Một tòa nhà tại trung tâm lừa đảo Shwe Kokko nằm tại Myawaddy, dọc biên giới Thái Lan - Myanmar. Ảnh: Guardian.
Theo truyền thông nhà nước Myanmar, quân đội nước này đã triển khai đợt truy quét thứ hai trong vòng chưa đầy 2 tháng nhằm vào các trung tâm lừa đảo trực tuyến tại bang Kayin - khu vực giáp ranh biên giới Thái Lan, nơi được xem là “điểm nóng” của tội phạm mạng khu vực Đông Nam Á.
Các chiến dịch được tiến hành chủ yếu tại thị trấn Myawaddy và vùng phụ cận - nơi đặt các tổ hợp “thành phố mới” như KK Park, Shwe Kokko và Lay Kay Kaw, được cho là có liên quan đến nhiều hoạt động rửa tiền, lừa đảo đầu tư, cờ bạc trực tuyến và buôn người.
Đại tướng Zaw Min Tun, phát ngôn viên của Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Myanmar, cho biết: "Lực lượng an ninh đã mở rộng phạm vi truy quét, triệt phá những tổ chức sử dụng danh nghĩa phát triển kinh tế để che đậy hoạt động tội phạm mạng và lừa đảo xuyên quốc gia".
Ông Zaw Min Tun cũng nhấn mạnh đây là nỗ lực bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia của Myanmar trước các hoạt động gây bất ổn nghiêm trọng, theo Nation.
Tổng tấn công vào "thánh địa lừa đảo"
Theo các báo cáo, chiến dịch bắt đầu ngày 16/10, khi binh sĩ Myanmar bao vây KK Park - nơi lâu nay được xem là ổ lừa đảo trực tuyến và buôn người do một số nhà đầu tư Trung Quốc và nhóm nổi dậy kiểm soát.
Hơn 2.198 người bị bắt, cùng hơn 30 thiết bị vệ tinh Starlink bị thu giữ. Cuộc truy quét diễn ra mà không có đụng độ vũ trang. Trước đó, quân đội cũng đã giành lại quyền kiểm soát khu vực New Lay Kay Kaw lân cận.
Sáng 22/10, hãng Khit Thit Media công bố hình ảnh hơn 300 người nước ngoài, trong đó có cả công dân Thái Lan, tháo chạy khi quân đội Myanmar mở rộng chiến dịch. Nhân chứng cho biết binh sĩ phiến quân Lực lượng Biên phòng (BGF) đã mở cổng KK Park, tạo điều kiện cho các nhóm người chạy trốn.
Một số người Trung Quốc được nhìn thấy vượt sông Moei sang Thái Lan bằng thuyền, số khác bỏ chạy sâu vào Myawaddy để tránh bị bắt.
Tính đến sáng 23/10, đã có 677 người trốn thoát khỏi khu phức hợp lừa đảo KK Park băng qua sông Moei để sang lãnh thổ Thái Lan, ông Sawanit Suriyakul Na Ayutthaya, Phó Tỉnh trưởng tỉnh Tak giáp biên giới Myanmar, cho biết.
Ông Sawanit nói thêm rằng lực lượng đặc nhiệm quân đội và cảnh sát xuất nhập cảnh Thái Lan đã phối hợp triển khai hỗ trợ nhân đạo, đồng thời tiến hành sàng lọc và xác minh danh tính những người vượt biên theo đúng quy trình, theo AFP.
Nhiều người nước ngoài được cho là đã chạy trốn khỏi khu vực khi quân đội Myanmar mở rộng chiến dịch để giải tỏa các trung tâm lừa đảo. Ảnh: Khit Thit Media.
Nguồn tin tại khu vực biên giới Tak - Myawaddy xác nhận quân đội Myanmar thực sự tiến hành truy quét bên trong KK Park. Tối 21/10, BGF bị cáo buộc mở cổng cho hàng trăm người trốn thoát vào trung tâm Myawaddy.
Trong khi đó, các nhà đầu tư Trung Quốc được cho là đã chuyển công nhân đến các ngôi nhà thuê khắp thị trấn. Cảnh tượng hỗn loạn diễn ra suốt ngày khi người nước ngoài thu dọn hành lý tháo chạy khỏi khu phức hợp.
Một số đối tượng cầm đầu bị bắt giữ được cho là có liên hệ mật thiết với các nhà đầu tư Campuchia và Trung Quốc, sử dụng mạng lưới tài chính phức tạp để rửa tiền qua Singapore, Dubai và Hong Kong.
Phối hợp quốc tế
Theo nguồn tin từ Naypyidaw, chiến dịch lần này nhận được hỗ trợ kỹ thuật và tình báo từ Trung Quốc và Thái Lan, sau khi hàng nghìn nạn nhân từ các nước này được giải cứu khỏi các khu phức hợp tội phạm trong năm qua.
