn chế

Khả năng của Mỹ và Israel sản xuất tên lửa phòng không là không theo kịp năng lực của Nga, Trung Quốc, Iran và có thể cả Triều Tiên nữa trong sản xuất tên lửa đạn đạo.

Những gì đúng với chuyện phòng vệ ở Israel thì cũng đúng với châu Âu và châu Á. Năng lực phòng không của NATO rất hạn chế, còn thấp hơn của Israel trong khi NATO phải bảo vệ một lãnh thổ rộng hơn nhiều.

Các đồng minh châu Á khác của Mỹ, như Nhật Bản và Hàn Quốc, đều có năng lực phòng không hạn chế, chủ yếu phải dựa vào hệ thống Patriot của riêng họ hoặc dựa vào Patriot kết hợp với Aegis.

Hiện tại Mỹ ở thế cực kỳ khó khăn nếu muốn hỗ trợ NATO đối phó với những đòn tập kích ồ ạt của Nga bằng tên lửa.

Nói tóm lại, Mỹ và đồng minh không được chuẩn bị tốt để đối đầu với những cuộc tập kích tên lửa bão hòa của đối phương. Họ không có đủ năng lực để che chắn cho các cơ sở quân sự, trung tâm chỉ huy và kiểm soát, sân bay, quân cảng và thậm chí cả trung tâm hậu cần, nhà máy.

Ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ chưa sẵn sàng cho thách thức này. Mỹ không có đủ nhà máy và hiệu quả sản xuất tại nhà máy của Mỹ cũng không cao. Lầu Năm Góc vẫn dựa vào hệ thống nhà máy hiện tại chứ chưa thực sự cải cách cơ sở hạ tầng công nghiệp quốc phòng.

Trung Hiếu/VOV.VN biên dịch Nguồn: Asia Times

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/ho-so/my-va-dong-minh-kho-long-chong-do-hoa-luc-ten-lua-cap-tap-o-muc-bao-hoa-post1218377.vov