Biến chứng viêm phổi nặng do tự mua thuốc điều trị cúm A
Bệnh viện Nội Tiết Trung ương tiếp nhận nam bệnh nhân L.V.C bị biến chứng của cúm A. Người bệnh nhập viện trong tình trạng khó thở nặng, sốt cao 39 độ C, đau nhức toàn thân, được chẩn đoán mắc cúm A bội nhiễm dẫn đến viêm phổi nặng, phải thở máy và điều trị tại phòng ICU của Khoa Điều trị tích cực.
L.V.C có tiền sử mắc nhiều bệnh nền như: Đái tháo đường type 2, tăng huyết áp và suy thượng thận. đang điều trị ngoại trú. Trước khi phải đi cấp cứu, C. có các triệu chứng: Mệt mỏi, đau nhức toàn thân, hắt hơi, sổ mũi và sốt cao 39 độ C... nhưng không đi khám mà tự mua thuốc điều trị tại nhà. Đến 3 ngày sau C. thấy khó thở trở nặng và được đưa đi cấp cứu.
BSCKI. Nguyễn Thị Huệ, Khoa Điều trị tích cực, Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho biết: Đây là một ca bệnh điều trị rất phức tạp bởi người bệnh mắc kèm nhiều bệnh lý nền, nên khi điều trị cần phải kết hợp nhiều biện pháp để kiểm soát tốt các bệnh. Ngay khi nhập viện, C. được hỗ trợ hô hấp tối đa, gồm các biện pháp: Thở máy không xâm nhập, sử dụng kháng sinh mạnh, thuốc kháng virus... Đồng thời phải dùng thuốc và các biện pháp kiểm soát huyết áp, đường huyết, bù hormone tuyến thượng thận và bồi phụ nước, điện giải.
Rất may, sau 5 ngày điều trị tích cực, tình trạng của bệnh nhân đã cải thiện dần, được cai máy thở nhưng vẫn cần được theo dõi và điều trị sát sao để phòng ngừa biến chứng.
Cúm A là bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính có thể diễn biến nhanh và gây biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp...
Lưu ý khi điều trị cúm A
Thông thường, điều trị cúm A chủ yếu tập trung vào việc làm giảm triệu chứng, hỗ trợ cơ thể chống lại virus và ngăn ngừa biến chứng. Với người có tình trạng sức khỏe bình thường, mắc cúm A nhẹ có thể tự khỏi sau 5-7 ngày với các biện pháp chăm sóc tại nhà bằng các biện pháp:
Chăm sóc
- Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh các hoạt động gắng sức: Đây là yếu tố quan trọng giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả để chống lại virus.
- Uống đủ nước: Khi bị cúm A thường kèm theo sốt, đổ mồ hôi và gây mất nước. Do đó cần uống nhiều nước lọc, nước trái cây, oresol, hoặc súp ấm để bù nước và điện giải, làm loãng đờm.
- Dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các thực phẩm giàu vitamin C (cam, ổi, táo), kẽm (thịt, trứng, tôm, cua), vitamin D (lòng đỏ trứng, cá hồi) để tăng cường sức đề kháng. Ăn các thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp; có thể bổ sung thêm gia vị tính kháng viêm, có lợi cho cúm như: gừng, tỏi, mật ong.
Kiểm soát sốt và đau
- Sử dụng thuốc hạ sốt không kê đơn như acetaminophen (paracetamol) hoặc ibuprofen theo đúng liều lượng chỉ định của bác sĩ hoặc hướng dẫn sử dụng.
- Lau người bằng khăn ấm để hạ nhiệt độ cơ thể.
- Sử dụng thuốc ho nếu ho nhiều, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sức khỏe, nhưng phải có chỉ định của bác sĩ để làm dịu cơn ho. Hoặc dùng thuốc long đờm nếu có đờm nhiều, đờm đặc, khó khạc nhổ. Khuyến cáo không dùng chung thuốc ức chế ho cùng với thuốc long đờm, loãng đờm.
- Rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc sử dụng thuốc xịt mũi để làm sạch dịch nhầy, giúp thông thoáng đường thở. Súc miệng bằng nước muối ấm để giảm đau họng.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng để giảm nghẹt mũi và đau họng.
Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn.
- Che miệng và mũi khi ho, hắt hơi vào khăn giấy, gói gọn và để vào túi rác riêng để không bị lây lan virus cho người thân.
- Không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác.
- Vệ sinh nhà cửa, lau chùi các bề mặt thường xuyên, mở cửa sổ để không khí lưu thông.
Điều trị bằng thuốc kháng virus
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus để điều trị cúm A. Đặc biệt là với những đối tượng có nguy cơ cao diễn biến nặng như trẻ em, người già, phụ nữ mang thai, người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch...
Khi nào cần gặp bác sĩ?
BSCKI. Nguyễn Thị Huệ cảnh báo, cúm A là bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính có thể diễn biến nhanh và gây biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp… gây nguy hiểm đến tính mạng, đặc biệt đối với những người có bệnh lý nền. Trường hợp bệnh nhân L.V.C đã không đến bệnh viện ngay khi có triệu chứng cúm mà tự ý dùng thuốc ở nhà, dẫn đến suy giảm miễn dịch và viêm phổi bội nhiễm.
Đặc biệt, người có sẵn bệnh nền như đái tháo đường thường có hệ miễn dịch suy yếu, giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh như virus và vi khuẩn. Khi bị cúm, mức đường huyết của bệnh nhân có thể dao động mạnh, gây ra tình trạng hạ đường huyết hoặc tăng đường huyết, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể.
Nếu không kiểm soát bệnh lý nền, cơ thể sẽ dễ bị yếu đi và dễ mắc các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi. Vì thế, việc phát hiện và điều trị kịp thời cúm sẽ giúp kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng. Do đó, khi có dấu hiệu của cúm, đặc biệt là đối với bệnh nhân đái tháo đường, suy thượng thận và người cao tuổi, cần đến ngay bệnh viện để được thăm khám và theo dõi điều trị kịp thời.
Nguyễn Hà