Giới chức Bắc Kinh trước đó đã gây sức ép mạnh mẽ, yêu cầu Myanmar xử lý các “thiên đường lừa đảo” nơi nhiều công dân Trung Quốc bị cưỡng ép làm việc trong các đường dây tội phạm mạng. Thái Lan cũng tăng cường kiểm soát biên giới, phối hợp trao đổi dữ liệu để ngăn các nghi phạm bỏ trốn qua sông Moei.
Trung tướng Worathep Boonya, Tư lệnh Quân khu 3 Thái Lan, cho biết chính phủ vẫn thực thi chính sách “ba chặn” bao gồm cắt điện, cắt Internet và cắt nhiên liệu nhằm ngăn chặn các đường dây lừa đảo trực tuyến dọc biên giới Thái - Myanmar từ tháng 2 đến nay.
Ông khẳng định quân đội Thái Lan đã sẵn sàng về nhân lực và trang thiết bị để triển khai các chiến dịch phối hợp xuyên biên giới khi có lệnh. Lực lượng đặc nhiệm Naresuan được giao tăng cường phối hợp với cảnh sát, cơ quan nội vụ và biên phòng, nhằm ngăn vượt biên trái phép từ Myanmar và kiểm soát người xuất cảnh tránh rơi vào mạng lưới tội phạm.
Tờ Global New Light of Myanmar cho biết, chỉ riêng trong ba tuần đầu của chiến dịch, hơn 400 đối tượng đã bị bắt giữ, bao gồm các nhà đầu tư Trung Quốc, Campuchia và Thái Lan, cùng nhiều thành viên của Liên minh Quốc gia Karen (KNU) - nhóm vũ trang sắc tộc kiểm soát một phần khu vực Myawaddy.
Những cáo buộc
Trong cuộc họp báo hôm 22/10 của Myanmar, Thiếu tướng Zaw Min Tun lần đầu tiên công khai cáo buộc một số lãnh đạo KNU trực tiếp tham gia điều hành dự án “KK Park”, khu phức hợp được cho là trung tâm điều hành các hoạt động cờ bạc trực tuyến và lừa đảo quy mô lớn.
“Theo thông tin chúng tôi thu thập, các lãnh đạo KNU đã lợi dụng danh nghĩa phát triển kinh tế để chiếm dụng đất công, ký kết hợp đồng đầu tư bất hợp pháp và trục lợi tài chính. Hoạt động cờ bạc và dịch vụ bảo kê tại đây được tổ chức có hệ thống, với nguồn thu dùng để tài trợ cho các hoạt động bạo lực và khủng bố”, Thiếu tướng Zaw Min Tun nói.
Theo tài liệu do cơ quan an ninh Myanmar công bố, KK Park nằm ở phía nam Myawaddy, sát biên giới Thái Lan, thuộc vùng kiểm soát của Lữ đoàn 6 - KNU. Trong khi đó, dự án Shwe Kokko New City do Lực lượng Biên phòng (BGF) triển khai nằm ở phía bắc thị trấn, còn Lay Kay Kaw New Town ở phía tây.
Bản đồ khu phức hợp KK Park và các trung tâm lừa đảo khác tại biên giới Thái Lan - Myanmar. Ảnh: Guardian.
Khu đất nơi đặt KK Park ban đầu được thành lập năm 2015 như một biểu tượng hòa bình, do chính quyền bang Kayin phối hợp cùng cựu Chủ tịch KNU Saw Mutu Say Poe và Quỹ Nippon (Nhật Bản) phát triển. Tuy nhiên, vài năm sau, lực lượng KNU chiếm quyền kiểm soát, Lực lượng Phòng vệ Nhân dân (PDF) và các nhóm vũ trang đồng minh hoạt động tại đây.
Theo Thiếu tướng Zaw Min Tun, sau khi Campuchia ban hành lệnh cấm toàn bộ hoạt động cờ bạc trực tuyến vào tháng 8/2019, hàng loạt công ty và băng nhóm tội phạm đã di dời sang Myanmar và Philippines, trong đó có nhiều đối tượng từng hoạt động tại Sihanoukville.
“Những nhóm này tận dụng vùng biên giới yếu kiểm soát của Myanmar để xây dựng căn cứ mới, kết hợp với các nhóm vũ trang địa phương, tạo thành mạng lưới tội phạm xuyên quốc gia,” ông nói.
Hiện nay, chính quyền Myanmar xác định KK Park và Shwe Kokko là hai “điểm nóng” lớn nhất, nơi hàng nghìn lao động nước ngoài, chủ yếu là người Trung Quốc, Thái Lan và Việt Nam, bị lừa làm việc trong các đường dây lừa đảo công nghệ cao.
Phương Linh