Na Uy chất vấn quỹ dầu mỏ 'khủng' vì nghi tài trợ chiến sự ở Gaza

18 giờ trướcBài gốc

Na Uy đã ra lệnh cho quỹ đầu tư quốc gia khổng lồ trị giá 2 nghìn tỷ USD xem xét lại các khoản đầu tư vào một số công ty Israel, sau những khiếu nại liên tục rằng quỹ này tài trợ cho các doanh nghiệp hỗ trợ cuộc tấn công của Israel vào Gaza.

Bộ trưởng Tài chính Na Uy Jens Stoltenberg. Ảnh: NATO

Bộ trưởng Tài chính Na Uy Jens Stoltenberg đã ra lệnh cho ngân hàng trung ương nước này và hội đồng đạo đức của quỹ dầu mỏ - Quỹ hưu trí chính phủ toàn cầu, ngày 5/8 xem xét quyền sở hữu đối với các công ty Israel do "tình hình ngày càng tồi tệ" ở Gaza và Bờ Tây bị chiếm đóng.

Quỹ đầu tư quốc gia lớn nhất thế giới đã trở thành tâm điểm chỉ trích, với nhiều đảng phái, công đoàn và các nhà hoạt động cáo buộc quỹ dầu mỏ này đầu tư vào các công ty hỗ trợ việc Israel chiếm đóng các vùng lãnh thổ Palestine và cuộc tấn công vào Gaza.

Tờ Aftenposten của Na Uy tuần này cho biết quỹ đã tăng đầu tư trong hai năm qua vào Bet Shemesh Engines, công ty được cho là chịu trách nhiệm bảo dưỡng các máy bay mà Israel đã sử dụng trong các cuộc ném bom vào Gaza.

Jonas Gahr Støre, Thủ tướng Na Uy, ngày 5/8 bày tỏ "rất quan ngại" về các báo cáo và đã yêu cầu ông Stoltenberg liên hệ với Norges Bank - ngân hàng trung ương quốc gia, nơi đặt quỹ dầu mỏ đưa ra "câu trả lời thỏa đáng".

Chính phủ trung tả của Na Uy đang chịu áp lực ngày càng gia tăng về vấn đề này từ phe đối lập, vào thời điểm chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử quốc hội vào ngày 8/9, vốn được cho là quá sát nút để có thể dự đoán vào thời điểm hiện tại.

Theo dữ liệu thống kê, quỹ này nắm giữ 15 triệu USD cổ phần tại Bet Shemesh Engines cho đến cuối năm 2024, tương đương 2,1% cổ phần. Giá trị cổ phần của quỹ cao hơn gấp bốn lần so với cuối năm 2023, ngay sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 7/10/2023, châm ngòi cho cuộc chiến.

Tính đến cuối năm 2024, quỹ dầu mỏ của Na Uy chỉ có 0,1% trong tổng số 2 nghìn tỷ USD tài sản tại Israel, và đang đầu tư vào 65 công ty Israel với tổng giá trị 22 tỷ krona (2,1 tỷ USD).

Hội đồng đạo đức độc lập - cơ quan đưa ra khuyến nghị về việc nên cấm các công ty nào khỏi danh mục đầu tư của quỹ dầu mỏ, đã đề xuất loại trừ 9 tập đoàn Israel kể từ năm 2009. Hai trong số đó được đưa ra vào năm ngoái, sau khi họ điều tra tổng cộng 20 công ty Israel về "mối liên hệ với việc Israel chiếm đóng Bờ Tây và chiến sự ở Gaza".

Nicolai Tangen, giám đốc điều hành của quỹ dầu mỏ, ngày 5/8 khẳng định với báo giới rằng khoản đầu tư của quỹ vào Bet Shemesh Engines được thực hiện thông qua một nhà quản lý quỹ bên ngoài, và công ty Israel này không nằm trong bất kỳ danh sách loại trừ nào của hội đồng đạo đức, Liên Hợp quốc hay các tổ chức khác. Ông cho biết quỹ hiện sẽ xem xét "thông tin mới".

Na Uy, cùng với Tây Ban Nha và Ireland, đã công nhận nhà nước Palestine vào đầu năm ngoái. Các nhà lãnh đạo của Pháp, Anh và Canada đã công bố hoặc phát tín hiệu về kế hoạch công nhận nhà nước Palestine vào tháng 9.

Liên Hà

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/na-uy-chat-van-quy-dau-mo-khung-vi-nghi-tai-tro-chien-su-o-gaza.796962.html