Cụ thể, 9 trong số các ngân hàng trung ương giám sát 10 tiền tệ được giao dịch nhiều nhất đã hạ lãi suất cho vay trong năm 2025, gồm Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), Ngân hàng trung ương Anh (BoE), Ngân hàng Trung ương Úc, New Zealand, Canada, Thụy Điển, Na Uy và Thụy Sĩ.
Các ngân hàng trung ương đã thực hiện nới lỏng 850 điểm cơ bản thông qua 32 lần giảm lãi suất trong năm nay - đây là số lần cắt giảm lớn nhất kể từ năm 2008 và quy mô nới lỏng lớn nhất kể từ năm 2009.
Động thái này đánh dấu một sự đảo ngược mạnh mẽ so với năm 2022 và 2023 khi các nhà hoạch định chính sách tăng lãi suất để chống lạm phát khi giá năng lượng tăng vọt sau ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Trong khi đó, Nhật Bản là ngoại lệ khi tăng lãi suất hai lần trong năm nay.
Một số nhà phân tích dự đoán rằng năm 2026 có thể mang đến một sự thay đổi lớn, khi xuất hiện sự thay đổi rõ rệt về giọng điệu từ một số ngân hàng trung ương G10 những tháng gần đây, đặc biệt là Canada và Úc, làm dấy lên viễn cảnh tăng lãi suất trong tương lai.
"Chúng tôi cho rằng ECB sẽ tăng lãi suất vào năm tới, Canada và Úc cũng sẽ tiến gần đến mức đó", James Rossiter, người đứng đầu chiến lược kinh tế vĩ mô toàn cầu tại TD Securities cho biết.
Trong khi đó, Fed phải đối mặt với những biến động trái chiều từ thị trường lao động và lạm phát.
"Trong suốt năm 2025, chúng ta đã chứng kiến động thái của Fed trong mỗi cuộc họp hoặc là giữ nguyên hoặc cắt giảm lãi suất, chúng ta chưa bao giờ thảo luận về việc tăng lãi suất… Nhưng trong suốt năm 2026, điều đó có thể sẽ thay đổi, và đặc biệt là trong nửa cuối năm, chúng ta sẽ phải đối mặt với rủi ro hai chiều hơn một chút", Luis Oganes, trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế vĩ mô toàn cầu của JPMorgan cho biết.
Sự chậm lại trong đà nới lỏng cũng trở nên rõ ràng trong dữ liệu kinh tế hàng tháng. Trong số chín ngân hàng trung ương họp vào tháng 12, chỉ có Fed và BoE cắt giảm lãi suất, còn Nhật Bản tăng lãi suất.
Mặt khác, 8 ngân hàng trung ương trong mẫu khảo sát của Reuters gồm 18 nền kinh tế đang phát triển đã thực hiện cắt giảm lãi suất 350 điểm cơ bản, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Ấn Độ, Mexico, Thái Lan, Philippines, Ba Lan và Chile.
Đợt nới lỏng mới nhất đã nâng tổng số lần cắt giảm lãi suất trong năm 2025 tại các nền kinh tế đang phát triển lên 3.085 điểm cơ bản, với 51 lần điều chỉnh – vượt xa mức 2.160 điểm cơ bản được thực hiện trong năm 2024 và là nỗ lực nới lỏng lớn nhất kể từ ít nhất năm 2021.
"Lạm phát được kiểm soát tốt hơn nhiều so với cả các nền kinh tế phát triển, nhờ vào các nhà hoạch định chính sách chủ động hơn nhiều”, Giulia Pellegrini, giám đốc điều hành tại Allianz Global Investors cho biết.
Ngược lại, các thị trường mới nổi cũng chứng kiến mức tăng lãi suất 625 điểm cơ bản kể từ đầu năm, chưa bằng một nửa so với mức tăng 1.450 điểm cơ bản được thực hiện trong quá trình thắt chặt trong năm 2024.
Các nhà phân tích dự đoán sẽ có thêm nhiều biện pháp nới lỏng từ các nền kinh tế đang phát triển.
"Vẫn còn rất nhiều thị trường mới nổi có thể, sẽ và nên bắt đầu chu kỳ cắt giảm lãi suất, trong trường hợp của Brazil, Hungary, nhưng một số thị trường khác có thể kéo dài chu kỳ cắt giảm”, Elina Theodorakopoulou, Giám đốc điều hành của Manulife Investment Management nhận định.
Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài